Thế giới cần 23 tỷ USD để chấm dứt đại dịch COVID-19 trong năm 2022

Nhân một sự kiện trực tuyến ngày 9/2, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã cùng các nhà lãnh đạo thế giới kêu gọi huy động tài chính khẩn cấp để chấm dứt đại dịch COVID-19 trong năm nay. (Ảnh: Xinhua)

Người đứng đầu Liên hợp quốc tin tưởng đại dịch COVID-19 có thể được đẩy lùi trong năm nay, song chỉ khi tất cả mọi người đều được tiếp cận với vaccine, xét nghiệm và các phương thức điều trị. Để hiện thực hóa mục tiêu trên, ông Guterres và nhiều nhà lãnh đạo thế giới đã kêu gọi các nước hỗ trợ 23 tỷ USD cho chương trình ACT-Accelerator.

“Sự bất bình đẳng vaccine là một thất bại mang tính đạo đức lớn nhất trong thời đại của chúng ta – và con người đang phải trả giá” – Tổng thư ký Liên hợp quốc khẳng định, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của hành động khẩn cấp liên quan tới vấn đề này.

Theo quan điểm của người đứng đầu tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh, cho đến khi và trừ khi chúng ta có thể bảo đảm tiếp cận với các công cụ đẩy lùi dịch bệnh, đại dịch COVID-19 sẽ không biến mất, trong khi con người ngày càng cảm thấy bất an hơn.

Theo thống kê của WHO, chỉ 0,4% trong số 4,7 tỉ xét nghiệm COVID-19 đã được thực hiện trên toàn cầu là ở các nước có thu nhập thấp. Trong khi đó, chỉ 10% người dân ở các quốc gia này được tiêm ít nhất 1 liều vaccine.

Cơ chế đa phương ACT-Accelerator được thành lập vào tháng 4/2020, tức chỉ vài tuần sau khi COVID-19 được công bố là đại dịch, để tăng tốc độ phát triển và tiếp cận với xét nghiệm, phương pháp điều trị và vaccine COVID-19. Trong đó, sáng kiến đoàn kết vaccine toàn cầu COVAX là một trong bốn trụ cột của cơ chế ACT-Accelerator. Sự hợp tác này kết nối vai trò tham gia của các chính phủ, nhà khoa học, các nhà từ thiện, doanh nghiệp, xã hội dân sự và các tổ chức y tế toàn cầu như liên minh vaccine GAVI; Liên minh Đổi mới Sáng tạo Sẵn sàng cho Dịch bệnh (CEPI) và cơ quan y tế của Liên hợp quốc, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Tính đến giữa tháng 1/2022, COVAX đã cung cấp 1 tỉ liều vaccine COVID-19. Chương trình ACT- Accelerator cần 23,4 tỉ USD cho giai đoạn từ tháng 10/2021 đến tháng 9/2022, nhưng cho đến nay mới chỉ huy động được 800 triệu USD.

Thông điệp do Tổng thư ký Liên hợp quốc phát đi ngày 9/2 nhằm có được nguồn tài chính để triển khai chương trình cung cấp vaccine toàn cầu, hiện đang thiếu khoảng 16 tỷ USD, chưa kể 7 tỷ USD cần cho công tác vận chuyển vaccine tại các nước được tài trợ. Đây là một phần trong nỗ lực nhằm chấm dứt trạng thái khẩn cấp của đại dịch COVID-19 trên phạm vi toàn cầu trong năm 2022.

Trước đó, các đồng Chủ tịch của Hội đồng hỗ trợ ACT-Accelerator đã gửi thư tới hơn 50 nước giàu có, đề nghị hỗ trợ ngân sách cho chương trình này. Các tính toàn tài chính được đưa ra dựa trên quy mô kinh tế của các nước đóng góp, cũng như những lợi ích mà các nước này có thể nhận lại từ việc thúc đẩy đà phục hồi thương mại, kinh tế toàn cầu.

Tiếp cận bình đẳng vaccine là biện pháp hữu hiệu giúp sớm chấm dứt đại dịch. (Ảnh:Hector Pertuz)

Theo lập luận của người đứng đầu Liên hợp quốc, nếu chúng ta muốn bảo đảm vaccine cho tất cả mọi người để kết thúc đại dịch COVID-19 thì trước tiên, chúng ta cần tạo ra sự công bằng trong hệ thống. Việc huy động đủ nguồn lực tài chính có thể ngăn ngừa virus lây lan, phá vỡ chu kỳ của các biến thể, đồng thời giảm gánh nặng cho các hệ thống y tế và y bác sĩ. Nếu thế giới tiếp tục chậm chễ trong phân phối vaccine công bằng, nền kinh tế toàn cầu sẽ thiệt hại về tài chính gấp 4 lần số tiền đầu tư cho chương trình phân phối vaccine công bằng toàn cầu chống dịch.

Nguồn tài chính huy động sẽ được sử dụng để mua sắm và cung cấp các dụng cụ cứu sinh, thiết bị bảo vệ cá nhân (PPE) cho nhân viên y tế tại các nước có thu nhập thấp và trung bình. Đồng thời thúc đẩy chiến dịch tiêm vaccine, thành lập khi dự trữ vaccine gồm khoảng 600 triệu liều, mua 700 triệu bộ xét nghiệm, và đảm bảo máy thở, thuốc men điều trị đủ cho khoảng 120 triệu bệnh nhân, đáp ứng nhu cầu của các nước nghèo. Số tiền này cũng sẽ được sử dụng để mua trang thiết bị bảo hộ cho các nhân viên y tế và các thiết bị cấp cứu cho các nước có thu nhập thấp và trung bình.

Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, đồng Chủ tịch hội đồng điều phối ACT – Accelerator, cảnh báo việc tiếp cận không công bằng với các công cụ chống dịch sẽ làm kéo dài đại dịch.

Đồng quan điểm trên, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Adhanom Ghebreyesus nhấn mạnh, sự lây lan nhanh chóng của biến thể Omicron đã cho thấy tính cấp bách của việc bảm đảm các công cụ xét nghiệm, chữa trị và vaccine được phân phối bình đẳng trên quy mô toàn cầu.

"Khoa học đã mang lại cho chúng ta các công cụ để chống lại COVID-19; nếu chúng được chia sẻ trên toàn cầu trong bằng một tinh thần đoàn kết, chúng ta có thể chấm dứt COVID-19 như một tình huống khẩn cấp về sức khỏe toàn cầu trong năm 2022” – Tiến sỹ Ghebreyesus nói./.

T.Lan (Theo báo chí nước ngoài)