Sau GM, Ford và Rivian, đến Volvo Car áp dụng công nghệ sạc ô tô điện của Tesla

Hôm 27.6, Volvo Car thông báo đã cùng với General Motors, Ford Motor và Rivian áp dụng công nghệ sạc ô tô điện do Tesla phát triển, bỏ qua những nỗ lực trước đó của chính quyền Biden nhằm biến CCS (hệ thống sạc kết hợp) trở tiêu chuẩn sạc chính ở Mỹ.

SAE International đặt mục tiêu tạo ra cấu hình tiêu chuẩn công nghiệp cho kết nối sạc của Tesla trong 6 tháng hoặc ít hơn, một quan chức tại tổ chức tiêu chuẩn này cho biết hôm 28.6. SAE International là tổ chức phát triển tiêu chuẩn cho các chuyên gia kỹ thuật trong các ngành khác nhau.

Quan chức này nói thêm rằng SAE International đang tổ chức các cuộc đàm phán với Tesla, Ford Motor, General Motors và các nhà sản xuất ô tô khác cũng như chính phủ liên bang về tiêu chuẩn hóa NACS (tiêu chuẩn sạc Bắc Mỹ). Tesla gọi công nghệ sạc ô tô điện của mình là NACS nhưng nó vẫn chưa được SAE International phê duyệt là tiêu chuẩn.

Frank Menchaca, Chủ tịch Sustainable Mobility Solutions tại SAE International, nói với Reuters: “Tôi nghĩ rằng có một ý thức chung về tính cấp bách và mục đích chung giữa ngành công nghiệp với chính phủ. Điều quan trọng cần hiểu về quy trình này là nó không còn được kiểm soát bởi một công ty nữa. Thực sự là tất cả công ty cùng nhau viết ra một tiêu chuẩn về cách phát triển cho phích cắm này".

Theo Viện Năng lượng tái tạo Quốc gia (NREL), trung tâm nghiên cứu được liên bang tài trợ, Mỹ đang trên đà lắp đặt mạng lưới 1,2 triệu bộ sạc công cộng dành cho ô tô điện, gồm cả 1 triệu bộ sạc cấp độ 2. Nghiên cứu này không cung cấp thông tin chi tiết về NACS và các loại đầu kết nối khác. Dự báo này vượt quá mục tiêu của chính quyền Biden là triển khai 500.000 bộ sạc công cộng vào năm 2030.

Theo nghiên cứu của NREL, việc xây dựng mạng lưới sạc công cộng sẽ cần từ 33 tỉ USD đến 55 tỉ USD vốn đầu tư công và tư nhân được tích lũy.

Ali Zaidi, cố vấn khí hậu quốc gia của Nhà Trắng, nói với Reuters hôm 27.6 rằng cách tiếp cận của chính quyền Biden với CCS, NACS đang tạo điều kiện thuận lợi cho "khả năng tương tác cao hơn và cuối cùng là một bộ sạc dễ tiếp cận hơn trên toàn quốc".

Nhà Trắng cho biết các trạm sạc ô tô điện sử dụng phích cắm theo chuẩn của Tesla sẽ đủ điều kiện nhận hàng tỉ USD trợ cấp liên bang miễn là chúng bao gồm cả CCS.

Bang Texas và Washington cho biết sẽ yêu cầu sử dụng NACS và CCS như một phần của chương trình liên bang. Vẫn còn phải xem liệu chính phủ liên bang có làm theo hay không.

Bộ sạc ô tô điện tại các trạm sạc nhanh của Tesla ở thành phố Carlsbad, bang California, Mỹ - Ảnh: Reuters

Thỏa thuận giữa Ford Motor, General Motors, Volvo Car và Rivian với Tesla sẽ giúp các tài xế ô tô điện tìm chỗ sạc dễ dàng hơn, nhưng có thể trao cho Elon Musk quyền kiểm soát cơ sở hạ tầng quan trọng.

General Motors, Ford Motor và nhiều công ty sạc điện cũng như nhà cung cấp thiết bị đã đồng ý hợp tác với Tesla vì rất cần sự giúp đỡ của công ty do Elon Musk điều hành. Ngoài việc bán nhiều xe điện ở Mỹ hơn tất cả nhà sản xuất ô tô khác cộng lại, Tesla còn vận hành mạng lưới sạc nhanh lớn nhất nước.

Quyết định hợp tác với Tesla đi kèm những rủi ro lớn với phần còn lại của ngành công nghiệp ô tô về công nghệ thiết yếu, vốn sẽ phụ thuộc vào Elon Musk - nhà lãnh đạo vốn hay thay đổi.

Hệ thống sạc độc quyền của Tesla không được giám sát bởi một tổ chức độc lập như các tiêu chuẩn kỹ thuật khác. Tesla cho biết dự định trao quyền kiểm soát cho một tổ chức như vậy, song các đối thủ cạnh tranh đang hoài nghi về mức độ kiểm soát mà công ty của Elon Musk sẽ nhượng bộ.

Thỏa thuận với General Motors, Ford Motor, Volvo Car và Rivian cũng đi kèm với rủi ro cho Tesla. Quyền sử dụng độc quyền các trạm nhanh Tesla từng là một trong những lý do khiến khách hàng mua ô tô điện của hãng này. Do đó, những người sở hữu ô tô điện Tesla có thể cảm thấy khó chịu khi phải đợi phía sau tài xế xe điện Ford Motor, General Motors, Volvo Car và Rivian ở trạm sạc.

Các cuộc chiến về tiêu chuẩn kỹ thuật là phổ biến với bất kỳ công nghệ mới nào. Kết quả có thể gây đau đớn cho các công ty hoặc người tiêu dùng đặt cược sai vào “con ngựa trên đường đua”. Nếu chưa tin, bạn chỉ cần hỏi bất kỳ ai đã mua hoặc đầu tư vào máy quay video, ĐTDĐ hoặc máy nghe nhạc kỹ thuật số mà sau này trở nên lỗi thời.

Rủi ro với ô tô điện cao hơn nhiều vì chúng có giá hàng chục ngàn USD. Việc thay thế các phương tiện mang động cơ xăng bằng các mẫu xe điện là quan trọng để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Một số quan chức trong ngành lo ngại rằng cuộc chiến hỗn loạn giữa các hãng về công nghệ sạc có thể khiến người dân do dự khi mua ô tô điện.

“Nó tạo ra sự nhầm lẫn”, Oleg Logvinov (Chủ tịch khu vực Bắc Mỹ của tổ chức Charging Interface Initiative) nói. Charging Interface Initiative là diễn đàn cho các hãng sản xuất, nhà cung cấp thiết bị và các công ty sạc sử dụng CCS.

“Người định mua ô tô điện có thể sẽ đợi cho đến khi tìm ra bên nào chiến thắng”, Oleg Logvinov nói thêm.

Ngoại trừ Tesla, Ford Motor cùng General Motors và hầu hết nhà sản xuất khác đã chế tạo ô tô điện với phích cắm CCS, tiêu chuẩn ở châu Âu. Mạng sạc do các công ty Mỹ như Electrify America và EVgo điều hành chủ yếu cung cấp phích cắm CCS.

Phích cắm của Tesla nhẹ hơn và dễ sử dụng hơn nhưng chỉ phù hợp với ô tô điện của hãng này. Theo thỏa thuận với Ford Motor và General Motors, Tesla sẽ cung cấp một bộ chuyển đổi vào đầu năm 2024 cho phép ô tô từ hai nhà sản xuất đó kết nối với khoảng 12.000 bộ sạc nhanh của Tesla tại Mỹ. Năm 2025, Ford Motor và General Motors có kế hoạch tạo ra các mô hình được thiết kế để sử dụng phích cắm Tesla mà không cần bộ chuyển đổi.

Thỏa thuận giữa Tesla, Ford Motor, General Motors, Rivian và Volvo Car buộc các nhà điều hành mạng lưới sạc phải lắp đặt các phích cắm Tesla và có thể khiến CCS lỗi thời trong những năm tới, ít nhất là ở Bắc Mỹ. Rivian tuần trước cho biết sẽ chuyển sang phích cắm của Tesla, và các nhà sản xuất khác cũng đang cân nhắc làm như vậy.

“Với chúng tôi, điều quan trọng là phải đảm bảo việc sạc ô tô điện thực sự dễ tiếp cận và dễ dàng cho khách hàng”, R.J. Scaringe, Giám đốc điều hành Rivian, nói trong một cuộc phỏng vấn.

Khi phích cắm Tesla trở nên thống trị, những người có ô tô điện được thiết kế để sử dụng phích cắm CCS sẽ ngày càng phụ thuộc vào bộ chuyển đổi. Vì mục đích an toàn, bộ chuyển đổi này bị giới hạn về điện áp và sẽ hỗ trợ sạc chậm hơn.

Hệ thống sạc nhanh của Tesla được biết đến là dễ sử dụng và đáng tin cậy, trong khi CCS có thể phức tạp. Thất vọng với mạng lưới sạc hiện có là một lý do khiến Ford Motor, General Motors, Rivian và Volvo Car quyết định hợp tác với Tesla.

“Tôi hoàn toàn không nghĩ điều này sẽ xảy ra nếu các mạng khác đáng tin cậy hơn”, Ben Rose, Chủ tịch của Battle Road Research - hãng theo dõi ngành công nghiệp ô tô điện, nhận xét.

Một lý do khiến hệ thống sạc nhanh của Tesla hoạt động tốt là vì nó có cùng công ty thiết kế và sản xuất toàn bộ hệ thống - ô tô điện, phần mềm và phần cứng sạc. Tesla sẽ mất quyền kiểm soát tuyệt đối khi các nhà sản xuất ô tô khác tham gia vào mạng lưới sạc của mình.

Vận hành những bộ sạc có thể cung cấp điện cho hàng chục ô tô điện của nhiều nhà sản xuất khác nhau là điều vô cùng khó khăn.

"Chúng tôi phải sạc cho 50 mẫu xe khác nhau", Cathy Zoi, Giám đốc điều hành công ty sạc EVgo, nói. Các nhà sản xuất đôi khi không thông báo cho EVgo về các thay đổi trong phần mềm xe, dẫn đến vấn đề kết nối. “Thế là bộ sạc bị đem ra đổ lỗi”, Cathy Zoi nói.

Tesla có 19.700 bộ sạc trên khắp Mỹ tại khoảng 1.800 trạm, trong khi có 10.500 bộ sạc CCS ở 5.300 trạm, theo Bộ Năng lượng Mỹ. Chỉ 12.000 bộ sạc Tesla sẽ được dành cho tài xế ô tô điện Ford Motor, General Motors, Rivian và Volvo Car.

Sơn Vân