Sáng tạo hương vị mới từ bánh chưng truyền thống

Đến với người dân xã Phú Sơn, huyện Ba Vì, Hà Nội, nơi có truyền thống gói bánh chưng bằng lá mía để trải nghiệm sự mới lạ vô cùng thú vị và độc đáo.

Bánh chưng bằng lá mía vẫn tuân thủ theo công thức gói bánh chưng truyền thống, dùng gạo nếp trộn với nước lá giềng làm vỏ bánh, nhân bánh đậu xanh và thịt lợn.

Tuy nhiên, để gói những chiếc bánh chưng người dân Phú Sơn đã sử dụng lá mía, tạo nên một hương vị đặc biệt riêng, bởi nó lưu giữ được hương thơm ngọt mát của vị lá mía.

Với đặc trưng của lá mía là dài, bản nhỏ nên quá trình gói bánh cần sự khéo léo.

Chỉ cần để bánh nguội 2 giờ đồng hồ sau khi luộc là có thể thưởng thức hương vị thơm ngon, mềm ngọt của loại bánh chưng này.

Với mong muốn tìm tòi, làm mới các sản phẩm truyền thống, tại Hà Nội, một thương hiệu gia truyền hơn 30 năm chuyên về các món ngan đã sáng tạo ra món bánh chưng ngan độc nhất vô nhị.

Điểm khác biệt của bánh chưng ngan với bánh chưng truyền thống đó chính là phần nhân thịt ngan.

Thịt ngan làm nhân bánh chưng rất thơm, ít mỡ ăn không bị ngấy rất ngon và lạ.

Cùng với bánh chưng ngan, bánh chưng nhân cá hồi cũng là một sự sáng tạo độc đáo không kém.

Điểm đặc biệt là khi cá hồi được ninh cùng với bánh chưng trong khoảng thời gian từ 8-12 tiếng thì mùi tanh của cá không còn, mà vẫn giữ được mùi thơm của cá, mang lại cho bánh chưng hương vị rất lạ.

Bánh chưng nhân cá hồi ăn kèm với gừng hồng tạo nên hương vị đặc biệt riêng của bánh.

Ở Bắc Kạn, đúng dịp Rằm tháng 7 Âm lịch hàng năm, bà con dân tộc Tày lại làm món bánh chưng nhân cá chép đồng (người địa phương còn gọi là pẻng ho) để dâng lên thờ cúng tổ tiên.

Nguyên liệu chính để làm món bánh này gồm gạo nếp nương, thịt mỡ, cá chép đồng tẩm ướp thêm rau răm hoặc lá gừng thái nhỏ và chút gia vị để khử mùi tanh và tăng độ đậm đà.

Món bánh chưng nhân cá chép được nhận xét khá kén người ăn nhưng nếu ăn quen sẽ thấy thích thú bởi hương vị khác biệt, khó tìm thấy ở bất cứ đâu.

Bánh chưng chay lại không kèm theo nhân thịt, cá mà thêm vào đó là những gia vị tự nhiên như nấm, rong biển, hạt sen, hạt dẻ...

Cách làm món bánh chưng chay không khác nhiều với bánh chưng thịt, chỉ khác ở khâu chế biến nhân, nhưng chính sự khác biệt này lại đem đến sự thanh đạm, nhẹ nhàng cho ngày đầu xuân.

Ngoài màu xanh của bánh chưng truyền thống, ngày nay, bánh chưng còn có màu tím, màu đỏ, màu đen hay ngũ sắc nhiều màu.

Để làm bánh chưng ngũ sắc, cần sự tỉ mỉ và khéo léo từ việc ngâm gạo, chuẩn bị màu sắc từ nguyên liệu tự nhiên như nghệ tươi, lá dứa, gấc, gạo nếp cẩm đến việc gói bánh sao cho các màu không bị trộn lẫn vào nhau.

Bánh chưng ngũ sắc dâng lên mâm cúng tổ tiên ngày đầu năm mới vừa đẹp lại mang nhiều ý nghĩa.

Gạo nếp ngâm kỹ trộn với gấc tươi làm cho bánh chưng có màu đỏ tươi đẹp mắt.

Bánh chưng lại có nguyên liệu từ tro của thân cây núc nác, cây muối hoặc rơm nếp là phong tục làm bánh của người Tày ở huyện Bắc Sơn (Lạng Sơn). Tất cả các nguyên liệu làm bánh từ lúa nếp, thảo quả cho đến thịt lợn, đỗ xanh... đều đặc biệt mang đậm phong vị vùng cao.

P.V