Quốc hội thông qua Luật Thương mại điện tử: quy định người livestream bán hàng phải được định danh

Luật quy định về chính sách phát triển thương mại điện tử; nền tảng thương mại điện tử và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động thương mại điện tử; thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài; trách nhiệm của tổ chức cung cấp dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử; ứng dụng công nghệ trong quản lý và xử lý vi phạm trong thương mại điện tử.

Luật này áp dụng đối với tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài tham gia hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh điều hành nội dung họp. Ảnh: Quochoi.vn

Luật Thương mại điện tử quy định rõ, cấm thực hiện các hành vi lừa đảo, lừa dối trên nền tảng thương mại điện tử; kinh doanh hoặc tạo điều kiện cho người khác kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử các dịch vụ trái phép, hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng hóa nhập lậu, hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng hóa quá hạn sử dụng, hàng hóa vi phạm quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Liên quan đến các nội dung công khai về điều kiện hoạt động, điều kiện giao dịch trên nền tảng thương mại điện tử, Luật quy định rõ phải công khai thông tin về chủ quản nền tảng thương mại điện tử; chính sách bảo mật; quyền và nghĩa vụ của các bên; phương thức tiếp nhận và giải quyết phản ánh, yêu cầu, khiếu nại.

Nội dung công khai trên nền tảng thương mại điện tử phải được thể hiện tại vị trí dễ thấy trên nền tảng, bằng ngôn ngữ tiếng Việt, dễ hiểu, không gây nhầm lẫn, không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội bảo đảm bình đẳng giữa các bên, tuân thủ quy định của pháp luật về dân sự, thương mại, quảng cáo, cạnh tranh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và pháp luật khác có liên quan.

Đối với nền tảng thương mại điện tử có chức năng đặt hàng trực tuyến, bên cạnh thực hiện các yêu cầu công khai nêu trên, sẽ phải công khai chính sách về giá, bao gồm giá hàng hóa, dịch vụ cung cấp trên nền tảng, các loại chi phí sử dụng dịch vụ trên nền tảng; các điều kiện hoặc hạn chế trong việc bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ, trong đó bao gồm giới hạn về thời gian, phạm vi địa lý; chính sách về thanh toán; chính sách về ưu tiên hiển thị; quy chế hoạt động livestream bán hàng… Nền tảng thương mại điện tử phải có cơ chế để người sử dụng thể hiện sự đồng ý với nội dung quy định tại khoản 1 Điều 11 trước khi mở tài khoản trên nền tảng thương mại điện tử.

ộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý Dự thảo Luật. Ảnh: Quochoi.vn

Về trách nhiệm của chủ quản nền tảng thương mại điện tử kinh doanh trực tiếp, Luật quy định, chủ quản nền tảng thương mại điện tử kinh doanh trực tiếp thực hiện trách nhiệm quy định tại Điều 15. Công khai trên nền tảng thương mại điện tử giấy tờ chứng minh đáp ứng điều kiện đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.

Đồng thời, thực hiện công khai đầy đủ thông tin về dịch vụ theo quy định của pháp luật có liên quan; thông tin về chất lượng hàng hóa trên nền tảng thương mại điện tử theo quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa; thông tin bắt buộc thể hiện trên nhãn hàng hóa theo quy định pháp luật về nhãn hàng hóa, trừ thông tin có tính chất riêng biệt được thể hiện trên nhãn hàng hóa về ngày, tháng, năm sản xuất, thời hạn sử dụng, số lô sản xuất, số khung, số máy.

Bảo đảm khả năng truy cập thông tin, dữ liệu về hàng hóa, dịch vụ đã đăng tải trên nền tảng trong thời gian ít nhất 1 năm kể từ thời điểm đăng tải. Bảo đảm khả năng truy cập thông tin, dữ liệu liên quan đến hợp đồng giao kết trong thời gian ít nhất 3 năm kể từ thời điểm giao kết hợp đồng trên nền tảng, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 2, Điều 16.

Trường hợp phát hiện hàng hóa có khuyết tật theo quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, chủ quản nền tảng phải công khai thông tin trên nền tảng, thông báo trực tiếp cho người mua, thực hiện việc thu hồi, xử lý hàng hóa có khuyết tật và bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và pháp luật khác có liên quan.

Trước khi thông qua Dự Luật, thay mặt Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên đã trình bày báo cáo về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý Dự thảo Luật Thương mại điện tử.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Dự thảo Luật lần này đã quy định cụ thể trách nhiệm của từng chủ thể khi tham gia livestream bán hàng, gồm người bán, người livestream và chủ quản nền tảng. Bộ trưởng nhấn mạnh: “Chúng tôi thiết kế quy định theo hướng tăng cường minh bạch thông tin, nâng cao trách nhiệm pháp lý và tạo cơ sở đầy đủ hơn cho công tác kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm”.

Liên quan quy định định danh người bán, dự thảo luật khai thác hệ thống định danh - xác thực điện tử quốc gia (VNID) để truy vết nguồn gốc người bán, giảm hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ và hỗ trợ chống thất thu thuế. Quy định này nhằm góp phần làm sạch thị trường thương mại điện tử, hạn chế hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ thông qua khả năng truy vết người bán. Đồng thời, hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý thuế, chống thất thu ngân sách Nhà nước. Bộ trưởng khẳng định: “Chính phủ quán triệt nguyên tắc ứng dụng tối đa hạ tầng số, không phát sinh thêm thủ tục hành chính không cần thiết cho người dân và doanh nghiệp”...

Nguyễn Vũ