Nỗ lực chuyển đổi để xuất khẩu dệt may 'về đích' năm 2024

Dệt may là một trong số ngành hàng có kim ngạch xuất khẩu đứng trong top đầu cả nước.

Một trong số ngành hàng có kim ngạch xuất khẩu đứng trong top đầu

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) hoạt động xuất nhập khẩu nửa đầu năm 2024 tiếp tục ghi nhận kết quả tích cực. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa ước đạt 369,6 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu ước đạt 189,5 tỷ USD, tăng 14,2%, nhập khẩu ước đạt 180,2 tỷ USD, tăng 18,1%. Xuất khẩu ghi nhận tăng trưởng mạnh và đồng đều ở cả 3 nhóm hàng, gồm: Xuất khẩu nhóm nông, thủy sản tăng hơn 19%.

Nhóm hàng công nghiệp xuất khẩu chủ lực tiếp tục phục hồi tốt: Gỗ và sản phẩm từ gỗ ước đạt 7,4 tỷ USD tăng 22,2%; hàng dệt may ước đạt 16,3 tỷ USD, tăng 3,1%; giày dép ước đạt 10,8 tỷ USD, tăng 10%, sắt thép các loại ước đạt 4,7 tỷ USD, tăng 9,8%; máy vi tính sản phẩm điện tử và linh kiện ước đạt 33 tỷ USD, tăng 28,6%; điện thoại các loại và linh kiện ước đạt 27,2 tỷ USD, tăng 11,3%.

Kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng nhiên liệu khoáng sản ước đạt 2,14 tỷ USD, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2023. Tăng trưởng xuất khẩu sang các thị trường chủ lực trong 6 tháng qua đều khả quan. Trong đó, xuất sang Mỹ đạt 54,3 tỷ USD, tăng 22,1%; xuất sang Trung Quốc đạt 27,8 tỷ USD, tăng 5,3%; sang EU đạt 24,5 tỷ USD, tăng 14,1%; Hàn Quốc 12,2 tỷ USD, tăng 10,4%; ASEAN 18,2 tỷ USD, tăng 12,9%.

Ngành dệt may nỗ lực để “về đích” trong năm 2024.

6 tháng đầu năm nay, dệt may là một trong số ngành hàng có kim ngạch xuất khẩu đứng trong Top đầu cả nước với hơn 16 tỷ USD, tăng 3,1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ông Cao Hữu Hiếu, Tổng Giám đốc Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex) nhận định, so với cùng kỳ năm 2023, ngành dệt may đã có tín hiệu tích cực hơn, số lượng đơn hàng nhiều hơn, thời gian đặt hàng dài hơn. Đa phần các công ty may của Tập đoàn Dệt May Việt Nam đủ đơn hàng đến cuối năm và đang đàm phán đơn hàng đầu năm 2025.

Cũng theo ông Cao Hữu Hiếu, với những tín hiệu tích cực hơn nữa trong 6 tháng cuối năm, khi mà câu chuyện về lạm phát, suy giảm kinh tế, xung đột chính trị trên thế giới sẽ là những yếu tố kích cầu. Dự báo kim ngạch xuất khẩu của ngành dệt may Việt Nam đạt mong muốn là tăng 8 - 10% so với năm 2023.

"Doanh nghiệp đã có đủ đơn hàng xuất khẩu cho năm 2024, đang bắt đầu làm việc về đơn hàng quý I, quý II năm 2025", ông Phạm Minh Đức, Tổng Giám đốc Công ty CP May Nam Định thông tin về tình hình thị trường, đơn hàng nửa cuối năm 2024.

Sản xuất, kinh doanh vẫn nhiều áp lực bởi chi phí tăng cao, nhưng tín hiệu tốt hơn về đơn hàng giúp cho các doanh nghiệp có thêm hy vọng về đích với các chỉ tiêu kinh doanh đã đề ra hồi đầu năm. 6 tháng đầu năm, doanh thu của May Nam Định ước đạt 420 tỷ đồng, trong đó 90% đến từ doanh thu FOB, lợi nhuận ước đạt 10 tỷ đồng. Ông Đức ước tính, với tình hình đơn hàng khởi sắc những tháng tới, cả năm 2024, doanh thu Công ty đạt 700 tỷ đồng, tăng khoảng 35% so với năm 2023.

Nỗ lực chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, nâng cao chất lượng

Hiệp hội Dệt May Việt Nam cho biết, một tín hiệu đáng chú ý khác là nhiều tập đoàn bán lẻ trong khối thành viên các Hiệp định thương mại tự do như Canada, Australia, châu Âu… đã đến Việt Nam để tìm kiếm chuỗi cung ứng có giá thành cạnh tranh. Các doanh nghiệp trong ngành đang nỗ lực chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, nâng cao chất lượng hàng hóa. Bởi khi sản xuất thay đổi, đáp ứng yêu cầu của các nhà nhập khẩu, dệt may vẫn là nhóm hàng có lợi thế của Việt Nam để đạt các mục tiêu tăng trưởng đề ra.

Xuất khẩu dệt may Việt Nam đang đứng Top 3 trên thế giới, sau Trung Quốc và Bangladesh, song ngành dệt may lại đang phải chịu áp lực cạnh tranh vô cùng lớn. Đối với Bangladesh - quốc gia đứng Top 2 thế giới về xuất khẩu dệt may thì ưu thế của quốc gia này là nhân công và các chính sách về thuế của Bangladesh cũng ưu đãi cho doanh nghiệp dệt may. Còn vị trí thứ nhất là Trung Quốc. Mỗi năm quốc gia này xuất khẩu trên dưới 300 tỷ USD (gấp 8 lần Việt Nam khi chúng ta chỉ vào khoảng 40,3 tỷ USD). Như vậy, Việt Nam khó có thể cạnh tranh với doanh nghiệp Bangladesh, bởi chi phí nhân công tại nước này hiện thấp hơn Việt Nam.

Chiến lược “xanh hóa” hàng dệt may.

Để tăng cạnh tranh cho sản phẩm dệt may Việt Nam, cũng như gia tăng xuất khẩu, cách duy nhất là phải tạo ra giá trị cao hơn cho sản phẩm. Để làm được điều này, doanh nghiệp Việt Nam không thể làm những mặt hàng mà các quốc gia khác họ làm được. Ví dụ như Bangladesh đang làm mặt hàng đơn giản vì chi phí lao động của họ thấp, thì Việt Nam không nên cạnh tranh theo cách này. Cách mà ngành dệt may Việt Nam cần làm là tăng giá trị sản phẩm thông qua đầu tư máy móc thiết bị, con người và nguyên liệu.

Một điểm cần lưu ý là xu hướng xanh hóa sản phẩm dệt may. Theo đó, hiện nay ở nhiều thị trường, đặc biệt là thị trường châu Âu, Nhật Bản đã đưa ra yêu cầu mới cho sản phẩm dệt may - đó là tiêu chuẩn xanh. Theo đó, để có sản phẩm xanh, thì nhà máy phải đạt tiêu chuẩn ESG, phải dùng điện năng lượng mặt trời, phải giảm nước thải và đạt các chứng chỉ carbon…

Bên cạnh những thuận lợi, các doanh nghiệp cho rằng, vẫn còn nhiều yếu tố tác động đến hoạt động xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam. Theo đại diện Công ty CP Dệt May Hòa Thọ (Đà Nẵng), kế hoạch cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) chưa rõ ràng, các quốc gia xuất khẩu cạnh tranh có khả năng phá giá mạnh đồng tiền nội tệ để hỗ trợ xuất khẩu, cước vận tải biển tiếp tục tăng cao, tiền lương tối thiểu vùng tăng từ 1/7, chi phí tiền điện..., những yếu tố này làm tăng chi phí tài chính của doanh nghiệp trong thời gian tới.

PV