Nhà ở xã hội: Tối ưu hóa tiến độ để tối đa hóa hiệu quả

Từ thực tiễn triển khai, ông Đậu Minh Thanh, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng Công ty Đầu tư Phát triển Nhà và Đô thị (HUD), đã chỉ rõ những thách thức mà một doanh nghiệp gặp phải trong quá trình phát triển NOXH.

Ông Đậu Minh Thanh: "Hiện nay, quy định về trình tự thủ tục, thời gian để phát triển 1 dự án nhà ở xã hội là khá lớn. HUD kiến nghị: Chính phủ xem xét, xây dựng các quy định, cơ chế ưu tiên cho phát triển các dự án nhà ở xã hội thông qua việc rút ngắn các trình tự thủ tục, thời gian thực hiện các trình tự thủ tục ở các bước: Lựa chọn nhà đầu tư: Áp dụng phương thức chỉ định thầu đối với các dự án đã có nhà đầu tư đáp ứng đầy đủ điều kiện (có thể theo xếp hạng các nhà đầu tư theo thang điểm thông qua việc đánh giá hồ sơ năng lực, kinh nghiệm ở bước mời quan tâm hoặc theo quy mô các dự án nhà ở xã hội) hoặc rút ngắn quy trình đấu thầu bằng cách nâng cao năng lực, trách nhiệm bên mời thầu nhằm giảm bớt các thủ tục, thời gian không cần thiết như: sửa đổi, làm rõ, gia hạn hồ sơ mời thầu; đánh giá hồ sơ dự thầu."

Nhìn nhận về những nút thắt thực tiễn trong phát triển NOXH hiện nay, GS.TS Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội khóa 15 cho rằng, chúng ta hoàn toàn có thể chuẩn hóa quy trình giải quyết thủ tục và ấn định thời gian xử lý cụ thể. Điều này sẽ giúp tránh tình trạng kéo dài không cần thiết, đồng thời giảm bớt gánh nặng hành chính cho doanh nghiệp.

GS.TS Hoàng Văn Cường: "Hiện tại, các dự án nhà ở xã hội chưa phải đối mặt với quá nhiều cạnh tranh. Tuy nhiên, trong trường hợp có nhiều doanh nghiệp cùng đăng ký thực hiện một dự án, tôi đề xuất cần xây dựng tiêu chí lựa chọn nhà thầu minh bạch và hiệu quả. Theo tôi, tiêu chí quan trọng nhất nên là thời gian hoàn thành dự án, thay vì chỉ tập trung vào yếu tố chi phí. Doanh nghiệp nào cam kết và chứng minh được khả năng hoàn thành dự án sớm, đúng tiến độ nên được ưu tiên lựa chọn. Cách tiếp cận này không chỉ thúc đẩy tiến độ triển khai nhà ở xã hội mà còn đảm bảo hiệu quả thực hiện, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và xã hội. Tôi đề nghị cơ quan nhà nước cần đảm nhận trách nhiệm xét duyệt thông tin và hồ sơ của người mua nhà ở xã hội, thay vì đẩy gánh nặng này sang doanh nghiệp. Với công nghệ hiện nay, chúng ta có thể xây dựng một cơ sở dữ liệu tập trung về những đối tượng đủ tiêu chuẩn mua nhà ở xã hội. Doanh nghiệp chỉ nên tập trung vào việc cung cấp sản phẩm và thực hiện giao dịch mua bán, chứ không phải chịu trách nhiệm xác minh tính hợp lệ của người mua. Điều này sẽ giảm thiểu rủi ro và tăng tính minh bạch trong quá trình triển khai dự án."

Tối ưu hóa tiến độ trong phát triển NOXH là chìa khóa để biến chính sách thành hành động hiệu quả. Những ý kiến từ doanh nghiệp và đại biểu Quốc hội đã cho thấy, cải cách thủ tục, minh bạch tiêu chí chọn thầu và phân định trách nhiệm giữa Nhà nước và doanh nghiệp là những bước đi then chốt. Hơn bao giờ hết, đây là lúc cần hành động quyết liệt để NOXH không chỉ dừng lại ở con số kế hoạch mà trở thành hiện thực, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, ngày 6/3/2025.

Đào Tuấn