Linh hoạt các giải pháp kiềm chế lạm phát

Vấn đề quan trọng nhất hiện nay là cần phân tích dữ liệu thực tế, các yếu tố bất lợi cũng như thuận lợi, từ đó đưa ra các giải pháp linh hoạt, phù hợp để thực hiện được mục tiêu đã đề ra.

Người dân mua xăng tại cửa hàng kinh doanh trên phố Ngọc Khánh (quận Ba Đình). Ảnh: Nguyễn Quang

Những yếu tố đan xen

Chính phủ vừa đề xuất điều chỉnh tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân năm 2025 khoảng 4,5-5%. Đây là mục tiêu không dễ dàng, cần xem xét, phân tích toàn diện và có giải pháp phù hợp nhằm kiềm chế lạm phát hiệu quả.

Theo các chuyên gia, Việt Nam là nước nhập khẩu nhiều nguyên liệu phục vụ sản xuất nên giá hàng hóa trên thế giới ở mức cao sẽ ảnh hưởng đến chi phí, tạo áp lực cho sản xuất của doanh nghiệp, đẩy giá hàng hóa tiêu dùng trong nước tăng. Bên cạnh đó, đồng đô la Mỹ (USD) tăng giá càng làm tăng chi phí nhập khẩu, gây sức ép lên giá hàng hóa trong nước.

Bên cạnh đó, các gói kích cầu, việc hạ mặt bằng lãi suất cho vay, mở rộng tín dụng, đẩy mạnh đầu tư công giúp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhưng cũng tạo sức ép lên mặt bằng giá nếu nguồn cung tiền không được kiểm soát hợp lý.

Ngoài ra, Bộ Tài chính đã đưa ra một số yếu tố gây áp lực lên mặt bằng giá năm 2025. Đó là, giá các mặt hàng nhóm nhiên liệu năng lượng trên thị trường thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp; giá một số vật liệu xây dựng có nguồn cung hạn chế có thể tăng giá do nhu cầu phục vụ xây dựng...

Theo Tổng cục Thống kê, ngoài những nguy cơ tác động đến lạm phát kể trên, thực tế cũng có những yếu tố giúp kiềm chế lạm phát. Cụ thể, Việt Nam có nguồn lương thực, thực phẩm dồi dào, đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Một số chính sách hỗ trợ về thuế tiếp tục được thực hiện như hỗ trợ giảm thuế môi trường đối với xăng dầu, giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) góp phần giảm chi phí hình thành giá hàng hóa và dịch vụ.

Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương khẳng định, chủ trương ổn định kinh tế vĩ mô, tinh thần quyết tâm cũng như kinh nghiệm kiểm soát lạm phát của Chính phủ trong những năm qua sẽ giúp củng cố niềm tin của doanh nghiệp và người dân; từ đó tạo sự ổn định, hiện thực hóa kỳ vọng kiềm chế lạm phát.

Chủ động, cụ thể và hiệu quả

Theo Bộ Tài chính, năm 2025, trong công tác quản lý, điều hành giá cả, cần chủ động theo dõi diễn biến giá các hàng hóa chiến lược trên thị trường thế giới. Chính phủ đang tập trung chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương vào cuộc, chủ động kiểm soát lạm phát ngay từ đầu năm.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc - Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá yêu cầu công tác điều hành giá năm 2025 phải thật chủ động, cụ thể và hiệu quả; phấn đấu CPI bình quân tăng khoảng 4,15% so với năm 2024. Trong đó, giải pháp quan trọng là tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, bình ổn mặt bằng giá để ổn định sản xuất, sinh hoạt của người dân, thực hiện các chính sách an sinh xã hội. Cùng với đó, các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ, nghiêm túc triển khai, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chính phủ; đồng thời đề xuất các phương án điều hành, bình ổn giá, nhất là với hàng hóa tiêu dùng thiết yếu, dịch vụ công.

Tổng cục Thống kê kiến nghị một số giải pháp như chỉ đạo các bộ, ban, ngành xây dựng và báo cáo phương án tăng giá các mặt hàng thiết yếu (điện, dịch vụ y tế, dịch vụ giáo dục…) để xem xét quyết định về mức độ và thời điểm điều chỉnh giá các mặt hàng, dịch vụ do Nhà nước quản lý. Ngoài ra, cần sớm có phương án, lộ trình điều chỉnh giá đầy đủ, đồng bộ, thống nhất giữa các mặt hàng để tránh bị động trong ban hành và thực thi chính sách về giá.

Bên cạnh đó, các bộ, ngành và địa phương cần theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả trên thế giới, kịp thời cảnh báo các nguy cơ ảnh hưởng để có biện pháp ứng phó phù hợp. Đồng thời, cần bảo đảm thông suốt hoạt động cung ứng, lưu thông, phân phối hàng hóa, dịch vụ, nhất là đối với xăng dầu và các mặt hàng chiến lược có khả năng bị ảnh hưởng từ sự đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu và căng thẳng địa chính trị.

Ở thị trường trong nước, các bộ, ngành, địa phương cần theo dõi sát diễn biến giá cả của các mặt hàng thiết yếu (lương thực, thực phẩm, thịt lợn…) để có giải pháp điều hành linh hoạt, phù hợp và chủ động; chuẩn bị các nguồn hàng nhằm hạn chế tăng giá; kiểm soát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, tránh để xảy ra hiện tượng tăng giá bất hợp lý…

Cùng với đó, tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, thận trọng, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra. Cuối cùng là tăng cường công tác thông tin, truyền thông như đưa thông tin kịp thời, minh bạch nhằm tạo sự đồng thuận trong dư luận đối với công tác điều hành giá của Chính phủ, ổn định tâm lý người tiêu dùng.

Hồng Sơn