Khẩn trương thực hiện lời hứa trước Quốc hội!

ĐBQH Nguyễn Thị Sửu (Thừa Thiên Huế): Điều hành linh hoạt, trách nhiệm, sát sao

Qua hai ngày rưỡi chất vấn và trả lời chất vấn, có thể thấy không khí ngày càng sôi động, có tính chất xây dựng cao. Số lượng đại biểu đăng ký chất vấn để mong muốn truyền tải những thắc mắc, mong mỏi của cử tri cũng nhiều hơn. Các câu hỏi chất vấn ngắn gọn, rõ ràng, gần như không bị trùng lặp ý kiến; nội dung tranh luận cũng mang tính gợi mở, hiến kế cho bộ trưởng, trưởng ngành. Bên cạnh đó, Chủ tọa điều hành các phiên chất vấn đã thể hiện sự sắc sảo, linh hoạt, trách nhiệm, đồng thời theo sát diễn biến của các lĩnh vực cũng như phần trả lời của 4 bộ trưởng, trưởng ngành để có những điều chỉnh phù hợp, giúp nội dung phiên chất vấn đi vào trọng tâm, trọng điểm.

Các lĩnh vực được lựa chọn chất vấn lần này đều rất ấn tượng với tôi nói riêng và đa số đại biểu Quốc hội nói chung. Thủ tướng Phạm Minh Chính trả lời chất vấn đã thể hiện hết trách nhiệm của mình, vào thẳng câu hỏi của đại biểu, đưa ra được những giải pháp mang tính trước mắt và lâu dài. Các bộ trưởng, trưởng ngành ở mỗi lĩnh vực đều lựa chọn cho mình phương pháp trả lời tích cực, cầu thị. Trong đó, tôi ấn tượng nhất với phần chất vấn dành cho Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà về công tác cán bộ vì đây là vấn đề gắn liền với quyền lợi của cán bộ, công chức, viên chức, là động lực để họ yên tâm làm việc; ngoài ra còn ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, đến sự linh hoạt hay không linh hoạt của một tổ chức, cơ quan trong hệ thống chính trị. Những nội dung Bộ trưởng trả lời đã nêu được những khuyết điểm cần phải hoàn thiện vào cơ chế, chính sách, đồng thời cũng thẳng thắn nhận trách nhiệm của Bộ, các cấp và địa phương trong việc giải quyết những vấn đề về công tác cán bộ, tình trạng chuyển việc, nghỉ việc của cán bộ, công chức, người lao động.

Tôi kỳ vọng qua phiên chất vấn và trả lời chất vấn lần này, những nội dung đại biểu Quốc hội chưa được chất vấn sẽ gửi tới Thủ tướng Chính phủ, các bộ trưởng, trưởng ngành một cách đầy đủ, kịp thời để có câu trả lời thỏa đáng. Với những nội dung được trả lời trực tiếp tại Hội trường, mong muốn Chính phủ và các bộ, ngành sớm xây dựng kế hoạch, có những giải pháp kỹ lưỡng, thực tiễn và thấu đáo, thực hiện đúng, trúng, đáp ứng mong mỏi của các đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân cả nước.

ĐBQH Nguyễn Thị Tuyết Nga (Quảng Bình): Trả lời thuyết phục các vấn đề cử tri quan tâm

Ảnh: T. Thành

Thời gian qua, lĩnh vực nội vụ được cử tri và nhân dân cả nước quan tâm, đặc biệt là những vấn đề nóng, như: việc sắp xếp cán bộ, xây dựng hệ thống vị trí việc làm gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; việc thiếu giáo viên trong giáo dục; giải pháp cải cách tiền lương… Dù là lần đầu trả lời chất vấn trước Quốc hội nhưng có thể thấy Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nắm rất chắc các vấn đề, trả lời rõ ràng, mạch lạc. Nhiều vấn đề Bộ trưởng đã đưa ra được các giải pháp, trong đó có việc xem xét, sửa đổi các nghị định thuộc thẩm quyền hoặc tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ để hoàn thiện cơ chế, chính sách. Tôi đánh giá cao việc Bộ trưởng sẵn sàng nhận trách nhiệm trước một số vấn đề mà Bộ phụ trách nhưng chưa kịp thời triển khai hoặc triển khai chậm và đã có lời hứa trước Quốc hội.

Những vấn đề được đại biểu Quốc hội đặt ra tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn đều là những khó khăn, thách thức rất lớn đối với ngành nội vụ trong thời gian tới. Tôi cũng như cử tri và nhân dân mong muốn, những vấn đề Bộ trưởng đã có giải pháp thì cần sớm triển khai để khắc phục. Với các vấn đề cần có sự phối hợp của các bộ, ngành thì Bộ trưởng cần chủ động nghiên cứu phương án, ban hành các kế hoạch, thể hiện vai trò chủ đạo của Bộ Nội vụ nhằm chủ động xử lý các vấn đề lớn và khó. Tôi tin tưởng, với sự chia sẻ của Quốc hội, sự đồng thuận của cử tri và sự nỗ lực cố gắng của Chính phủ nói chung, Bộ Nội vụ nói riêng, các vấn đề về sắp xếp bộ máy, tinh giản biên chế, cải cách tiền lương… sẽ có những sự chuyển biến tích cực hơn nữa.

ĐBQH Trịnh Xuân An (Đồng Nai): Cần lộ trình cụ thể, rõ ràng để thực hiện tự chủ ở các đơn vị sự nghiệp công lập

Ảnh: H. Ngọc

Tự chủ ở các đơn vị sự nghiệp công lập đã được các đại biểu Quốc hội nêu ra tại các phiên thảo luận tổ, thảo luận tại hội trường về kinh tế - xã hội. Trong Báo cáo cũng có nêu tồn tại, hạn chế khi triển khai Nghị quyết của Trung ương, các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến việc rà soát hệ thống đơn vị sự nghiệp công lập, nhất là đơn vị thực hiện tự chủ. Đáng lưu ý, có hai vấn đề lớn còn vướng mắc khiến tự chủ trong đơn vị sự nghiệp công lập chưa đạt kết quả cao là vướng mắc về con người và tài chính.

Qua theo dõi phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Nội vụ có thể thấy giải pháp Bộ trưởng đưa ra đã mang tính khả thi, tuy nhiên, vẫn cần những giải pháp mang tính tổng thể hơn. Đơn cử, những bộ, ngành có các đơn vị sự nghiệp công lập lớn, muốn tự chủ như Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo thì cần phải có sự vào cuộc thống nhất và đồng bộ của cơ quan điều hành chung như Bộ Nội vụ (quản lý tổng thể chính sách về con người); Bộ Tài chính quản lý về kinh phí và những cơ quan chỉ đạo, điều hành đối với từng lĩnh vực...

Tự chủ ở các đơn vị sự nghiệp công lập cũng cần phải có lộ trình vì liên quan đến con người (ở đây là biên chế), đất đai, tài sản của Nhà nước. Về vấn đề này, Bộ Nội vụ và Bộ Tài chính đã thống nhất với nhau là phải có lộ trình cụ thể, rõ ràng mới có thể cải thiện được việc thực hiện tự chủ ở đơn vị sự nghiệp công lập. Nhất là tự chủ trong các đơn vị y tế, nếu không rạch ròi về mặt tài chính, con người thì rất dễ làm “đắm thuyền”.

Đối với nội dung chất vấn về tinh giản biên chế, chúng ta đang giảm về số lượng nhưng câu chuyện đặt ra là giảm cào bằng và cơ học làm ảnh hưởng đến chất lượng. Cái chúng ta cần và coi trọng là chất lượng hơn số lượng. Giảm biên chế phải đánh giá kỹ theo từng lĩnh vực, đơn vị, vùng, miền. Nếu giảm theo cách cào bằng thì nơi yêu cầu cao hơn, sức ép lớn hơn khi thực hiện tinh giản biên chế lại làm triệt tiêu và ảnh hưởng đến năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của bộ máy nhà nước. Cần có tiêu chí về mặt nhiệm vụ, chức năng, dân số, tính chất vùng, miền để tinh giản biên chế đi vào thực chất. Thậm chí có nơi cần giảm thì phải giảm; có nơi cần bổ sung thì phải bổ sung biên chế. Bên cạnh đó, một chính sách mà Bộ trưởng Bộ Nội vụ đã đề cập và Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đã kết luận là nên khoán chỉ tiêu tinh giản biên chế cho các địa phương để họ chủ động bố trí sắp xếp tăng ở nơi cần tăng biên chế, giảm ở nơi cần giảm biên chế.

Đối với chất vấn của Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong, tôi cho rằng, thanh tra là thanh “bảo kiếm” giúp chúng ta thực hiện tốt công tác phòng, chống tham nhũng, tuy nhiên cũng cần lưu ý vấn đề phòng, chống tham nhũng ngay trong cơ quan phòng, chống tham nhũng. Thanh tra phải làm tốt hơn nữa chức năng, nhiệm vụ của mình để Đảng và Nhà nước yên tâm có một lực lượng bảo vệ và thực hiện tốt nguyên tắc phòng, chống tham nhũng.

Nội dung chất vấn của các đại biểu về nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực thanh tra rất sắc sảo, tạo sức ép cho Tổng Thanh tra Chính phủ thể hiện chính kiến, quan điểm của mình trước quốc dân đồng bào, thể hiện quyết tâm của ngành thanh tra làm trong sạch hệ thống thực thi pháp luật, đẩy mạnh hơn nữa vai trò của ngành thanh tra. Tôi cũng mong chờ Tổng Thanh tra Chính phủ đưa ra những giải pháp quyết liệt hơn nữa nhằm khắc phục câu chuyện trong cùng hệ thống chính trị các cơ quan phòng, chống tham nhũng lại có kết luận khác nhau.

ĐBQH Nguyễn Văn Quân (Hậu Giang): Nâng cao trách nhiệm của toàn ngành thanh tra, phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm pháp luật từ sớm, từ xa

Ảnh: N. An

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong đã trả lời đúng trọng tâm, không né tránh, đưa ra được các giải pháp cụ thể cho cả trước mắt và lâu dài để nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực thuộc trách nhiệm của ngành thanh tra. Theo báo cáo của Thanh tra Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2022, trong 9 tháng vừa qua Thanh tra Chính phủ đã kiểm tra việc thực hiện khoảng 5.500 kết luận và quyết định xử lý về thanh tra, trong đó có khoảng 3.500 kết luận thanh tra đã hoàn thành 100% các nội dung phải thực hiện, thu hồi được tài sản bị thất thoát, tham nhũng trị giá hơn 1.000 tỷ đồng, đạt khoảng 60%. Tôi đánh giá cao sự nỗ lực của toàn ngành thanh tra. Tuy nhiên, việc xử lý kết luận sau thanh tra còn chậm, đặc biệt là trong công tác thu hồi tài sản.

Trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong đã thẳng thắn nhìn nhận, pháp luật hiện hành còn thiếu chế tài xử lý các trường hợp chậm thực hiện kết luận thanh tra, thực hiện không đúng và không đầy đủ kết luận thanh tra. Về vấn đề này, Tổng Thanh tra Chính phủ đã đưa ra nhiều giải pháp, trong đó tôi đặc biệt quan tâm đến hai giải pháp để Thanh tra Chính phủ tập trung thực hiện trong thời gian tới: thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện thể chế, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật, luật, nghị định nhằm bảo đảm có sức răn đe đối với các đối tượng bị thanh tra, bị thu hồi tài sản không thể tránh né; thứ hai, nâng cao hơn nữa trách nhiệm của toàn ngành thanh tra nhằm kiểm tra, kiểm soát vụ việc sau thanh tra, tránh tình trạng “bỏ ngỏ” các kết luận thanh tra đối với các vụ việc, đặc biệt là những vụ việc khó thu hồi tài sản.

Qua phiên chất vấn và thực tiễn thời gian qua, có thể thấy tình trạng vi phạm pháp luật, tham nhũng, tiêu cực của cán bộ, công chức nói chung, trong đó có ngành Thanh tra ở một số nơi, một số chỗ là có. Rà soát các văn bản pháp luật quản lý cán bộ, công chức, viên chức nói chung, trong đó có ngành thanh tra thì thấy rằng cơ bản đã đáp ứng yêu cầu. Tuy nhiên, vấn đề tôi quan tâm là xử lý các cán bộ sai phạm như thế nào để bảo đảm công bằng, khách quan. Vừa qua, ở một số nơi, việc xử lý này chưa tới nơi tới chốn, làm suy giảm niềm tin của nhân dân. Tôi mong rằng, thời gian tới, ngành thanh tra sẽ phòng, tránh từ sớm, từ xa; ngoài những quy định chung, cần có những quy định riêng của ngành để cán bộ ngành thanh tra không muốn, không dám vi phạm pháp luật.

M. Trang - T. Thành - H. Ngọc - T. Chi ghi