Hội Nông dân Việt Nam góp ý sửa đổi Hiến pháp 2013

Vệc lấy ý kiến từ hội viên, nông dân không chỉ phát huy quyền làm chủ mà còn là cơ hội lắng nghe những hiến kế thiết thực và đồng thuận xã hội - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Tại hội thảo, Ông Phan Như Nguyện, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nông dân nhấn mạnh: "Với vai trò tổ chức chính trị - xã hội đại diện cho giai cấp nông dân, Hội Nông dân Việt Nam nhận thức sâu sắc trách nhiệm trong việc góp ý sửa đổi Hiến pháp, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa". Ông khẳng định việc lấy ý kiến từ cán bộ, hội viên, và nông dân không chỉ phát huy quyền làm chủ mà còn là cơ hội lắng nghe những hiến kế thiết thực, đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, khả thi và đồng thuận xã hội. Hội thảo thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà quản lý, đại diện cơ quan Trung ương và địa phương, nhằm mang lại các ý kiến sâu sắc từ lý luận và thực tiễn, đặc biệt từ hoạt động của Hội Nông dân.

Tại hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận các quy định liên quan đến vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQ) và các tổ chức thành viên, bao gồm Hội Nông dân Việt Nam (Điều 9, Điều 10, Điều 84). Một số ý kiến đề xuất điều chỉnh mô hình chính quyền địa phương từ ba cấp (tỉnh, huyện, xã) về hai cấp (tỉnh và cơ sở), phù hợp với tinh thần tinh gọn bộ máy. Các đại biểu cũng đề xuất điều kiện đảm bảo hiệu quả khi áp dụng mô hình mới ở vùng núi, nông thôn, vùng sâu, vùng xa – nơi tập trung đông nông dân, cùng cơ chế vận hành không gián đoạn khi tổ chức lại chính quyền.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Ngọc Linh từ Học viện Chính trị Quốc gia đánh giá cao nội dung khẳng định MTTQ là "bộ phận của hệ thống chính trị, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, là cơ sở chính trị của Nhà nước và chính quyền nhân dân." Dự thảo mở rộng chức năng dân chủ đại diện của MTTQ, từ phản biện, giám sát đến vai trò trung gian giữa nhân dân và Nhà nước. Tuy nhiên, bà Linh lo ngại việc thay "phối hợp" bằng "trực thuộc" và "thống nhất dưới sự chủ trì" của MTTQ có thể tập trung hóa quyền lực, ảnh hưởng đến tính tự chủ và đa dạng tiếng nói của các tổ chức thành viên. Bà kiến nghị thay "trực thuộc" bằng "thành viên trong hệ thống MTTQ," giữ nguyên tắc "hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động" để bảo đảm sự linh hoạt.

Chuyên gia Hoàng Trọng Thủy đồng tình, cho rằng "trực thuộc" mang tính hành chính, gò bó. Ông đề xuất bỏ từ này ở Điều 9 và Điều 10, đồng thời bổ sung vai trò của Hội Nông dân Việt Nam là "đại diện cho nông dân ở cấp quốc gia" sau Công đoàn (đại diện công nhân). Ông nhấn mạnh: "Nông dân là lao động chính trong nông nghiệp, ngành này là thước đo độ bền của phát triển kinh tế." Ông cũng đề nghị làm rõ chức năng, nhiệm vụ của từng tổ chức thành viên khi cùng về "mái nhà chung" MTTQ, đảm bảo phát huy sức mạnh và nâng cao hiệu quả hoạt động.

Ông Nguyễn Đức Triều, nguyên Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Tiến sĩ Trần Văn Miều, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, đề xuất bổ sung "Nhà nước" trước "chính quyền" trong định nghĩa MTTQ, nhấn mạnh vai trò cơ sở chính trị của hai cấp chính quyền. Ông kiến nghị ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của MTTQ để làm rõ mối quan hệ giữa MTTQ và các tổ chức thành viên, đặc biệt khi chuyển sang "trực thuộc". Ông đặt câu hỏi: "Công tác tổ chức cán bộ cấp xã của Hội Nông dân và Ủy ban kiểm tra do Đại hội bầu sẽ vận hành thế nào dưới sự điều hành của MTTQ?".

Ông Nguyễn Đức Triều, nguyên Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam đánh giá cao quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong chuẩn bị cho kỷ nguyên phát triển đến 2045, khi Việt Nam hướng tới trở thành quốc gia thu nhập cao. Ông ủng hộ sửa đổi Hiến pháp 2013 để đáp ứng yêu cầu sắp xếp tổ chức, tinh gọn bộ máy, nhưng đề xuất điều chỉnh một số nội dung. Tại Điều 9, ông kiến nghị bỏ từ "giai cấp" vì các khái niệm "tầng lớp xã hội, dân tộc, tôn giáo" đã bao quát, hoặc nếu giữ thì cần làm rõ từng giai cấp như công nhân, nông dân. Ông cũng đề xuất bỏ "trực thuộc" ở Điều 9, Điều 10, thay bằng "hoạt động thống nhất trong MTTQ," bảo đảm tính tự chủ của các tổ chức như Hội Nông dân, Công đoàn, Đoàn Thanh niên, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh. Ông nhấn mạnh: "Mỗi tổ chức có hơn 90 năm hoạt động hiệu quả, cần phân vai rõ ràng, cụ thể hóa quyền giám sát, phản biện để phát huy sức mạnh."

Hội thảo phản ánh sự đồng thuận cao từ cán bộ, đảng viên, và nhân dân, đặc biệt là nông dân – lực lượng chiếm 60% dân số nông thôn. Ý kiến từ Hội Nông dân Hà Nội và Hải Phòng cho thấy kỳ vọng lớn vào việc sửa đổi Hiến pháp, giúp Hội Nông dân nâng cao vai trò đại diện, giám sát, và phản biện. Các đề xuất tập trung vào bảo đảm tính tự chủ, minh bạch, và hiệu quả hoạt động của các tổ chức thành viên trong hệ thống MTTQ, đồng thời đáp ứng đặc thù vùng miền và nhu cầu phát triển nông nghiệp bền vững.

Phó Chủ tịch Phan Như Nguyện khẳng định Hội Nông dân sẽ tiếp thu các ý kiến, tổng hợp để trình lên cấp trên, đóng góp vào quá trình sửa đổi Hiến pháp. Sự kiện không chỉ là cơ hội để phát huy dân chủ mà còn đặt nền móng cho một hệ thống pháp luật hiện đại, hỗ trợ nông dân Việt Nam trong hành trình phát triển kinh tế xanh, bền vững đến năm 2045.

Đỗ Hương