Hà Nội sắp khởi công 2 tuyến đường sắt đô thị lớn, giảm tải áp lực giao thông lên các trục huyết mạch

Tàu chạy trên tuyến đường sắt trên cao tuyến Nhổn-ga Hà Nội. (Ảnh: Giang Huy)

Theo Quyết định số 1569/QĐ-TTg ngày 12/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, thành phố Hà Nội sẽ đầu tư xây dựng thêm 14 tuyến đường sắt đô thị.

Để hiện thực hóa mục tiêu nêu trên, Hà Nội đã và đang triển khai đồng bộ các biện pháp để đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt đô thị.

Theo đó, bên cạnh việc vận hành có hiệu quả 2 tuyến đường sắt đô thị Nhổn-ga Hà Nội và Cát Linh-Hà Đông, thành phố Hà Nội đang khẩn trương đẩy nhanh tiến độ khởi 2 dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị gồm: Tuyến đường sắt đô thị số 2, Nam Thăng Long-Trần Hưng Đạo và tuyến đường sắt đô thị số 5, Văn Cao-Hòa Lạc.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, dự kiến tuyến số 2, Nam Thăng Long-Trần Hưng Đạo sẽ khởi công vào ngày 10/10 và Tuyến số 5, Văn Cao-Hòa Lạc sẽ khởi công vào ngày 19/12.

Để đảm bảo tiến độ khởi công, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn yêu cầu các sở, ngành, UBND các xã, phường, đơn vị liên quan khẩn trương, nghiêm túc triển khai thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND thành phố tại Thông báo số 414/TB-VP ngày 8/7/2025 của Văn phòng UBND thành phố; kịp thời tham mưu, đề xuất, báo cáo UBND thành phố để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc (nếu có).

Theo Ban Quản lý Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến đường sắt đô thị số 2 đoạn Nam Thăng Long-Trần Hưng Đạo dài 11,5 km, với 8,9 km đi ngầm và 2,6 km đi trên cao.

Tuyến này có 7 ga ngầm và 3 ga trên cao với tổng mức đầu tư dự án gần 35.600 tỷ đồng, tăng thêm hơn 16.000 tỷ đồng so với chủ trương đầu tư được phê duyệt lần đầu năm 2008.

Điểm đầu của dự án là Nam Thăng Long theo đường Nguyễn Văn Huyên kéo dài-Hoàng Quốc Việt-Hoàng Hoa Thám-Thụy Khuê-Phan Đình Phùng-Hàng Giấy-Hàng Đường-Hàng Ngang-Hàng Đào-Đinh Tiên Hoàng- Hàng Bài; điểm cuối giao với phố Trần Hưng Đạo.

Tuyến đường sắt đô thị số 5 Văn Cao-Hòa Lạc là tuyến có quy mô lớn nhất về chiều dài trong hệ thống đường sắt đô thị của Hà Nội hiện nay, với tổng chiều dài hơn 38km.

Tuyến đường sắt đô thị này sẽ bắt đầu tại ngã tư Văn Cao-Hoàng Hoa Thám, chạy dọc qua Ngọc Khánh-Đại lộ Thăng Long-Vành đai 4 và kết thúc tại khu vực Hòa Lạc, cách ngã tư Hòa Lạc về phía tỉnh Phú Thọ (tỉnh Hòa Bình cũ) khoảng 5 km.

Tuyến đường sắt đô thị số 5 có tổng cộng 21 nhà ga, bao gồm 6 ga ngầm và 15 ga nổi. Về hình thức xây dựng, tuyến này bao gồm hơn 6 km đi ngầm, 2 km đi trên cao và 30 km còn lại đi bằng trên mặt đất, chủ yếu dọc theo các trục giao thông hiện hữu để tối ưu hóa chi phí và hạn chế giải phóng mặt bằng.

Tổng mức đầu tư của tuyến đường sắt đô thị số 5 được xác định là hơn 61.900 tỷ đồng; trong đó, phần lớn vốn sẽ huy động từ các nguồn ODA, ngân sách thành phố và các hình thức đầu tư công - tư (PPP).

Theo các chuyên gia, việc khởi công đồng thời hai tuyến đường sắt đô thị lớn trong quý IV/2025 được kỳ vọng sẽ giảm tải áp lực giao thông lên các trục đường huyết mạch, đặc biệt trong nội đô và khu vực cửa ngõ phía Tây.

Đây cũng là các tuyến kết nối trực tiếp với các trục phát triển đô thị chiến lược như Vành đai 2, Vành đai 3 và Vành đai 4, đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức lại không gian đô thị và phân bổ dân cư hợp lý hơn trong tương lai.

Gia Thành