Dùng AI để kiểm định chương trình đại học ra sao?

Chiều 7-8, tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 7, phóng viên đặt câu hỏi liên quan đến Dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), trong đó đề xuất sửa đổi kiểm định chương trình đại học.

Theo đó, trừ một số ngành đặc thù như sư phạm, y dược, pháp luật, đối với chương trình đào tạo, các ngành còn lại sẽ không còn cơ chế kiểm định bắt buộc. Bộ GD&ĐT cũng dự kiến ứng dụng phần mềm trí tuệ nhân tạo (AI) để rà soát, đánh giá lại báo cáo đánh giá của các trường.

Trả lời, ông Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT) cho biết việc kiểm định chương trình đào tạo trong Dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) quy định kiểm định bắt buộc với cơ sở giáo dục đại học, với các chương trình đào tạo giáo viên và lĩnh vực sức khỏe pháp luật.

Đối với kiểm định chương trình đào tạo, dự thảo luật không chỉ quy định bắt buộc đối với các chương trình đào tạo thuộc ngành lĩnh vực trên, mà còn quy định bắt buộc với các chương trình đào tạo thuộc ngành, lĩnh vực khác theo danh mục do Bộ trưởng Bộ GD&ĐT quy định.

“Dự thảo Luật Giáo dục đại học đang sửa đổi không bãi bỏ cơ chế kiểm định bắt buộc đối với chương trình đào tạo, thay vào đó thiết lập lại phạm vi kiểm định bắt buộc trên cơ sở tiếp cận rủi ro và ưu tiên lợi ích công cộng phù hợp với thông lệ quốc tế”, ông Chương nói.

Ông Chương cho biết thêm, Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) cũng phân cấp, phân quyền theo thẩm quyền quản lý Nhà nước, quản lý ngành rõ cho Chính phủ, cho Bộ GD&ĐT. Quy định này cũng đảm bảo nguyên tắc phân loại và ưu tiên trong kiểm định, tương tự như nhiều nước đang thực hiện.

Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng khẳng định, dự thảo luật không loại bỏ kiểm định bắt buộc, mà trao quyền linh hoạt có kiểm soát cho Bộ GD&ĐT để điều chỉnh danh mục chương trình bắt buộc kiểm định.

Ông Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT) thông tin về việc ứng dụng AI trong kiểm định chương trình đại học. Ảnh: VGP

Thông tin thêm về việc dự kiến ứng dụng AI trong thẩm định kết quả kiểm định và đánh giá báo cáo của các trường, ông Chương cho biết, trong Dự thảo Luật Giáo dục đại học, Bộ GD&ĐT được giao trách nhiệm quy định việc thẩm định kết quả kiểm định và xử lý vi phạm trong hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục đại học.

Trong thực tế, Bộ GD&ĐT cũng đã thực hiện Thông tư 13/2023 về giám sát, đánh giá tổ chức kiểm định. Tuy nhiên, quá trình triển khai còn một số vướng mắc do chưa được chính thức quy định cơ chế thẩm định các báo cáo đánh giá ngoài nên cần phải đưa vào luật sửa đổi lần này để có cơ sở thực hiện.

“Điều này giúp minh bạch hoạt động kiểm định chương trình đại học, đúng nguyên tắc khách quan tăng cường trách nhiệm của các Hội đồng kiểm định trong hoạt động thẩm định báo cáo đánh giá ngoài”, ông Chương nói.

Theo ông Chương, Bộ GD&ĐT xây dựng lộ trình ứng dụng AI về hoạt động này theo lộ trình nhằm hỗ trợ rà soát định tính và định lượng các báo cáo tự đánh giá, báo cáo kiểm định để phát hiện bất thường, nội dung sao chép. Bên cạnh đó, đưa ra cảnh báo sớm đối với rủi ro gian lận hoặc chất lượng báo cáo thấp trước khi tiến hành thẩm định trực tiếp.

Việc này phù hợp với xu hướng. Tuy nhiên, ông Chương cũng nhấn mạnh AI không thay thế con người, mà là công cụ hỗ trợ chuyên gia đánh giá và thẩm định, đưa ra quyết định có cơ sở, khách quan và tiết kiệm chi phí hơn.

“Việc ứng dụng AI trong thẩm định kết quả kiểm định là một bước tiến phù hợp với các chủ trương, Nghị quyết lớn của Đảng, Nhà nước và ngành GD&ĐT đang thực thi, góp phần nâng cao chất lượng quản trị hệ thống bảo đảm chất lượng giáo dục đại học Việt Nam trong giai đoạn mới”, ông Chương nhấn mạnh.

MINH TRÚC