Dự trữ ngoại hối toàn cầu vượt 12.000 tỷ USD, USD mất dần vị thế độc tôn

Dự trữ ngoại hối toàn cầu ở mức cao kỷ lục.

Tuy nhiên, điểm đáng chú ý là tỷ trọng đồng USD trong kho dự trữ quốc tế tiếp tục giảm xuống mức thấp kỷ lục, cho thấy xu hướng dịch chuyển dần sang đa dạng hóa tiền tệ của các ngân hàng trung ương.

Theo phân tích của hãng tin RIA Novosti dựa trên số liệu của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), dự trữ ngoại hối toàn cầu đã tăng 3,3% trong quý II, đạt 12.025 tỷ USD – chỉ thấp hơn đôi chút so với kỷ lục 12.050 tỷ USD cuối năm 2021.

Trong đó, đồng USD – vốn chiếm ưu thế trong hệ thống tài chính toàn cầu – chỉ còn chiếm 56,32%, giảm so với mức 57,79% trong quý I. Đây là tỷ trọng thấp nhất trong lịch sử. IMF giải thích phần lớn mức giảm đến từ tái định giá tiền tệ, khi chỉ số USD so với các đồng tiền dự trữ chính lao dốc 10% trong nửa đầu năm – mức giảm mạnh nhất kể từ năm 1973. Nếu loại trừ yếu tố này, mức sụt giảm thực tế chỉ là 0,12 điểm phần trăm.

Ngược lại, đồng euro tăng tỷ trọng lên 21,13% – mức cao nhất kể từ năm 2014. Tuy nhiên, nếu loại trừ biến động tỷ giá, mức độ nắm giữ euro thực chất vẫn giảm nhẹ. Đồng bảng Anh cũng cải thiện vị thế, tăng từ 4,74% lên 4,83%.

Một điểm đáng chú ý khác là tỷ trọng của đồng Nhân dân tệ (RMB) của Trung Quốc vẫn giữ nguyên ở mức 2,12%, cho thấy đồng tiền này chưa có bước tiến đáng kể trong việc trở thành đồng dự trữ quốc tế, bất chấp nỗ lực quốc tế hóa của Bắc Kinh.

Trong khi đó, đồng AUD của Australia tăng lên 2,09% – mức cao nhất trong ba quý gần đây, phản ánh sự ổn định của nền kinh tế Úc và nhu cầu đối với tài sản bằng AUD. Đồng yen Nhật Bản giảm nhẹ xuống 5,57%, còn đồng CAD của Canada và CHF của Thụy Sĩ lần lượt còn 2,62% và 0,16%.

Ngoài ra, tỷ trọng các đồng tiền ngoài rổ dự trữ chính cũng tăng mạnh, từ 4,92% lên 5,17%, mức cao nhất kể từ quý III/2012. Đây được xem là tín hiệu cho thấy các ngân hàng trung ương ngày càng quan tâm đến việc đa dạng hóa danh mục để giảm phụ thuộc vào một số đồng tiền truyền thống.

Mặc dù đồng USD vẫn giữ vai trò chủ đạo, xu hướng giảm dần tỷ trọng phản ánh sự dịch chuyển mang tính chiến lược. Các chuyên gia cho rằng, bên cạnh yếu tố tái định giá ngắn hạn, việc nhiều quốc gia đẩy mạnh thanh toán song phương bằng đồng nội tệ và thúc đẩy thương mại khu vực đang làm xói mòn vị thế “độc tôn” của USD.

Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị, gia tăng cạnh tranh thương mại Mỹ – Trung và biến động lãi suất toàn cầu, việc đa dạng hóa dự trữ ngoại hối được xem là chiến lược phòng vệ rủi ro của các ngân hàng trung ương. Tuy vậy, với hơn một nửa thị phần, USD vẫn chưa có đối thủ thực sự đe dọa vị thế dẫn đầu trong ngắn hạn.

Tuấn Khang