Đồng bằng Sông Hồng: Hiện đại, đồng bộ hệ thống giao thông
Bộ Giao thông vận tải (GTVT) phấn đấu đến năm 2025 hoàn thành công tác chuẩn bị để đến năm 2030 khởi công tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam và hoàn thành đường Vành đai 5 Vùng Thủ đô Hà Nội; cùng nhiều công trình giao thông thủy - bộ - hàng không.
Ban cán sự Đảng Bộ GTVT đã ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Theo đó, Bộ GTVT sẽ tập trung phát triển kết cấu hạ tầng giao thông vùng Đồng bằng sông Hồng theo hướng hiện đại, đồng bộ. Trong đó, ưu tiên phát triển các tuyến đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa, cảng hàng không, cảng biển gắn với phát triển các hành lang kinh tế vùng, tạo đột phá, phát triển nhanh, bền vững.
Cụ thể, đến năm 2025, với đường bộ, sẽ hoàn thành chuẩn bị đầu tư tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Cổ Tiết - Chợ Bến; huy động nguồn vốn tiếp tục đầu tư đường Vành đai 5, Nội Bài - Bắc Ninh - Hạ Long; hoàn thành cải tạo nâng cấp tuyến Quốc lộ 4B qua Lạng Sơn; huy động nguồn lực cải tạo, nâng cấp các tuyến quốc lộ trong vùng như Quốc lộ 4B đoạn qua Quảng Ninh, Quốc lộ 21C đoạn Mỹ Đình - Ba Sao - Bái Đính.
Về đường sắt, trong giai đoạn này, tập trung khai thác hiệu quả các tuyến đường sắt hiện có, kết nối thông suốt tuyến đường sắt liên vận đạt tiêu chuẩn quốc tế; hoàn thành đầu tư, cải tạo, nâng cấp một số ga trên tuyến đường sắt hiện có Hà Nội - Hải Phòng, Hà Nội - Lạng Sơn; tuyến Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân; chuẩn bị đầu tư các tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng (thuộc tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng), tuyến vành đai phía Đông - Hà Nội (đoạn Ngọc Hồi - Lạc Đạo - Bắc Hồng - Thạch Lỗi). Đáng chú ý, trong giai đoạn này, Bộ GTVT sẽ hoàn thành chuẩn bị đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
Giai đoạn đến năm 2030, Bộ GTVT cho biết sẽ đầu tư hoàn thành đường Vành đai 5 Vùng Thủ đô Hà Nội, tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Cổ Tiết - Chợ Bến, Nội Bài - Bắc Ninh - Hạ Long; mở rộng đường cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ - Ninh Bình, Hà Nội - Bắc Giang; cải tạo, nâng cấp một số tuyến quốc lộ theo quy hoạch. Khởi công tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, đầu tư tuyến Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân; huy động vốn để đầu tư các tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng (thuộc tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng), tuyến vành đai phía Đông - Hà Nội (đoạn Ngọc Hồi - Lạc Đạo - Bắc Hồng - Thạch Lỗi); chuẩn bị đầu tư tuyến Nam Định - Thái Bình - Hải Phòng - Quảng Ninh.
Về đường thủy, tiếp tục cải tạo các tuyến thủy nội địa Hải Phòng, Quảng Ninh về Hà Nội, Việt Trì (Phú Thọ), Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình và tuyến Vạn Gia - Ka Long, nạo vét luồng tại các điểm nghẽn hạ tầng trên sông Hồng. Bên cạnh đó, nghiên cứu, xác định vị trí và các chỉ tiêu quy hoạch Cảng hàng không quốc tế đáp ứng yêu cầu phát triển vùng Thủ đô, khu vực phía Bắc.
Cũng trong giai đoạn này, Bộ GTVT phối hợp với các địa phương, cơ quan triển khai đầu tư các tuyến cao tốc: Ninh Bình - Hải Phòng; mở rộng cao tốc Hòa Lạc - Hòa Bình, Quốc lộ 6 đoạn Ba La - Xuân Mai; nghiên cứu đầu tư tuyến đường sắt đô thị kết nối Hà Nội với Bắc Ninh, Hưng Yên, Hà Nam, Vĩnh Phúc; hoàn thành nâng cấp mở rộng các cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Cát Bi, Vân Đồn.
Đó là khối lượng công việc cực lớn. Để hoàn thành, Bộ GTVT cho biết sẽ ưu tiên cân đối, bố trí nguồn vốn ngân sách nhà nước đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông vùng; thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn vốn ODA, nguồn vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ quốc tế; huy động nguồn vốn ngân sách đầu tư cảng biển, cảng hàng không, trung tâm logistics, cảng cạn gắn với đầu mối vận tải lớn. Cùng với đó là tăng cường phân cấp, phân quyền cho các địa phương đầu tư kết cấu hạ tầng do Trung ương quản lý, đặc biệt là các công trình giao thông. Đồng thời, hỗ trợ địa phương trong xúc tiến, kêu gọi nguồn vốn hợp pháp để đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông vùng.
15 năm vừa qua (giai đoạn 2005-2020), ngân sách Trung ương do Bộ GTVT quản lý huy động để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông quốc gia vùng Đồng bằng sông Hồng là 137 nghìn tỷ đồng. Về đường bộ đã đưa vào khai thác 9 tuyến cao tốc với tổng chiều dài 576 km; 25 tuyến quốc lộ, chiều dài 2.133 km. Về đường sắt, đã và đang cải tạo, nâng cấp duy trì khai thác 6 tuyến đường sắt quốc gia. Về hàng hải, đã đầu tư để hình thành 4 cảng biển Hải Phòng, Quảng Ninh, Nam Định, Ninh Bình, trong đó cảng Hải Phòng là cảng cửa ngõ quốc tế. Về đường thủy nội địa, đang khai thác 37 tuyến đường thủy nội địa và đưa vào khai thác có hiệu quả tuyến vận tải thủy ven biển, vận tải từ bờ ra đảo.