Điều gì xảy ra khi Nga tấn công binh sĩ NATO ở Ukraine?
Điều 5 của NATO quy định chính sách phản ứng quân sự tập thể sẽ không được kích hoạt, nếu bất kỳ quốc gia thành viên nào triển khai binh sĩ tới Ukraine và bị Nga tấn công.
Đây là nội dung trong báo cáo của một nhóm chuyên gia Quốc hội Đức mà hãng thông tấn DPA xem được.
Theo nguyên tắc phòng thủ tập thể của 31 thành viên NATO, Điều 5 quy định một cuộc tấn công vũ trang nhằm vào một hoặc nhiều thành viên sẽ bị coi là tấn công toàn khối.
“Nếu quân đội của một nước thành viên NATO tham gia phòng vệ tập thể theo Điều 51 Hiến chương Liên Hợp Quốc (LHQ) theo hướng có lợi cho Ukraine trong xung đột Nga - Ukraine và bị Nga tấn công ở vùng xung đột, nó không thuộc phạm vi Điều 5 NATO”, DPA hôm 29/3 trích dẫn báo cáo của nhóm chuyên gia.
Điều 51 Hiến chương LHQ quy định các quốc gia có thể tự vệ mang tính đơn lẻ hoặc tập thể, tức là thông qua các liên minh quân sự.
Còn theo tài liệu chưa được công bố của nhóm chuyên gia Quốc hội Đức , Điều 5 của NATO chỉ có thể được kích hoạt nếu các thành viên trong liên minh quân sự do Mỹ đứng đầu bị tấn công ngay lãnh thổ của họ.
“Việc lực lượng mặt đất Pháp tham gia quân sự để giúp Ukraine sẽ dựa trên quyền tự vệ tập thể theo Điều 51 của Hiến chương LHQ", báo cáo nhận định.
Cũng theo nhóm chuyên gia, việc triển khai lực lượng mặt đất từ một quốc gia NATO tới Ukraine không được hiểu là tất cả thành viên khác trong NATO cũng tham gia vào xung đột. Nói cách khác, chỉ có nước điều quân mới là bên tham gia xung đột.
“Nếu một quốc gia thành viên NATO hành động đơn phương tức là không nằm trong khuôn khổ hoạt động đã được quyết định từ trước của NATO và nằm ngoài cơ cấu chỉ huy quân sự của NATO, thì cả NATO và các nước khác trong NATO đều không trở thành bên tham gia xung đột”, báo cáo nhấn mạnh.
Hồi tháng 2, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết ông “không loại trừ” khả năng binh lính từ các nước NATO được điều đến Ukraine. Nhưng sau đó, nhiều nước NATO đã lên tiếng khẳng định không có kế hoạch đưa quân tới Ukraine.
Trong khi đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết ông xem những tuyên bố của Ukraine và các nước ủng hộ Kiev cho rằng Nga sẽ tấn công các nước NATO là "vô nghĩa". Trong một cuộc phỏng vấn, ông Putin khẳng định Moscow sẽ coi quân đội phương Tây là "kẻ xâm lược" nếu họ được triển khai tới Ukraine, và Nga sẽ có phản ứng tương ứng.