Điểm tựa để Nghệ An phát triển kinh tế nhanh, bền vững
Thời gian qua, tỉnh Nghệ An tập trung mọi nguồn lực, huy động sức mạnh tập thể của các sở, ngành phấn đấu trở thành 'Trung tâm khoa học và công nghệ khu vực Bắc Trung Bộ'. Theo đó, ngành khoa học và công nghệ tỉnh luôn phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương, đồng thời quán triệt quan điểm 'Phát triển kinh tế nhanh, bền vững dựa trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số'.
Lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An cho biết: Khoa học và công nghệ đã góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế-xã hội, an ninh quốc phòng, thể hiện qua đóng góp năng suất tổng hợp (TFP) vào tăng GRDP của tỉnh giai đoạn 2017-2022 đạt 42,1%.
Nhiều kết quả nghiên cứu, tiến bộ khoa học và công nghệ được áp dụng mang lại hiệu quả cao trong sản xuất và đời sống, góp phần tạo ra một số sản phẩm hàng hóa có chất lượng, nhất là về nông nghiệp, thủy sản.
Các nhiệm vụ về khoa học xã hội và nhân văn nghiên cứu những vấn đề cơ bản về văn hóa, lịch sử, quản lý nhà nước, an ninh quốc phòng, đưa ra những nhận thức mới, cung cấp một số luận cứ khoa học về hoạch định quy hoạch, chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.
Các hoạt động ứng dụng, thu hút dự án ứng dụng công nghệ cao được quan tâm, nhất là trong lĩnh vực y dược, nông nghiệp, điện tử, tự động hóa…
Đóng góp của khoa học và công nghệ được thể hiện trên tất cả các lĩnh vực và có trọng tâm, trọng điểm, đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn. Các đề tài, dự án nghiên cứu phát triển các sản phẩm theo chuỗi từ khâu giống, quy trình thâm canh, thu hoạch sản phẩm, chế biến sau thu hoạch, xây dựng nhãn hiệu và phát triển thị trường sản phẩm. Hiệu quả ứng dụng của các đề tài, dự án đạt trên 86%, cao hơn bình quân cả nước.
Nhiều chuyên gia nhận định, hoạt động đổi mới công nghệ của Nghệ An đã hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ, đổi mới thiết bị công nghệ, áp dụng hệ thống quản lý chất lượng, đăng ký bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp một số mặt hàng đã được khẳng định thương hiệu. Nhiều sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn Việt Nam, tiêu chuẩn quốc tế, bảo hộ về nhãn hiệu hàng hóa, kiểu dáng công nghiệp có sức cạnh tranh trên thị trường. Tiềm lực khoa học và công nghệ được nâng lên. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tỉnh được hình thành và phát triển khá vững chắc, có đầy đủ các nhân tố cấu thành hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Phong trào khởi nghiệp sáng tạo phát triển cả bề rộng và chiều sâu.
Tuy nhiên, trong quản lý hoạt động khoa học, công nghệ, mối liên kết giữa nghiên cứu và đào tạo, giữa nghiên cứu với thị trường, giữa nhà khoa học với doanh nghiệp còn yếu. Việc huy động nguồn lực xã hội vào công tác nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ chưa cao; huy động nguồn lực thực hiện đề án đưa Nghệ An thành Trung tâm khoa học, công nghệ vùng Bắc Trung Bộ đang gặp khó khăn.
Bên cạnh đó, mặc dù số lượng đội ngũ trí thức khoa học, công nghệ tăng nhanh trong những năm gần đây, nhưng thiếu cân đối, tập trung chủ yếu vào ngành giáo dục và ngành nông nghiệp; thiếu cán bộ giỏi về quản lý kinh tế, sâu về chuyên môn, am hiểu về công nghệ cao như công nghệ dược, công nghệ chế biến, công nghệ sinh học; thiếu kỹ thuật viên và công nhân kỹ thuật lành nghề.
Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang yêu cầu cả nước phải tiếp tục thực hiện nhất quán chủ trương, định hướng của Đảng, Nhà nước để phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, trở thành động lực chính cho tăng trưởng của nền kinh tế.
Với định hướng nêu trên, tỉnh Nghệ An đang tập trung phấn đấu trở thành "Trung tâm khoa học và công nghệ khu vực Bắc Trung Bộ". Bên cạnh đó, Sở Khoa học và Công nghệ Nghệ An cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Khoa học và Công nghệ trong xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách; chủ động xây dựng, ban hành theo thẩm quyền chính sách, chương trình, kế hoạch để thúc đẩy hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương, phục vụ hiệu quả cho mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội.
Thời gian tới, tỉnh Nghệ An tiếp tục tập trung nâng cao tiềm lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của địa phương thông qua các nhiệm vụ; quán triệt quan điểm "Phát triển kinh tế nhanh, bền vững dựa trên nền tảng ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số" đã được xác định tại Quy hoạch tỉnh Nghệ An; phát triển mạnh mẽ hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo ở địa phương; tăng cường kết nối cung-cầu công nghệ; đẩy mạnh thương mại hóa kết quả khoa học và công nghệ; thúc đẩy phát triển thị trường khoa học và công nghệ hiệu quả, hiện đại và hội nhập; tăng cường hợp tác, liên kết địa phương, liên kết vùng, hợp tác quốc tế trong triển khai hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.