Đẩy lùi bạo lực với trẻ bằng năng lượng yêu thương

Nuôi dạy con cũng giống như trồng một cái cây

Trung tuần tháng 8/2025, MSD United Way Việt Nam (doanh nghiệp xã hội, tổ chức phi lợi nhuận Việt Nam và là thành viên của United Way Worldwide - mạng lưới phi lợi nhuận toàn cầu hoạt động hơn 135 năm tại hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ) phối hợp với Thành Đoàn, Hội đồng Đội Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức Ngày hội Lan tỏa yêu thương tại Khu lưu trú văn hóa số 34, phường Bình Tân. Sự kiện thuộc chiến dịch Lan tỏa yêu thương năm 2025 do MSD phối hợp với Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh trong khuôn khổ chiến dịch Lan tỏa yêu thương - chiến dịch thường niên thuộc chương trình trẻ em và thanh niên của MSD.

Với chủ đề “Giáo dục bằng yêu thương - Yêu thương đẩy lùi bạo lực”, mùa Lan tỏa yêu thương năm 2025 hướng tới các đối tượng là cha, mẹ, người chăm sóc trẻ, giáo viên, các bên liên quan về loại bỏ những hình thức trừng phạt thể chất, tinh thần và phân biệt đối xử với trẻ em; tạo môi trường an toàn và tích cực để trẻ bày tỏ ý kiến và cùng giải quyết những vấn đề có liên quan đến trẻ, đặc biệt là thúc đẩy phương pháp giáo dục không bạo lực trong quá trình nuôi dạy trẻ.

Phát biểu tại Ngày hội, bà Trịnh Thị Hiền Trân - Phó Bí thư Thành Đoàn, Chủ tịch Hội Đồng Đội Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, Ngày hội năm nay không chỉ dừng lại là một sự kiện, mà sẽ được nối dài tới ngày 30/9/2025 với “Thử thách 21 ngày - Chuyện nhà mình, hành trình cùng con khôn lớn” - một hành trình đầy cảm xúc, nơi mỗi gia đình cùng thực hiện những hành động nhỏ nhưng giàu yêu thương như: nói lời xin lỗi với con, chia sẻ thời gian, cùng nhau chơi trò chơi, thấu hiểu cảm xúc… Qua đó tạo nên những thay đổi tích cực trong hành vi, gắn kết tình cảm và nuôi dưỡng mối quan hệ lành mạnh trong gia đình; giúp nâng cao nhận thức và lan tỏa sâu rộng trong xã hội, cụ thể là phụ huynh - những người bạn đồng hành cùng con trẻ thông qua các hoạt động thử thách và lớp tập huấn “Nâng cao nhận thức về phòng, chống bạo lực đối với trẻ em”.

“Là những người tổ chức, chúng tôi mong rằng hành trình nâng cao nhận thức và hành vi của cộng đồng để bảo vệ trẻ em, chăm sóc, vun đắp cho thế hệ tương lai sẽ luôn có sự chung tay của các cấp, các ngành, trong từng gia đình, lớp học; không chỉ là lời nói mà bằng những hành động cụ thể để lan tỏa từng ngày, từ 30 gia đình thành 300, rộng hơn nữa là 3.000 gia đình”, bà Trịnh Thị Hiền Trân nhấn mạnh.

Trong phần chia sẻ chuyên gia “Nuôi dạy những em bé có năng lực hạnh phúc”, ông Dương Quang Minh - nhà sáng lập tổ chức Seroto Foundation, sáng lập Câu lạc bộ Dạy con trong hạnh phúc với 330.000 thành viên khẳng định: “Nuôi dạy con cũng giống như trồng một cái cây. Khi gieo trồng, chúng ta không thể bắt cây phải ra hoa, kết trái theo ý mình, mà chỉ có thể dốc hết tình yêu thương và sự chăm sóc để cây lớn lên theo đúng bản chất vốn có. Con cái cũng vậy. Thay vì uốn nắn con theo khuôn mẫu của cha mẹ, hãy để con được phát triển theo năng lực và sở trường riêng. Dù con trở thành ai, hãy yêu thương, ủng hộ và đồng hành cùng con trên hành trình ấy. Nuôi dạy con chính là tạo môi trường an toàn, yêu thương để con được lớn lên là chính mình”.

Yêu thương là nền tảng giúp trẻ em lớn lên vững vàng. (Nguồn: MSD)

Chị Huỳnh Thị Xuân Hường, đại diện các gia đình tại khu lưu trú văn hóa số 34 chia sẻ: “Đôi khi sau một ngày làm việc căng thẳng, mình dễ mang theo áp lực và mệt mỏi về nhà. Nhưng mình luôn cố gắng giữ bình tĩnh, không trút giận lên con. Thay vì để cảm xúc chi phối, mình chọn kiềm chế, hít thở sâu và dành cho con một nụ cười, một lời hỏi han. Ngoài ra, khi mình thường xuyên trò chuyện, lắng nghe và tâm sự với con, mình hiểu được suy nghĩ, cảm xúc của con hơn, từ đó gắn kết và đồng hành cùng con nhiều hơn”. Anh Hùng, một phụ huynh cho biết: “Được cùng con đi chơi, tham gia Ngày hội, tôi cảm thấy rất vui. Quan trọng nhất là có thêm thời gian ở bên con, cùng con trải qua những khoảnh khắc vui vẻ và gắn kết hơn với nhau”.

Yêu thương là nền tảng giúp trẻ em lớn lên vững vàng

Việt Nam là nước đầu tiên ở châu Á và là nước thứ hai trên thế giới ký Công ước Quốc tế về quyền trẻ em, vì vậy trong giáo dục gia đình, giáo dục xã hội hay nhà trường đều phải dựa trên quyền của trẻ em. Điều 3 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022 quy định về những hành vi được xem là hành vi bạo lực gia đình bao gồm: hành hạ, ngược đãi, đánh đập, đe dọa hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khỏe, tính mạng; lăng mạ, chì chiết hoặc hành vi cố ý khác xúc phạm danh dự, nhân phẩm; cưỡng ép chứng kiến bạo lực đối với người, con vật nhằm gây áp lực thường xuyên về tâm lý…

Nhưng trên thực tế, đã có không ít những vụ việc thương tâm xảy ra bắt nguồn từ câu chuyện bố mẹ giáo dục con cái bằng đòn roi, như vụ việc năm 2024, một nam sinh lớp 12 ở tỉnh Hải Dương (cũ) đi chơi về muộn đã bị bố đẻ dùng gậy gỗ đánh vào chân tay, trong đó có một cái trúng vào gáy khiến nam sinh tử vong. Khảo sát Chỉ số mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam về trẻ em và phụ nữ năm 2020 - 2021 chỉ ra, hơn 72% trẻ em trong độ tuổi từ 10 - 14 đã từng bị kỷ luật bạo lực; trong đó có 39% trẻ em bị bạo lực tinh thần, 47% trẻ em bị xâm hại thể chất. Nguyên nhân dẫn tới tình trạng bạo hành trẻ em trước tiên xuất phát từ tư duy suy nghĩ của những người cho rằng kỷ luật bạo lực là một biện pháp giáo dục cần thiết mà không hiểu rằng việc làm này khiến trẻ em dễ bị tổn thương thể xác, tinh thần, đồng thời cũng là một hành vi vi phạm pháp luật về trẻ em, về phòng, chống bạo lực gia đình.

PGS. TS Bùi Thị An, Chủ tịch Hội Nữ trí thức Thành phố Hà Nội đã khẳng định: “Tôi cho là câu yêu cho roi cho vọt đó không phù hợp với sự phát triển của xã hội hiện nay. Mà hiện nay muốn giáo dục trẻ con, bố mẹ trước hết phải là người bạn, người thân. Không ai có quyền đánh các cháu, không ai có quyền bạo lực các cháu, các cháu sinh ra được bảo vệ, có quyền được sống. Mặc dù là bố mẹ đẻ các cháu nhưng cũng không có quyền được làm như thế”.

Hơn 72% trẻ em trong độ tuổi từ 10 - 14 đã từng bị kỷ luật bạo lực. (Nguồn: VOH)

Đây cũng chính là động lực để MSD United Way Việt Nam bền bỉ tổ chức Ngày hội Lan tỏa yêu thương từ năm 2017 đến nay. Tại Ngày hội Lan tỏa yêu thương năm 2025, bà Nguyễn Phương Linh - Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý phát triển bền vững MSD, Sáng lập MSD United Way Việt Nam nhấn mạnh: “Chúng tôi tin rằng năng lực hạnh phúc và biết yêu thương là rất cần thiết cho trẻ em của chúng ta ngày nay. Yêu không làm trẻ em yếu đuối, ngược lại, chính yêu thương là nền tảng giúp các em lớn lên vững vàng, biết tin vào giá trị của bản thân và tôn trọng giá trị của người khác. Mỗi cái ôm, mỗi lời khích lệ và mỗi lần chúng ta kiên nhẫn lắng nghe con chính là một viên gạch xây nên ngôi nhà, môi trường, hệ sinh thái an toàn, nơi trẻ em được phát triển toàn diện về trí tuệ, cảm xúc và nhân cách. Khi người lớn chọn lan tỏa yêu thương, chúng ta không chỉ thay đổi cuộc đời của một đứa trẻ, mà còn góp phần xây dựng một thế hệ hạnh phúc, tử tế và biết yêu thương”.

Tại Ngày hội Lan tỏa yêu thương năm 2025, MSD United Way Việt Nam đã phát động Thử thách 21 ngày lan tỏa yêu thương kéo dài tới ngày 30/9. Đây là hành trình 21 ngày thực hành giáo dục trẻ theo phương pháp giáo dục tích cực, là hành trình để mỗi gia đình bắt đầu từ những việc làm nhỏ bé nhưng đầy ý nghĩa, nuôi dưỡng sự quan tâm và biến chúng thành thói quen gắn kết mỗi ngày. Trong thử thách này, các bậc cha mẹ và con cái sẽ được gợi ý nhiều hoạt động đơn giản mà ấm áp như duy trì những câu nói hàng ngày bày tỏ yêu thương: “Cha mẹ yêu con” và “Con yêu cha mẹ”, đồng thời cùng đồng hành trong một cộng đồng yêu thương để động viên và lan tỏa năng lượng tích cực.

Và không chỉ vậy, những lời yêu thương giản dị đó tin rằng sẽ còn vang lên ở nhiều nơi và nhiều hơn nữa khi các gia đình đều thấu hiểu và thực hành phương pháp giáo dục tích cực, cách xây dựng một mái ấm hạnh phúc, nơi nói không với bạo lực và các hình thức trừng phạt thể chất tinh thần.

Con số thống kê vào năm 2024 cho thấy, Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em 111 đã tiếp nhận 6 triệu cuộc gọi trong 20 năm qua. Trong đó tư vấn và hỗ trợ hơn 496 nghìn ca, can thiệp hơn 10.900 ca trẻ em bị xâm hại, bị bạo lực, bị mua bán, bị bóc lột, bị bỏ rơi, bỏ mặc, trẻ cần hỗ trợ về tài chính và các trường hợp vi phạm quyền trẻ em. Kết quả thống kê cho thấy, số cuộc gọi về xâm hại bạo lực trẻ em có xu hướng tăng đột biến. Từ năm 2019 đến nay, tỉ lệ các cuộc gọi về vấn đề này trung bình chiếm trên dưới 50%. Những năm gần đây, không chỉ người chăm sóc trẻ, người thân của trẻ, trẻ em gọi tới đề nghị tư vấn kết nối can thiệp cho con em mình khi rơi vào tình trạng bị xâm hại, cho thấy tín hiệu phản ứng tích cực của xã hội trước vấn đề xâm hại trẻ em dưới mọi hình thức.

Hồng Minh