Đây là đối tượng nguy cơ cao bị đột quỵ nhưng lại dễ bỏ qua

Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM mới đây đã tiếp nhận điều trị cho bệnh nhân N.T.M. (52 tuổi) bị đột quỵ. Cách đây 10 năm, bà M. được phát hiện rung nhĩ trong một lần khám sức khỏe định kỳ, được chỉ định dùng thuốc kháng đông để dự phòng đột quỵ.

Hơn một tuần trước, bà M ngưng thuốc kháng đông để đi nhổ răng. Không lâu sau, bà đột ngột liệt nửa người trái, méo miệng, nói đớ, bà được đưa đến bệnh viện cấp cứu. Sau khi thăm khám đánh giá, bà được chẩn đoán bị đột quỵ có thể do thiếu máu não liên quan đến rung nhĩ. Ngay sau đó, bác sĩ đã cho chụp cắt lớp sọ não và mạch máu não, xác định tắc động mạch não giữa bên phải, được chuyển lên can thiệp nội mạch cấp cứu, lấy được cục máu đông, thông lại mạch máu. Sau can thiệp, người bệnh hồi phục tốt, chỉ còn yếu nhẹ tay trái. May mắn, bà M được cấp cứu kịp thời nên không nguy hiểm tính mạng.

Các bác sĩ cho biết, ở nước ta mỗi năm có hơn 200.000 người bị đột quỵ, trong đó có từ 10 - 20% trường hợp tử vong và chỉ có khoảng 30% người bệnh sống sót có khả năng bình phục hoàn toàn. Rung nhĩ (tim đập loạn nhịp) là một bệnh lý tim mạch có khả năng làm tăng nguy cơ đột quỵ lên gấp 5 lần so với người bình thường và có khoảng 20% các trường hợp đột quỵ là do rung nhĩ gây ra. Tuy nhiên, đối tượng dễ bị đột quỵ này lại thường hay bỏ qua.

Theo GS TS BS. Trương Quang Bình – Phó Giám đốc BV, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, rung nhĩ gây ứ trệ máu trong buồng tim làm hình thành những cục huyết khối trong tâm nhĩ. Các cục máu đông này có thể trôi theo dòng máu và gây tắc mạch, trường hợp tắc mạch máu não sẽ dẫn đến đột quỵ.

Đột quỵ do rung nhĩ thường nặng nề, có tiên lượng xấu hơn các nguyên nhân khác. Tỷ lệ mắc rung nhĩ tăng rõ theo tuổi. Dưới 60 tuổi thì cứ 25 người thì mới có 1 người bị rung nhĩ, nhưng trên 80 tuổi thì 10 người lại có một người mắc.

Người bệnh có thể được điều trị dứt điểm bằng đốt điện, sốc điện nhưng phần lớn cần phải dùng thuốc kháng đông để ngăn chặn việc hình thành cục máu đông trong tiều nhĩ nhằm giảm thiểu nguy cơ đột quỵ. Tuy nhiên, đa phần người bệnh rung nhĩ vì chủ quan và chưa hiểu hết bệnh nên không tuân thủ việc sử dụng thuốc và các biện pháp dự phòng đột quỵ. Không ít trường hợp nhập viện trong tình trạng nguy kịch như trường hợp trên.

BS đang khám cho bệnh nhân sau đột quỵ. Ảnh BVYD

GS TS BS. Trương Quang Bình cho biết thêm, với những người có sẵn bệnh lý về tim như nhồi máu cơ tim, thiếu máu cơ tim cục bộ lâu ngày, suy tim, cơ tim hoặc viêm màng ngoài tim đều có thể dẫn đến tình trạng rung nhĩ. Ngoài ra, các bệnh lý như tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, tuyến giáp… hoặc người sử dụng nhiều rượu bia, béo phì, bị nhiễm trùng nặng… cũng là nguyên nhân gây rung nhĩ.

Dấu hiệu thường gặp của rung nhĩ là nhịp tim không bình thường, gây hồi hộp, đánh trống ngực, đau tức ngực… Cũng có những trường hợp người bệnh không biểu hiện triệu chứng. Bởi vậy, mọi người cần thăm khám sức khỏe định kì để sớm phát hiện ra những dấu hiệu bất thường.

Các chuyên gia khuyến cáo, những người bệnh đã từng bị đột quỵ, tỉ lệ xảy ra đột quỵ tái phát rất cao, do đó người bệnh cần nâng cao ý thức dự phòng về sau. Mọi người cần có kế hoạch ăn uống, luyện tập để duy trì lối sống lành mạnh, tuân thủ điều trị của bác sĩ. Những người bệnh đã phát hiện rung nhĩ, nên đến khám chuyên khoa tim mạch để đánh giá nguy cơ có thể gây đột quỵ. Tùy theo mức độ đánh giá, người bệnh sẽ được chỉ định những phương pháp điều trị và dự phòng đột quỵ phù hợp.

L. Phương