Dấu hiệu sớm cảnh báo bạn mắc quai bị

Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh (NHS)

Quai bị là bệnh truyền nhiễm do virus thuộc họ paramyxovirus gây ra. Những virus này là nguồn lây nhiễm phổ biến, đặc biệt ở trẻ em. Sưng tuyến mang tai (sưng hàm) là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh quai bị. Các triệu chứng có thể bắt đầu vài ngày trước khi sưng hàm bao gồm:

Sốt cao
Đau đầu
Đau nhức cơ bắp
Mệt mỏi
Mất cảm giác thèm ăn

Quai bị đặc trưng bởi tình trạng má và hàm sưng mềm, khiến người bệnh có vẻ ngoài "mặt chuột lang". Tình trạng sưng tuyến nước bọt mang tai ở một hoặc cả hai bên. Sưng có thể gây đau, nhức và khó nuốt, không thể ăn uống.

Các triệu chứng thường xuất hiện sau 16-18 ngày kể từ khi nhiễm bệnh, nhưng cũng có thể sớm hoặc muộn hơn (12-25 ngày). Một số người mắc bệnh quai bị có triệu chứng rất nhẹ (như cảm lạnh). Một số người không có triệu chứng nào và có thể không biết mình mắc bệnh quai bị. Hầu hết người mắc quai bị sẽ hồi phục hoàn toàn trong vòng 2 tuần.

Quai bị lây lan theo cách tương tự cảm lạnh và cúm: thông qua các giọt nước bọt có chứa virus có thể được hít vào hoặc dính trên bề mặt và đưa vào miệng hoặc mũi. Một người có khả năng lây nhiễm cao nhất vào một vài ngày trước khi các triệu chứng xuất hiện và một vài ngày sau đó.

Trong thời gian này, điều quan trọng là phải ngăn ngừa bệnh lây lan sang người khác, đặc biệt là thanh thiếu niên và người trẻ tuổi chưa được tiêm vaccine.

Bạn có thể bảo vệ con mình khỏi bệnh quai bị bằng cách đảm bảo trẻ được tiêm vaccine MMR kết hợp phòng ngừa quai bị, sởi và rubella. Trẻ được tiêm một liều khi được khoảng 12-13 tháng tuổi và liều tăng cường thứ hai khi 4-6 tuổi.

Sau khi tiêm cả hai liều, vaccine sẽ có hiệu quả bảo vệ khoảng 88% khỏi bệnh quai bị. Một số người đã được tiêm vaccine phòng bệnh quai bị vẫn có thể mắc bệnh, tuy nhiên thường có các triệu chứng nhẹ và ít biến chứng hơn.

Nếu mắc quai bị, bạn có thể giúp ngăn ngừa bệnh lây lan bằng cách:

Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng
Sử dụng và vứt bỏ khăn giấy khi hắt hơi
Tránh đi học hoặc đi làm ít nhất 5 ngày sau khi các triệu chứng đầu tiên xuất hiện.

Độc giả Phùng Văn Trọng