Cuộc chiến sinh tử: Người mẹ hôn mê sinh con khỏe mạnh

Vụ tai nạn giao thông định mệnh khiến người phụ nữ trẻ đang mang thai 26 tuần bị chấn thương sọ não và rơi vào hôn mê sâu. Suốt hơn 2 tháng kiên cường cộng với sự tận tâm nỗ lực không ngừng của các y - bác sĩ (BS), thai phụ 23 tuổi này đã tỉnh lại sau cuộc chiến sinh tử. Và càng kỳ diệu, hạnh phúc vô bờ hơn là chị còn đón nhận được sinh linh bé nhỏ của mình sau chuỗi thời gian hôn mê tưởng chừng khó qua.

70 ngày giành giật sự sống

Đầu tháng 1-2025, Khoa Gây mê Hồi sức - Bệnh viện Đa khoa Đức Giang tiếp nhận bệnh nhân L.T.N.T. (23 tuổi, ở huyện Chương Mỹ, Hà Nội) trong tình trạng hôn mê. Bệnh nhân được chẩn đoán viêm phổi, chấn thương sọ não với tình trạng xuất huyết dưới nhện (tình trạng máu bị rò rỉ chảy vào khoảng trống giữa não và màng não), tụ máu dưới màng cứng trán phải, mang thai 26 tuần, đã mở khí quản. Trước đó, cuối năm 2024, chị T. bị tai nạn giao thông, đã được Bệnh viện Việt Đức phẫu thuật và điều trị trước khi chuyển về Bệnh viện Đa khoa Đức Giang tiếp tục hành trình tìm lại sự sống.

Các y - bác sĩ chụp ảnh cùng bệnh nhân trong ngày xuất viện. Ảnh: HẢI NGUYỄN

Thời điểm đầu nhập viện, bệnh nhân hôn mê, phải nuôi dưỡng ăn qua sonde dạ dày hoàn toàn, siêu âm thai ước tính 800 gram, không phát hiện bất thường so với tuổi thai. Ngay khi tiếp nhận, các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Đức Giang phối hợp liên chuyên khoa để lên phác đồ điều trị cho người bệnh. "Chúng tôi cố gắng giữ thai nhi càng lâu càng tốt để bé chào đời an toàn. Nếu không giữ được thì bắt buộc chọn cứu người mẹ" - BS Lê Nguyễn An, Trưởng Khoa Gây mê hồi sức - Bệnh viện Đa khoa Đức Giang, nhớ lại.

Bác sĩ chăm sóc, siêu âm cho sản phụ trong những ngày hôn mê

Theo BS An, thách thức lớn nhất cho các y - BS là làm sao phải bảo đảm tính mạng cho người mẹ, đồng thời kéo dài tuổi thai để em bé chào đời một cách bình thường. Bởi lẽ việc chăm sóc người bệnh ở trạng thái hôn mê, thở qua mở khí quản rất khó khăn, bệnh nhân đối mặt với nguy cơ nhiễm khuẩn, thiếu hụt dinh dưỡng, loét trợt điểm tì đè, suy thai. Hơn nữa, việc bảo đảm an toàn tính mạng cho người mẹ cũng phải cân đối phù hợp, hạn chế tối thiểu việc ảnh hưởng tới thai nhi. "Bệnh nhân chấn thương sọ não nặng, giữ mẹ đã khó rồi lại phải dùng thuốc thế nào không ảnh hưởng đến em bé. Nhiều lần, chúng tôi phải hội chẩn liên khoa và liên tục phối hợp giữa các chuyên khoa để đưa ra phương án điều trị tối ưu nhất cho cả mẹ và bé. Đặc biệt là phối hợp với chuyên khoa sản và dinh dưỡng để đánh giá, điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, thuốc, phù hợp, bổ sung vitamin, canxi, sắt... bảo đảm đủ chất giúp thai nhi phát triển bình thường" - BS An kể tiếp.

Điều kỳ diệu đã đến với mẹ con sản phụ chấn thương sọ não sau 70 ngày hôn mê

Tiếp nối câu chuyện, BS Nguyễn Hoàng Hải, Khoa Gây mê hồi sức - Bệnh viện Đa khoa Đức Giang, người trực tiếp điều trị cho bệnh nhân, cho biết để tìm ra phương án điều trị tối ưu cho cả mẹ và bé, đội ngũ y - BS từ nhiều chuyên khoa đã cùng hội chẩn, đánh giá kỹ lưỡng. Chăm sóc một bệnh nhân hôn mê, phải thở máy là một thách thức lớn, tiềm ẩn quá nhiều nguy cơ. Tại thời điểm nhập viện, thai nhi vẫn chưa đạt đến mốc an toàn nên việc bổ sung dinh dưỡng cho mẹ trở thành yếu tố then chốt để bảo đảm sự phát triển của bé. "Ngay cả khi thai phụ vẫn còn hôn mê, các BS vẫn kiên trì thực hiện các bài tập phục hồi chức năng hằng ngày nhằm ngăn ngừa tình trạng teo cơ, cứng khớp. Đồng thời, đội ngũ sản khoa và dinh dưỡng luôn phối hợp chặt chẽ, liên tục theo dõi và điều chỉnh phác đồ điều trị để bảo đảm thai nhi phát triển tốt nhất. Mỗi ngày, tim thai được kiểm tra hai lần, cùng với đó là siêu âm đánh giá sự phát triển của bé hai lần mỗi tuần. Mọi diễn biến đều được theo dõi sát sao để kịp thời xử lý nếu có bất thường xảy ra" - BS Hải thông tin.

Kỳ tích từ tình mẫu tử thiêng liêng

Dù bệnh nhân vẫn trong trạng thái hôn mê, phải thở máy và gần như không có phản xạ, song điều kỳ diệu là thai nhi vẫn phát triển ổn định. Trong mỗi lần thăm khám, các y - BS không chỉ tận tình chăm sóc mà còn nhẹ nhàng trò chuyện, động viên, như muốn gửi gắm hy vọng đến cả hai mẹ con. Các nhân viên y tế luôn nhắc nhở thai phụ về sinh linh bé nhỏ đang từng ngày lớn lên trong bụng mẹ, tạo nên một sợi dây kết nối đầy kỳ diệu.

BS Hải chia sẻ trong suốt quá trình điều trị, các y - BS luôn xem bệnh nhân như một người có ý thức bình thường. Khi thăm khám hay thực hiện y lệnh đều trao đổi, thông báo với chị, như thể chờ đợi một ngày chị sẽ đáp lại. "Chúng tôi cũng dặn dò người thân hãy kể cho bệnh nhân nghe những câu chuyện thường ngày của gia đình, bởi đôi khi, chính những thanh âm quen thuộc ấy lại trở thành chiếc chìa khóa đánh thức ý thức, giúp não bộ dần hoạt động trở lại" - BS Hải nhớ lại.

Sau hơn hai tuần nhập viện, bệnh nhân bắt đầu có những chuyển biến nhỏ đầy hy vọng. Chị có thể tự mở và nhắm mắt, dù chưa biểu lộ cảm xúc hay đáp ứng y lệnh. Tin tưởng vào khả năng hồi phục của thai phụ, các y - BS không ngừng nỗ lực chăm sóc, điều trị, tập phục hồi chức năng và theo dõi sát sao từng diễn biến sức khỏe. Đồng thời, các biện pháp kích thích não bộ cũng được áp dụng liên tục nhằm đánh thức ý thức người mẹ.

Hơn 3 tuần điều trị, bệnh nhân dần thoát khỏi hôn mê. Lúc này, bệnh nhân đã có thể bộc lộ cảm xúc, thực hiện các y lệnh của nhân viên y tế như cử động tay chân, mở mắt… Không chỉ có đội ngũ y - BS tận tâm đồng hành mà ngay cả thai nhi trong bụng mẹ cũng như thấu hiểu khao khát sống mãnh liệt ấy. Bé vẫn lớn lên từng ngày, kiên cường cùng mẹ vượt qua thử thách. Các BS gọi đây là một kỳ tích - một hành trình hồi sinh đầy nghị lực.

Sau chuỗi ngày điều trị hồi sức, tri giác bệnh nhân cải thiện rõ rệt, tự thở qua mở khí quản, cai ôxy, các xét nghiệm đều trong giới hạn, đặc biệt là thai nhi phát triển bình thường. Cuối cùng, điều mong đợi của các thầy thuốc suốt hơn 2 tháng chăm sóc, điều trị tận tình cho thai phụ đã đến. Lúc 3 giờ sáng 15-3, chị T. đau bụng, có cơn co tử cung và vỡ ối. Lập tức, các BS hội chẩn chuyên khoa sản và xác định thai ngôi ngược nên chuyển bệnh nhân sang phòng mổ. Sau ca phẫu thuật, một bé trai nặng 2 kg, khỏe mạnh đã cất tiếng khóc chào đời. Trẻ được "da kề da" với mẹ. Khi đón con vào lòng, tinh thần và nét mặt của người mẹ có nhiều thay đổi.

Chỉ sau ca mổ đẻ 3 ngày, sản phụ đã tỉnh, ăn uống và tiếp xúc được, các chỉ số xét nghiệm ổn định và được rút mở khí quản. Với sự hỗ trợ của các điều dưỡng, lần đầu tiên em bé đã được bú mẹ. Tỉnh lại sau nhiều ngày hôn mê và hơn 2 tháng nỗ lực vượt qua ranh giới sinh tử, người mẹ đã được ôm con và cho con bú những giọt sữa đầu tiên. Hơn 2 tháng nằm liệt trên giường bệnh, cơ thể chị suy kiệt nhưng điều kỳ diệu là bầu ngực vẫn căng tràn sữa.

Chứng kiến con dâu hồi phục sau chuỗi ngày dài giành giật sự sống, bà Nguyễn Thị Thảo (mẹ chồng chị T.), òa vỡ trong niềm xúc động: "Giây phút con dâu tôi mở mắt sau cơn hôn mê kéo dài, tôi biết rằng con vừa trở về từ cõi chết. Khoảnh khắc ấy, tôi như trút bỏ được nỗi lo đè nặng suốt bao ngày. Không biết nói gì hơn ngoài lời cảm ơn chân thành đến các y - BS, những người đã tận tâm cứu sống con và cháu tôi".

Vài ngày trước, hai mẹ con sản phụ đã được xuất viện trong niềm vui của gia đình và đội ngũ y - BS. Thời điểm xuất viện, kết quả xét nghiệm, đánh giá cho thấy em bé phát triển khỏe mạnh, bình thường. Về phía người mẹ, tri giác đã phục hồi tốt, với thang điểm Glasgow (công cụ đánh giá tình trạng ý thức của bệnh nhân chấn thương sọ não cấp tính) cải thiện đáng kể từ 7 lên 15 điểm, mức cao nhất của thang đo.

Về khả năng phục hồi vận động, BS Hải nhận định rằng thời gian hồi phục của chị T. nhanh hay chậm phụ thuộc phần lớn vào sự cố gắng và nghị lực của người mẹ. Có thể chỉ sau 1-2 tháng, người mẹ đã có thể đi lại, nhưng cũng có trường hợp phải đợi đến khi em bé chập chững những bước đầu tiên, người mẹ mới thật sự lấy lại sự vững vàng trong từng bước chân. "Hành trình hồi phục có thể kéo dài thêm, song thành công này là cột mốc quan trọng, đánh dấu một cuộc vượt cạn hy hữu - không chỉ nhờ vào sự tận tâm của đội ngũ y - BS mà còn nhờ tinh thần kiên cường của gia đình và chính sản phụ" - BS Hải trải lòng.

NGỌC DUNG - THÚY NINH