Cổng Pháp luật quốc gia: Địa chỉ kết nối pháp luật và người dân
Cổng Pháp luật quốc gia vừa được khai trương, trở thành cổng giao tiếp quan trọng giúp người dân và doanh nghiệp tiếp cận pháp luật một cách nhanh chóng, chính xác và minh bạch.
Ngày 1-6, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các bộ, ngành đã bấm nút khai trương Cổng Pháp luật quốc gia (https://phapluat.gov.vn/).
Cổng Pháp luật quốc gia là kênh thông tin tổng hợp về chính sách pháp luật, giới thiệu văn bản pháp luật mới; tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp; đồng thời ứng dụng Al để giải đáp pháp lý và lấy ý kiến về dự thảo luật. Đặc biệt, mọi phản ánh sẽ được trả lời nhanh chóng, minh bạch trên môi trường số.
Thông tin trên thu hút sự quan tâm của người dân vì giúp họ dễ dàng tiếp cận và nắm bắt các quy định pháp luật. Cạnh đó, các chuyên gia, người hành nghề luật, công chức cũng cho biết rất thuận lợi trong nghiên cứu, làm việc từ khi Cổng pháp luật quốc gia chính thức vận hành.
Kỳ vọng lớn từ người dân
Anh Nguyễn Minh Hòa, 42 tuổi, nhân viên văn phòng tại quận 3, TP.HCM, cho rằng Cổng Pháp luật quốc gia là bước tiến quan trọng trong xây dựng nhà nước pháp quyền minh bạch, hiện đại. Trước đây, khi gặp các vấn đề pháp lý như hợp đồng lao động hay thủ tục hành chính, anh phải tự tìm kiếm thông tin các văn bản trên mạng nhưng khó kiểm chứng độ chính xác. Việc có một cổng thông tin chính thức, dễ tra cứu sẽ giúp người dân tiếp cận quy định pháp luật thuận tiện và an tâm hơn.
Anh Hòa cũng đánh giá cao việc Cổng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để hỗ trợ giải đáp pháp lý. Nếu AI có thể diễn giải luật bằng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu thì sẽ rất hữu ích, đặc biệt cho những người không chuyên về luật. Anh kỳ vọng hệ thống tiếp nhận kiến nghị sẽ hoạt động thực chất, phản hồi kịp thời, giúp người dân góp ý và được lắng nghe.
Về phía doanh nghiệp, bà Hoàng Thị Trang, chủ một cửa hàng vật liệu xây dựng tại TP Thủ Đức, cho biết bà rất ủng hộ Cổng Pháp luật quốc gia vì giúp doanh nghiệp tiếp cận chính sách mới một cách minh bạch và nhanh chóng. Trong ngành xây dựng, các quy định thường xuyên thay đổi, nhất là về thuế và kỹ thuật, nên việc có một kênh chính thống để tra cứu và gửi phản ánh là rất cần thiết.
Bà Trang cũng đặc biệt kỳ vọng vào chức năng lấy ý kiến doanh nghiệp đối với các dự thảo văn bản pháp luật. Bà cho rằng nếu cơ quan chức năng lắng nghe góp ý từ thực tế, các chính sách ban hành sẽ sát với nhu cầu thị trường, tránh những vướng mắc không cần thiết. Theo bà, điều quan trọng là hệ thống cần phản hồi nhanh và rõ ràng, vì với doanh nghiệp, thời gian luôn là yếu tố quyết định chi phí và hiệu quả kinh doanh.
Cổng Pháp luật quốc gia là cầu nối giữa pháp luật và người dân, doanh nghiệp. Ảnh: NGUYỄN VY
Giúp công chức phục vụ dân tốt hơn
Chia sẻ về lợi ích của Cổng pháp luật Quốc gia, một cán bộ tư pháp tại UBND xã ở huyện Củ Chi (TP.HCM) cho biết: "Cổng pháp luật Quốc gia đã hỗ trợ tôi rất nhiều, rất hiệu quả trong việc tra cứu tài liệu, giải quyết công việc cho người dân hàng ngày.
Cổng pháp luật quốc gia giúp chúng tôi nắm vững kiến thức pháp luật, thực hiện tốt công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và cập nhật nhanh chóng các văn bản pháp luật mới. Qua đó, chúng tôi có thể nâng cao trình độ, hiểu biết của mình trong lĩnh vực pháp luật để giải quyết công việc và hỗ trợ người dân.
Tuy nhiên, do Cổng pháp luật quốc gia còn mới nên việc tuyên truyền để người dân biết và sử dụng vẫn gặp một số khó khăn, đặc biệt khi cần diễn giải pháp luật một cách dễ hiểu cho người dân.
Để khắc phục, địa phương chúng tôi đã chủ động tuyên truyền bằng nhiều hình thức như chia sẻ thông tin về Cổng trên các nhóm Zalo tuyên truyền pháp luật, viết bài và phát thanh trên đài truyền thanh xã.
Bên cạnh đó, trong các buổi họp giao ban ở ấp, chúng tôi đã lồng ghép giới thiệu, hướng dẫn người dân cách truy cập và tra cứu thông tin trên Cổng Pháp luật quốc gia nhằm giúp mọi người dễ dàng tiếp cận và sử dụng hiệu quả.
Giải pháp số hiệu quả
Anh Nguyễn Văn Đ, một cán bộ tư pháp phường ở Đồng Nai, cho rằng việc người dân được tiếp cận pháp luật thuận tiện, chính xác là nhiệm vụ quan trọng của chính quyền, nhất là cấp cơ sở.
Theo anh, Cổng Pháp luật quốc gia là giải pháp số hiệu quả, giúp rút ngắn khoảng cách giữa quy định và thực tiễn, đồng thời hỗ trợ cả người dân, doanh nghiệp lẫn cán bộ tư pháp trong tra cứu và hướng dẫn pháp lý.
“Đây là công cụ hỗ trợ đắc lực không chỉ cho người dân, doanh nghiệp mà còn cho cán bộ tư pháp, hộ tịch ở phường trong việc tra cứu, hướng dẫn người dân đúng luật, sát thực tế” - anh Đ chia sẻ.
Tại địa phương, việc tuyên truyền về Cổng đã được lồng ghép vào sinh hoạt tổ dân phố, tiếp dân và các hoạt động pháp luật, góp phần giúp người dân tiếp cận dễ dàng, chủ động hơn.
Để Cổng Pháp luật quốc gia phát huy tối đa vai trò là “cẩm nang pháp lý điện tử cho toàn dân”, anh Đ đề xuất cần có sự phối hợp đồng bộ từ trung ương đến cơ sở, trong đó phường, xã là lực lượng nòng cốt trong việc đưa Cổng đến gần dân. Bên cạnh đó, cần tiếp tục nâng cấp giao diện, bổ sung chức năng tìm kiếm chuyên sâu và xây dựng chuyên mục hướng dẫn nghiệp vụ dành riêng cho cán bộ cơ sở.
ThS-LS HOÀNG KIM MINH CHÂU, Đoàn Luật sư TP.HCM:
Hạ tầng số thiết yếu để hiện thực hóa xã hội thượng tôn pháp luật
Dưới góc độ hành nghề luật, tôi nhìn nhận rằng Cổng Pháp luật quốc gia không đơn thuần là kho dữ liệu pháp lý điện tử, mà là một nền tảng hạ tầng số trọng yếu trong kiến tạo xã hội thượng tôn pháp luật thực chất, khi vừa nâng cao năng lực tiếp cận pháp luật của người dân, doanh nghiệp; vừa hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động phổ biến, giải thích và thực thi pháp luật của các cơ quan nhà nước, đội ngũ luật sư, tư vấn và trợ giúp pháp lý.
ThS-LS HOÀNG KIM MINH CHÂU
Một điểm sáng đặc biệt là việc tích hợp AI (chatbot pháp lý) có khả năng tiếp nhận, xử lý và phản hồi các câu hỏi phổ thông từ người dùng với hiệu quả bước đầu rất tích cực. Đây là tín hiệu lạc quan về tiềm năng ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hỗ trợ pháp lý đại chúng, giảm tải cho cơ quan công quyền và góp phần số hóa dịch vụ pháp lý nền tảng.
Đặc biệt, từ góc nhìn luật sư, tôi đánh giá cao chủ trương mở rộng các chuyên mục “Phản ánh - Kiến nghị”, “lấy ý kiến nhân dân”, “Chính sách mới”, “Dự thảo VBQPPL”, “Hỗ trợ pháp lý doanh nghiệp”… Các mục này nếu vận hành tốt sẽ tạo ra không gian pháp lý hai chiều, nơi người dân không chỉ là đối tượng thụ hưởng mà còn tham gia vào quá trình xây dựng, hoàn thiện pháp luật.
ThS-LS ĐẶNG THỊ THÚY HUYỀN, Đoàn Luật sư TP.HCM:
Nên bổ sung thêm một số tính năng
Trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số mạnh mẽ, xây dựng và phát triển Cổng Pháp luật quốc gia là chiến lược quan trọng để xây dựng xã hội thượng tôn pháp luật.
ThS-LS ĐẶNG THỊ THÚY HUYỀN, Đoàn Luật sư TP.HCM
Cổng giúp công dân thực hiện quyền tiếp cận thông tin theo Luật Tiếp cận thông tin 2016, trở thành địa chỉ tin cậy phục vụ xây dựng, thi hành, phổ biến pháp luật, đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp và góp phần đưa pháp luật vào đời sống.
Cổng Pháp luật quốc gia tuy có nền tảng tốt nhưng để thực sự đáp ứng nhu cầu của người dùng hiện đại trong bối cảnh số hóa và sự thay đổi nhanh chóng của pháp luật, cần được bổ sung và phát triển thêm nhiều tính năng.
Cụ thể, cần bổ sung công cụ so sánh văn bản quy phạm pháp luật theo thời gian, làm rõ các điểm sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc so sánh toàn văn, từng điều khoản để người dân dễ dàng theo dõi sự thay đổi của pháp luật.
Ngoài ra, việc xây dựng thư viện mẫu văn bản, hợp đồng và biểu mẫu hành chính cũng rất cần thiết nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp thuận tiện hơn khi soạn thảo văn bản.
Cổng cũng nên cập nhật tiến độ các văn bản quy phạm pháp luật, bao gồm cả dự thảo và những văn bản sắp có hiệu lực, giúp người dân và doanh nghiệp kịp thời nắm bắt thông tin pháp luật mới.
