Công nghiệp thực phẩm - tăng trưởng nhanh, tiềm năng lớn

Doanh nghiệp công nghiệp thực phẩm tăng 83,8%

Ngày 13.4, Cục Xúc tiến thương mại phối hợp với Cơ quan Xúc tiến thương mại - đầu tư Hàn Quốc (Kotra) tổ chức Tọa đàm “Chính sách trong lĩnh vực công nghiệp thực phẩm”.

Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết, nước ta hiện có hơn 5 nghìn doanh nghiệp hoạt động trong ngành công nghiệp thực phẩm, tăng 83,8% so với năm 2019 và có tiềm năng phát triển lớn.Với dân số gần 100 triệu người, tỷ lệ dưới 35 tuổi chiếm khoảng 50%, các sản phẩm công nghiệp thực phẩm chủ lực gồm: rượu, bia, nước giải khát; chế biến sữa và sản phẩm từ sữa; dầu thực vật; chế biến bột và tinh bột... Trong 5 năm qua, lượng tiêu thụ thực phẩm và đồ uống tăng trung bình lần lượt 9,68% và 6,66%. Rau củ và trái cây chế biến chiếm 24,7% tăng trưởng doanh thu của ngành và dự kiến tăng trưởng nhanh nhất nhờ xuất khẩu và tiêu dùng nội địa.

Với đối tác Hàn Quốc, ông Phú cho biết, bên cạnh thúc đẩy phối hợp giữa các hiệp hội ngành công nghiệp thực phẩm hai nước, doanh nghiệp Việt Nam cũng có cơ hội bán hàng và hiện diện tại các siêu thị, trung tâm thương mại của Hàn Quốc thông qua sự hỗ trợ và hợp tác kinh doanh với các tập đoàn lớn như Lotte Mart, E - Mart, Home Plus, CJ… Sản phẩm nổi bật của Việt Nam tại thị trường Hàn Quốc là bạch tuộc tươi sống và đông lạnh (chiếm 80% tổng giá trị xuất khẩu) và mực sushi đông lạnh. Tại Việt Nam, các thương hiệu thực phẩm đặc trưng của Hàn Quốc có thể kể đến rượu Soju, bánh ChocoPie…

Ông Lee Jong Seob, Chủ tịch Kotra Khu vực Đông Nam Á và Châu Đại Dương khẳng định, Việt Nam đã trở thành quốc gia trọng điểm và các công ty Hàn Quốc đang hoạt động tại Việt Nam giữ vai trò quan trọng trong việc thu mua nguyên liệu của Việt Nam để gia công và xuất khẩu. Ngoài ra, hoạt động xuất nhập khẩu nông sản, hải sản giữa hai nước đang tăng trưởng mạnh mẽ. Hàn Quốc đã mở cửa mạnh trong lĩnh vực nông nghiệp theo hiệp định thương mại tự do với ASEAN và Việt Nam - Hàn Quốc. Hiện tại, Hàn Quốc đứng thứ 4 về nhập khẩu nông sản, hải sản Việt Nam, sau Hoa Kỳ, Trung Quốc và Australia.

Ngành công nghiệp thực phẩm được đánh giá có tiềm năng phát triển lớn. Nguồn: ITN

Mở rộng hợp tác, kinh doanh

Tại tọa đàm, bà Phạm Thị Đào, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hải Dương cho biết, tỉnh có hơn 12 nghìn cơ sở chế biến nông sản; trong đó có 205 doanh nghiệp, hợp tác xã và 11.838 hộ cá thể - chiếm 98%. Hàn Quốc hiện có 134 dự án tại Hải Dương, đứng đầu về số dự án và đứng thứ 3 về số vốn, song chưa có dự án nào đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp chế biến thực phẩm.

Do chủ yếu chế biến theo quy mô hộ gia đình nên sự gắn kết giữa sản xuất và tiêu thụ thiếu chặt chẽ. Bên cạnh đó, doanh nghiệp chế biến ít nên chưa tạo động lực mạnh mẽ để phát triển chế biến, chưa hình thành rộng khắp sản xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị nên sản xuất thiếu ổn định và hiệu quả thấp. Mặt khác, nguồn cung nguyên liệu cho công nghiệp chế biến thiếu và không ổn định, hiện chỉ bảo đảm được 30 - 35% nguyên liệu cho chế biến, còn lại phải nhập từ tỉnh khác, nước khác.

Để phát triển ngành công nghiệp chế biến thực phẩm, bà Đào cho rằng Luật Đất đai sửa đổi cần tạo điều kiện thuận lợi để tập trung, tích tụ đất đai; Nhà nước có chính sách hỗ trợ khả thi để các cá nhân, hộ gia đình, hợp tác xã, doanh nghiệp vừa và nhỏ trong lĩnh vực nông nghiệp tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi. Bên cạnh đó, các bộ, ngành cần xây dựng và hoàn thiện các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho các ngành hàng. Bà Đào cũng đề xuất Cơ quan xúc tiến Thương mại - Đầu tư Hàn Quốc giới thiệu doanh nghiệp lớn, uy tín đầu tư tại Hải Dương nhà máy chế biến nông sản phục vụ xuất khẩu và tiêu thụ trong nước để làm hạt nhân lan tỏa, nhân rộng.

Ông Paul Le, Phó Chủ tịch Ban dự án Xúc tiến thương mại Central Retail Việt Nam cho rằng, doanh nghiệp Hàn Quốc cần nắm bắt cơ hội nhập khẩu bởi Việt Nam có nhiều thực phẩm Hàn Quốc không có. Việt Nam rất có tiềm năng về nguyên liệu thô và trong khi ngành công nghiệp chế biến của Hàn Quốc rất tiên tiến về quy trình và năng suất. Điều này bổ trợ lẫn nhau và là cầu nối để mở rộng quan hệ hợp tác kinh doanh giữa doanh nghiệp hai nước.

Vũ Quang