Cần đưa nội dung thực hành tiết kiệm, chống lãng phí vào chương trình giáo dục
Tiếp tục Chương trình kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, trong phiên thảo luận tại tổ ngày 23.5, đại biểu Phạm Thúy Chinh và đại biểu Vương Thị Hương, Đoàn ĐBQH khóa XV đơn vị tỉnh Hà Giang đã có nhiều ý kiến thiết thực đóng góp vào kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KT - XH và kết quả thực hiện mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2024.
Về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KT - XH, đại biểu Phạm Thúy Chinh nhấn mạnh 3 vấn đề gồm: Chuyển tiếp cơ chế, chính sách đặc thù cho các địa phương; giáo dục tiết kiệm, chống lãng phí; và hiệu quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn.
Đại biểu Phạm Thúy Chinh phát biểu thảo luận. Ảnh: CTV
Đối với cơ chế đặc thù, theo đại biểu Phạm Thúy Chinh, Quốc hội đã ban hành nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù cho 10 tỉnh, thành phố trong nhiệm kỳ qua. Chính phủ đang đề nghị cho phép chuyển tiếp các cơ chế này đối với những địa phương có sự mở rộng, điều chỉnh đơn vị hành chính. Tuy nhiên, đại biểu đặt vấn đề với việc mở rộng phạm vi áp dụng, dự kiến 17/34 tỉnh, thành phố (tức 50%) sẽ thực hiện cơ chế đặc thù, vậy còn có thể gọi là “đặc thù” nữa không? Theo đại biểu, việc chuyển tiếp là cần thiết nhưng phải đi kèm với đánh giá nghiêm túc hiệu quả các chính sách đã áp dụng. Do vậy đại biểu đề nghị cần đánh giá tổng thể các cơ chế đã ban hành, loại bỏ những chính sách không còn hiệu quả hoặc không thể thực hiện.
Đồng tình với chủ trương xây dựng văn hóa tiết kiệm, chống lãng phí, đại biểu nhấn mạnh cần đưa nội dung này vào chương trình giáo dục chính thức từ bậc tiểu học đến đại học và giáo dục nghề nghiệp. Theo đại biểu, việc hình thành thói quen tiết kiệm, ý thức chống lãng phí ngay từ nhỏ sẽ giúp hình thành nền tảng văn hóa lành mạnh, góp phần phát triển xã hội bền vững. Đây không chỉ là trách nhiệm của ngành giáo dục mà còn cần sự quan tâm chỉ đạo từ các cấp lãnh đạo.
Về hiệu quả đào tạo nghề ở nông thôn, đại biểu cho rằng mặc dù báo cáo cho thấy tỷ lệ đạt 69%, trong đó 28% có văn bằng, chứng chỉ, nhưng thực tế khảo sát tại địa phương lại cho thấy sự thiếu chính xác trong nắm bắt dữ liệu lao động. Cụ thể, nhiều lao động nông thôn trẻ (18-35 tuổi) đã rời địa phương để làm việc tại khu công nghiệp, khu vực phát triển kinh tế. Trong khi đó, lực lượng được đào tạo lại chủ yếu là người lớn tuổi còn ở lại địa phương, không phải đối tượng có khả năng phát huy hiệu quả sau đào tạo. Bên cạnh đó, cùng một lao động có thể được đào tạo nhiều lần, trong khi không đem lại chuyển biến thực chất nào. Việc này vừa lãng phí nguồn lực, vừa làm sai lệch kết quả thực hiện chính sách.
Do vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ cần tổng rà soát lại chương trình đào tạo nghề nông thôn trên cả nước, xác định rõ hiệu quả đầu ra và hướng tới đào tạo đúng người, đúng nhu cầu. Bên cạnh đó, cần kiểm tra việc sử dụng kinh phí, tránh tình trạng nguồn lực chủ yếu không đến được người lao động mà qua trung gian đào tạo, tư vấn.
Tham gia vào kết quả thực hiện mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2024 đại biểu Vương Thị Hương đánh giá cao những nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương trong công tác thúc đẩy bình đẳng giới năm 2024. Tuy nhiên, theo đại biểu, vẫn còn nhiều tồn tại đáng lo ngại như tỷ lệ phụ nữ tham gia chính trị còn thấp, tình trạng bạo lực giới diễn biến phức tạp và các chương trình bình đẳng giới chưa đạt hiệu quả như mong đợi.
Đại biểu Vương Thị Hương tham gia thảo luận. Ảnh: CTV
Đại biểu cho rằng nguyên nhân dẫn đến những tồn tại, hạn chế là do chính sách còn mang tính hình thức, chưa có sự chuyên môn hóa trong đội ngũ cán bộ, thiếu kinh phí, khó khăn trong thu thập chỉ tiêu và thiếu sự lồng ghép giới trong xây dựng pháp luật. Cùng với đó là Luật Bình đẳng giới sau 18 năm thực thi đã bộc lộ nhiều vướng mắc, bất cập, nhiều quy định trong luật còn chung chung, thiếu hướng dẫn cụ thể, dẫn đến khó khăn trong triển khai thực tế như chính sách hỗ trợ nữ cán bộ có con nhỏ đi đào tạo; ưu đãi thuế cho doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động nữ không khả thi do thiếu tiêu chí cụ thể; quy định về bình đẳng trong tiếp cận khoa học công nghệ không có cơ chế rõ ràng; chưa có quy định cụ thể về bạo lực trên cơ sở giới, thiếu hệ thống dữ liệu, cơ sở pháp lý và ngân sách chuyên biệt để thực hiện hiệu quả các biện pháp phòng ngừa, ứng phó với bạo lực giới…
Trước thực trạng trên, đại biểu Vương Thị Hương kiến nghị Chính phủ cần tập trung chỉ đạo nghiên cứu, rà soát toàn diện để sớm hoàn thiện hồ sơ đề nghị sửa đổi, bổ sung Luật Bình đẳng giới, trình các cơ quan có thẩm quyền trong thời gian sớm nhất nhằm hoàn thiện khung pháp lý, khắc phục bất cập thực tiễn, bảo vệ tốt hơn quyền lợi của phụ nữ, đồng thời góp phần thực hiện thắng lợi Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn mới.
