Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Trong tương lai Việt Nam phải có điện hạt nhân

Chiều 7/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Luật Điện lực (sửa đổi). Giải trình làm rõ ý kiến các đại biểu đã nêu, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh cần thiết phải sửa đổi và tên gọi của Luật.

Bởi Việt Nam đã hội nhập với thế giới cho nên phải có trách nhiệm nội luật hóa luật của mình sao cho phù hợp và tương thích với những điều ước quốc tế, tương thích với luật trong lĩnh vực năng lượng nói chung, đặc biệt là điện giữa Việt Nam với thế giới, đặc biệt là với khu vực.

Trong thời gian vừa qua, Đảng, Nhà nước đã có rất nhiều chủ trương, chính sách mới về vấn đề năng lượng, chúng tôi có đề cập đến 6 Nghị quyết của Đảng nhưng trên thực tế chúng ta cũng chưa kịp thời thể chế hóa trong các quy định của luật mà mới chỉ ban hành ở dạng Nghị định, thậm chí có những vấn đề là thông tư.

"Nếu như chúng ta duy trì mãi cơ chế như thế thì đến một lúc nào đó vi phạm của các cơ quan có liên quan là rất lớn, cho nên đã đến lúc chúng ta phải luật hóa những điều này, thể chế các quy định của Đảng và luật hóa những quy định dưới luật ở dạng Nghị định, Thông tư mà chúng ta đã vận hành trong suốt bao nhiêu năm qua", ông Diên nói.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên (Ảnh: Media Quốc hội).

Ông Diên lập luận, hiện xu thế chung và với cam kết của Việt Nam là đạt trung hòa carbon vào năm 2050 cho nên năng lượng tái tạo và những nguồn năng lượng mới phải phát triển rất mạnh. Trong khi đó năng lượng tái tạo chưa có quy định một cách cụ thể trong luật hiện hành, kể cả sửa đổi lần thứ tư cũng vậy cho nên nếu không có quy định thì điều đó là rất gay.

Bộ trưởng cũng nêu việc cần thiết bổ sung những chính sách mới để phát triển những nguồn năng lượng mới, bao gồm năng lượng gió, năng lượng mặt trời, kể cả gió ngoài khơi, gió trên bờ, kể cả mặt trời áp mái và mặt trời tập trung hay phát triển những nguồn năng lượng mới như hydrogen, amoniac xanh, phát triển điện hạt nhân.

"Đến năm 2030 chúng ta cần phải gấp 2 lần công suất hiện nay, nhưng đến năm 2050, tức là còn 26 năm nữa, chúng ta phải gấp 5 lần công suất hiện nay", Bộ trưởng nói.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, trong tương lai dứt khoát Việt Nam phải có điện hạt nhân.

Theo Bộ trưởng, khi các nguồn điện truyền thống không có dư địa để phát triển nữa, thủy điện đã hết, điện than không phát triển được, năng lượng mặt trời cũng có giờ quy định và nếu phải tính cả đầu tư vào hệ thống lưu trữ điện cũng không phải rẻ hơn.

"Cứ cho là có cả lưu trữ điện thì chúng ta cũng không thể nào tăng gấp 7 lần công suất hiện nay bằng năng lượng tái tạo. Cho nên, điện hạt nhân và những nguồn năng lượng mới trong tương lai dứt khoát phải có", Bộ trưởng nêu rõ.

Ông Diên lập luận: Để thực hiện được trên thực tiễn thì ngay từ bây giờ trong luật chúng ta phải được đề cập.

"Những gì quy định được rõ trong luật thì ta quy định, nếu chưa rõ thì chúng ta trao quyền đó cho Chính phủ và Chính phủ chỉ đạo, Chính phủ quy định và có những bước đi cụ thể. Có như vậy thì sau 10 năm chúng ta mới có những dự án điện hạt nhân", Bộ trưởng Diên nêu.

Tư lệnh ngành Công Thương giải trình vì sao lật lại chủ trương đầu tư điện hạt nhân khi năm 2016 đã rút. "17 năm nay chúng ta đã quyết định chủ trương đầu tư nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận. Khi chưa có luật thậm chí chưa có Nghị định quy định cụ thể mà chúng ta đã quyết định", ông Diên nói và cho biết, năm 2016 chúng ta mới tạm dừng, chưa phải hủy bỏ.

Ông nhấn mạnh: Đến bây giờ cấp có thẩm quyền đã cho phép nghiên cứu để khởi động lại, cho nên phải đề cập trong Luật lần này ít nhất một điều rằng nguồn điện đó, loại hình năng lượng đó được phép phát triển, còn những bước đi cụ thể sẽ giao cho Chính phủ.

Nguyễn Thu Huyền