Bill Gates qua lời kể của đồng nghiệp

“Đây là đoạn mã ngu ngốc nhất tôi từng biết”. Câu chỉ trích gay gắt này nằm trong vô số lời phê bình mà một lập trình viên của Microsoft nhận được lúc 2h. Chủ nhân của lời chỉ trích trên không ai khác ngoài Bill Gates - nhà đồng sáng lập.

Thông điệp trên chỉ là một trong số hàng chục nghìn tin nhắn mà Bill Gates không tiếc lời gửi tới nhân viên, bất kể sáng sớm hay nửa đêm. Tính cách nóng giận, thường xuyên gây áp lực cho nhân viên của ông được hai nhà báo James Wallace và Jim Erickson đề cập trong cuốn tiểu sử Hard Drive: Bill Gates and the Making of the Microsoft Empire (tựa Việt là Bill Gates: Tham vọng lớn lao và quá trình hình thành đế chế Microsoft).

Bản tiếng Việt của cuốn tiểu sử Hard Drive: Bill Gates and the Making of the Microsoft Empire. Ảnh: Alphabooks.

Nóng nảy, kỹ tính

Cuốn sách là câu chuyện sinh động về con người Bill Gates - người thay đổi nền công nghiệp máy tính. Từ một hacker 13 tuổi đến CEO lừng danh, con người Bill Gates luôn khiến nhiều bạn trẻ tò mò, muốn tìm hiểu. Theo các tác giả của cuốn sách trên, trong ngành công nghiệp máy tính, Bill Gates là người quyền lực nhất nhưng cũng lập dị và đáng sợ.

James Wallace và Jim Erickson đã tới gặp nhiều người tiếp xúc, làm việc cho Bill để hỏi chuyện và ghi lại những gì họ cảm nhận về vị CEO này. Đa số đều nhận xét khi còn trẻ, Bill Gates “đòi hỏi cao” và gây áp lực cho người khác. Hàng nghìn nhân viên của Microsoft phải nhận email giao việc, phê bình gay gắt lúc nửa đêm. Họ buộc phải quen với điều đó.

Năm 2006, Joel Spolsky, người sáng lập Stack Exchange, cựu quản lý Excel của Microsoft, tiết lộ về buổi đánh giá đầu tiên về sản phẩm. Bill Gates mắng xối xả cấp dưới kèm theo những câu chửi thề.

Nhưng với tính cách khó ưa như vậy, tại sao CEO này vẫn được nhân viên yêu quý và gắn bó? Hard Drive: Bill Gates and the Making of the Microsoft Empire tiết lộ khi còn trẻ, Bill Gates nóng nảy nhưng sớm biết cách khích lệ, truyền cảm hứng cho đồng nghiệp, cấp dưới.

Dành không gian cho cấp dưới sáng tạo

Theo những gì cuốn sách ghi chép, Bill Gates phê bình gay gắt nhưng luôn tạo cho họ không gian, môi trường để sáng tạo.

“Bill không thực sự muốn xem lại những thông số. Ông ấy chỉ muốn đảm bảo rằng bạn làm chủ được chúng. Bill luôn đưa ra những câu hỏi khó hơn, khó hơn nữa cho đến khi bạn thừa nhận rằng mình không biết. Điều khiến Bill la mắng là bạn không chuẩn bị kỹ càng và chẳng hiểu rõ sản phẩm mình đang làm”, Spolsky nói.

Trên thực tế, nhân viên của Bill Gates đều mong đợi được thử thách và có cơ hội chứng minh năng lực.

“Nhiều người không thích công việc họ làm vì chẳng nhận được bất kỳ phản hồi nào từ cấp trên. Nó khiến anh ta cảm thấy sếp không quan tâm điều nhân viên cố gắng, cống hiến. Thế nhưng, Bill thì khác. Mục tiêu, động lực thúc đẩy nhiều lập trình viên là làm thế nào để Bill thích sản phẩm họ làm ra”, Scott MacGregor, cựu nhân viên của Microsoft, chia sẻ với Wallace và Erickson.

Phê bình gay gắt, tính cách nóng nảy nhưng Bill Gates không bảo thủ. Ông có thể thay đổi quan điểm, miễn là nó đủ thuyết phục. Đây cũng là phẩm chất mà Steve Wood, một trong những lập trình viên đầu tiên của Microsoft, ngưỡng mộ.

Wood nói với Wallace và Erickson: “Ông ấy có thể cứng rắn khi tranh luận vấn đề nào đó, nhưng 1-2 ngày sau, nếu đã hiểu vấn đề, Bill sẵn sàng nhận sai. Không phải lãnh đạo nào cũng dám gạt cái tôi để thừa nhận điều đó trước cấp dưới. Đây là phẩm chất hiếm có”.

Giờ đây, Bill Gates là mẫu hình của sự điềm đạm, khôn ngoan và tinh tế. Nhưng để có được phong thái đó, ông cũng phải tự thay đổi nhiều.

Trong bức thư thường niên chào năm 2019 mà ông viết cùng vợ, bà Melinda, Bill Gates tâm sự: “Khi mới lớn, tôi hay nghĩ cha mẹ không công bằng nên thường kháng cự và nổi loạn. Thời gian làm việc tại Microsoft, tôi nghiêm khắc với mọi người. Điều đó ít nhiều đã giúp chúng tôi thành công, nhưng chắc chắn rằng một số nhân viên đã cảm thấy quá sức".

Wallace và Erickson kết luận trong cuốn sách của họ: “Phong cách lãnh đạo đối đầu của Bill đã giúp Microsoft duy trì lợi thế của mình. Đó chính là tinh thần dẻo dai và cứng rắn".

Không ngại tranh luận, xung đột, miễn là tìm ra cách giải quyết tốt nhất, điều này đã tạo nên môi trường làm việc đầy cảm hứng, thu hút nhiều người trẻ thông minh, bản lĩnh tới công ty.

Bởi vậy, là nhà lãnh đạo khó tính, CEO của Microsoft vẫn nhận được sự yêu mến và ngưỡng mộ từ nhân viên.

Cuốn Hard Drive: Bill Gates and the Making of the Microsoft Empire cũng nhắc nhở, luôn tức giận và bướng bỉnh không phải là liều thuốc tốt cho một vị lãnh đạo và doanh nghiệp. Mọi thứ đều phải bắt nguồn từ mục tiêu và kỳ vọng chính đáng. Chỉ trích dứt khoát, khen ngợi đúng chỗ là yếu tố then chốt để lãnh đạo đội nhóm, như Bill đã làm.

Thiên Nhan