Alibaba 'thất thế' ngay tại quê nhà Trung Quốc

Theo CNBC, các nhà phân tích cho biết, định vị giá trị của PDD Holdings - công ty mẹ của ứng dụng mua sắm Pinduoduo và Temu, đã dẫn đầu lĩnh vực thương mại điện tử tại Trung Quốc.

CNBC dẫn số liệu từ công ty giao dịch chứng khoán LSEG cho thấy, cổ phiếu của PDD Holdings đã tăng 109% trong năm 2023 vừa qua. Hiện công ty có vốn hóa thị trường khoảng 208 tỷ USD, cao hơn con số 196 tỷ USD của Alibaba. Một "ông lớn" thương mại điện tử Trung Quốc khác là JD.com đứng vị trí thứ ba với vốn hóa thị trường là 48 tỷ USD.

Diễn biến vốn hóa giá trị thị trường của Alibaba và PDD Holdings.

Nhà phân tích Chelsey Tam tại công ty nghiên cứu tài chính Morningstar cho biết: "Chúng tôi tin rằng, nhờ nền tảng mua sắm giá rẻ như Pinduoduo và Temu tại thị trường Trung Quốc, PDD Holdings sẽ có thể bảo vệ vị trí của mình khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến khía cạnh giá trị - tiền bạc trong các sản phẩm thương mại điện tử". Đồng thời ông nói thêm, PDD Holdings đứng đầu trong danh sách ưu tiên của người tiêu dùng, theo sau là JD.com và Alibaba.

Trong báo cáo kết quả kinh doanh quý 1/2024 công bố mới đây, PDD Holdings cho biết, lãi ròng thuộc về cổ đông phổ thông của công ty đã tăng 246% so với cùng kỳ năm ngoái, lên 3,87 tỷ USD, vượt xa ước tính 1,8 tỷ USD của LSEG. Doanh thu từ dịch vụ giao dịch (phí thương mại) của công ty đạt 6,14 tỷ USD, tăng 327% so với quý 1/2023.

"Chúng tôi tin tưởng vào thị trường tiêu dùng tại Trung Quốc. Chúng tôi đã hưởng ứng các chính sách khuyến mại tiêu dùng và triển khai một loạt các hoạt động khuyến mại để đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dùng trong dịp Tết Nguyên đán và các sự kiện theo mùa khác," đại diện của PDD Holdings cho biết trong buổi công bố kết quả kinh doanh quý 1/2024.

Trong khi đó, lãi ròng thuộc về cổ đông phổ thông của Alibaba trong quý 1/2024 đã giảm mạnh 86% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống còn 464,8 triệu USD.

Giới phân tích cho rằng, Alibaba dường như đã đánh mất "hào quang" của một người chơi thống trị với những hiểu biết sâu sắc nhất về thị trường, người bán và người tiêu dùng vào tay của loạt đối thủ từ TikTok cho đến Temu, Shein...

Trong một bài đăng trên blog nội bộ hồi cuối năm ngoái, nhà sáng lập Alibaba Jack Ma đã viết: "Hãy quay lại sứ mệnh và tầm nhìn của chúng ta, Alibaba cố lên!". Theo tờ Financial Times, không có gì cảnh tỉnh Alibaba bằng lời kêu gọi của Jack Ma. Bởi nó cho thấy tập đoàn công nghệ nổi tiếng Trung Quốc đang mất phương hướng như thế nào.

Từng là công ty có giá trị nhất châu Á, lần đầu tiên Alibaba bị đối thủ cùng quê nhà Trung Quốc là PDD Holdings vượt qua về vốn hóa thị trường vào tháng 11/2023. Đây được xem là "một hồi chuông cảnh tỉnh thực sự cho Alibaba".

Các chuyên gia kinh tế nhận định, sự hỗn loạn trong quá trình tái cơ cấu đã khiến Alibaba mất tập trung vào việc giải quyết "vấn đề cốt lõi" trong hoạt động kinh doanh mang lại lợi nhuận và tạo ra tiền mặt cao nhất là thương mại điện tử trong nước.

Hồi tháng 3/2023, Alibaba công bố kế hoạch chia tách thành 6 đơn vị kinh doanh riêng biệt để khai thác giá trị cổ đông và kích thích tăng trưởng trên toàn bộ doanh nghiệp. Kế hoạch này ban đầu được các nhà đầu tư đón nhận và giá cổ phiếu đã tăng 20% trong những ngày đầu sau khi công bố. Nhưng sự lạc quan của nhà đầu tư về nền kinh tế Trung Quốc đang mờ nhạt dần.

Đến tháng 11/2023, Alibaba tuyên bố từ bỏ kế hoạch phát triển hoạt động kinh doanh trên nền tảng đám mây - điều mà công ty cho là rất quan trọng đối với sự tăng trưởng trong tương lai. Cùng với đó là tạm dừng niêm yết đơn vị Taobao Tmall Commerce Group hoạt động trong lĩnh vực bán lẻ.

Alibaba, công ty có danh mục đầu tư gồm các công ty thương mại điện tử ở nước ngoài, đã chứng kiến Shein và Temu của đối thủ PDD phát triển nhanh chóng ở thị trường Mỹ và châu Âu với các nền tảng thương mại điện tử cực kỳ phổ biến của họ, vận chuyển sản phẩm trực tiếp từ các nhà máy Trung Quốc đến người tiêu dùng ở phương Tây tại một mức giá siêu rẻ.

Ông Duncan Clark, Chủ tịch của công ty tư vấn BDA nhận định: "Alibaba đã đánh mất hào quang của một người chơi thống trị với những hiểu biết sâu sắc nhất về thị trường, người bán và người tiêu dùng. Alibaba đang mất thị phần vào tay Douyin (thuộc sở hữu của ByteDance) và cả PDD Holdings trong hoạt động kinh doanh chính của mình".

Theo ông Clark, để có thể vực dậy vận mệnh đi đầu của mình, Alibaba cần quay lại những điều cơ bản. Công ty phải lấy lại tinh thần đổi mới, tập trung ngăn chặn lục đục từ nội bộ và nhấn mạnh rằng đây là nỗ lực của toàn công ty.

Hà Anh