Xu hướng tìm việc tự do trong đại dịch

Thay đổi để có trải nghiệm mới

Mặc dù công ty đã trở lại làm việc chính thức từ giữa tháng 10 nhưng Hoàng Thanh Nam, 31 tuổi (quận 10, TP HCM), nhân viên phòng nhân sự của một công ty sản xuất hàng gia dụng vẫn chưa quay lại chỗ làm. Ban đầu, Nam xin làm việc tại nhà hưởng nửa lương và đến thời điểm này thì quyết định xin nghỉ việc hẳn, mặc dù công ty ra sức giữ lại. Lý do là sau 4 tháng được nghỉ ngơi, làm việc tại nhà, Nam đã “khám phá” ra một cuộc sống mới chưa bao giờ biết đến.

Từ năm mới ra trường cho đến thời điểm trước giãn cách, Nam vẫn đi làm miệt mài, nỗ lực phấn đấu cho sự nghiệp, không có thời gian dành riêng cho mình. Khoảng thời gian làm việc tại nhà vì giãn cách, Nam mới thực sự tận hưởng cuộc sống đúng nghĩa bằng cách học nấu ăn, tự pha chế những món uống ngon cho mình, tập thể dục. Đồng thời, cuộc sống thong thả khiến Nam có thêm nhiều ý tưởng mới cho sự nghiệp trong tương lai. Từ chối chỗ làm cũ với mức lương không hề thấp, Nam quyết định sẽ tìm một công việc bán thời gian với lương không cao cũng được, nhưng Nam sẽ có đủ thời gian để đi học và ấp ủ cho mình một con đường mới, không phải ngày ngày gắn với chốn công sở nữa.

Tương tự, Lê Trần Thiên Ngân, 26 tuổi, nhân viên thiết kế cho công ty truyền thông cũng quyết định nghỉ việc sau thời gian giãn cách, mặc dù mức lương của cô lên đến 20 triệu, một khoản thu nhập “trong mơ” đối với người trẻ ở lứa tuổi ấy. Theo Ngân, khoảng thời gian giãn cách, không đi làm mà làm việc qua mạng, tự chủ động thời gian, công việc của chính mình khiến cô trở nên “quen” với nhịp sống mới và mong muốn được tiếp tục với nhịp sống ấy. Hiện Ngân đã nhận 2 dự án cho 2 công ty khác nhau để lấy tiền trang trải cuộc sống, nuôi ước mơ trở thành một nhà thiết kế nhân vật hoạt hình.

Thực tế, thời gian cuộc sống “bình thường mới” trở lại, đã có một bộ phận người trẻ đưa ra lựa chọn như thế. Có người, sau khoảng thời gian nghỉ hoặc làm việc tại nhà do dịch bệnh, giãn cách, đến khi mọi người đi làm thì lại bắt đầu chuyến hành trình đi du lịch, khám phá mọi nơi. Theo quan điểm của họ, những chuyến đi ấy là để “bù đắp” cho khoảng thời gian phải ru rú ở nhà, không được giao tiếp và thu mình trong nỗi sợ của dịch bệnh. Tất nhiên, phần nhiều trong số ấy là những người làm văn phòng đã có một thu nhập ổn định, có tích lũy. Đối với họ, đó không phải là bỏ việc, là “lười” mà đơn giản chỉ là thay đổi cách sống, quan điểm sống, đồng thời có kế hoạch cho tương lai.

Đối mặt với thực tế

Một cuộc khảo sát trực tuyến dành cho những người đi làm mới đây với hơn 65.200 người đi làm thuộc 20 ngành nghề ghi nhận chỉ 40% muốn quay lại công sở hoàn toàn, có đến 56% ưu tiên chọn hình thức làm việc kết hợp. Trong số đó, có 4% chọn sẽ nghỉ việc luôn để chuyển sang công việc tự do, nhờ đó được linh hoạt chọn nơi làm việc. Khảo sát này được thực hiện trong thời gian giãn cách, dịch bệnh hoành hành. Từ khảo sát, người ta thấy được ba dịch chuyển lớn về xu hướng việc làm trong đại dịch: ưa thích làm việc kết hợp, dịch chuyển từ làm việc toàn thời gian sang làm việc tự do và thi nhau nghỉ việc.

Một nghịch lý này đang diễn ra là cho dù tỉ lệ thất nghiệp đang cao, chiếm 2,52% nguồn nhân lực thì tỉ lệ nhân viên nghỉ việc cũng không thấp. Cạnh đó, tỉ lệ nhân viên mong muốn gắn bó lâu dài với doanh nghiệp chiếm chỉ 46%.

Trên thực tế, đây là một xu hướng dịch chuyển về việc làm không chỉ diễn ra ở Việt Nam mà đã diễn ra ở nhiều nước trên thế giới trong một năm qua. Từ châu Âu, châu Mỹ, châu Á..., người ta chứng kiến một trào lưu nghỉ việc rầm rộ trong giới văn phòng. Nhiều người trẻ chia sẻ với truyền thông rằng, đại dịch khiến họ nhận ra được những “khoảng trống” trong cuộc đời mình và mong muốn tạm ngưng công việc, dành thời gian cho chính mình để tìm ra con đường sống khác.

Tại Việt Nam, thời gian sau dịch, xu thế nghỉ việc văn phòng để bán hàng online hay tham gia sàn tiền ảo cũng tăng cao. Thời gian giãn cách đã khiến nhiều người nhận ra tiềm năng kiếm tiền trên “mảnh đất” trực tuyến, đồng thời công việc này có một ưu thế lớn là chủ động về thời gian, mang đến cho họ thêm nhiều cơ hội làm giàu. Tuy nhiên, cơ hội luôn đi kèm với rủi ro. Cuộc sống “tự do” cũng không như là mơ và người trẻ rất có thể “vỡ mộng” nếu họ không chuẩn bị sẵn sàng cho mình những kế hoạch cụ thể về công việc, về chuyên môn, về tài chính mà chỉ đơn giản chạy theo trào lưu của số đông.

Ngọc Mai