Vượt gian khó hoàn thành nghĩa vụ thiêng liêng

Chạy đua thời gian tìm kiếm, quy tập các hài cốt liệt sĩ

Hà Giang là tỉnh biên giới vùng cao phía Bắc Tổ quốc, địa hình hiểm trở, hiện tượng thời tiết cực đoan gia tăng; sự phân bố dân cư và trình độ dân trí chưa đồng đều; phong tục vùng miền còn nhiều sự khác biệt. Trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, Hà Giang là nơi diễn ra các trận đánh ác liệt, nhiều cán bộ, chiến sĩ đã anh dũng hy sinh.

Theo kết quả kết luận địa bàn giai đoạn 1, Ban chỉ đạo 515 tỉnh Hà Giang đã báo cáo Văn Phòng Ban chỉ đạo quốc gia 515 (tính đến thời điểm tháng 6-2021): Tổng số liệt sĩ hy sinh, chôn cất ban đầu trên địa bàn là 4.267 liệt sĩ; đã tìm kiếm, quy tập 3.024 liệt sĩ; cần tiếp tục tìm kiếm, quy tập 1.243 liệt sĩ.

Lễ truy điệu, an táng các hài cốt liệt sĩ tại Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang. Ảnh: TRẦN QUÝ BÌNH

Sau chiến tranh, Hà Giang là địa phương chịu hậu quả nặng nề do bom mìn, các vật nổ còn sót lại. Hiện nay trên địa bàn tỉnh đang triển khai dự án rà phá giai đoạn 2 với tổng số diện tích 1.500ha, theo lộ trình đến hết năm 2025, hiện nay đã hoàn thành trên 80%. Như vậy đến hết năm 2025, khi hoàn thành công tác rà phá ở giai đoạn 2, trên địa bàn tỉnh Hà Giang còn khoảng 5.670ha cần tiếp tục rà phá để phục vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Thực hiện các quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định về chế độ, chính sách và công tác bảo đảm đối với tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ thời gian qua, bằng tinh thần trách nhiệm và quyết tâm chính trị cao, Ban chỉ đạo 515 tỉnh Hà Giang đã triển khai, thực hiện đầy đủ, kịp thời, hiệu quả chế độ, chính sách và công tác bảo đảm đối với tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Giai đoạn đầu triển khai từ năm 2013 đến năm 2018, công tác tìm kiếm, quy tập còn nhỏ lẻ, tổ chức tìm kiếm, quy tập không thường xuyên nên kết quả tìm kiếm, quy tập chưa được cao. Được sự quan tâm của Bộ Quốc phòng và Bộ tư lệnh Quân khu 2, tháng 8-2018, Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (lâm thời), Bộ CHQS tỉnh Hà Giang được thành lập.

Theo Thượng tá Nguyễn Văn Tân, Chính trị viên Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Bộ CHQS tỉnh Hà Giang, từ khi thành lập đến nay, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh, Ban chỉ đạo 515 tỉnh; Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đã tiếp nhận thông tin, phối hợp với các tổ chức và cá nhân tổ chức khảo sát, xác minh, tìm kiếm, quy tập được 140 bộ hài cốt liệt sĩ, trong đó có 1 mộ tập thể không xác định được số lượng, trung bình mỗi năm quy tập được hơn 20 hài cốt liệt sĩ.

Bảo đảm tốt hơn công tác tìm kiếm, quy tập

Theo Thượng tá Nguyễn Văn Tân, tỉnh Hà Giang với địa hình, khu vực tìm kiếm hài cốt liệt sĩ rất phức tạp, chủ yếu là rừng, núi, sông, suối dày đặc đi lại rất khó khăn. Kết thúc chiến tranh đã được hơn 40 năm nên có nhiều sự thay đổi về địa hình. Sau chiến tranh, nhiều đơn vị giải thể, sáp nhập, công tác quản lý, bàn giao hồ sơ, danh sách liệt sĩ, sơ đồ mộ chí không được đầy đủ. Các nhân chứng biết thông tin về hài cốt liệt sĩ ngày càng ít, phần lớn tuổi cao, sức yếu, trí nhớ giảm…

Về thực hiện các chế độ, chính sách và công tác bảo đảm đối với tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, sau 10 năm thực hiện các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, bối cảnh tình hình thế giới, khu vực và trong nước có nhiều diễn biến, thay đổi nhanh chóng đã trực tiếp tác động đến đời sống của nhân dân và các tổ chức, cá nhân tham gia tìm kiếm, quy tập.

Cán bộ, nhân viên Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Bộ CHQS tỉnh Hà Giang làm nhiệm vụ trong điều kiện khó khăn. Ảnh: TRẦN HÀ

Tháng 6-2023, đoàn khảo sát Cục Chính sách, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam về làm việc với Hà Giang, khảo sát, nghiên cứu thực hiện chế độ chính sách và công tác bảo đảm đối với tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên địa bàn tỉnh.

Trên quan điểm các chế độ, chính sách và công tác bảo đảm cho công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ phải mang tính đồng bộ, linh hoạt theo sự phát triển của tình hình; vừa qua, Văn phòng Ban chỉ đạo quốc gia 515 đã tổng hợp các kiến nghị, nghiên cứu, đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành văn bản mới về chế độ, chính sách và công tác bảo đảm đối với các tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Đây cũng là động lực để Ban chỉ đạo 515 tỉnh Hà Giang cũng như các cơ quan, đơn vị có thêm động lực quyết tâm chạy đua thời gian, hoàn thành nhiệm vụ thiêng liêng.

HOÀNG ANH