Vụ Việt Á: Hầu hết các bị can ăn năn hối cải, nộp lại số tiền hưởng lợi, gây thiệt hại
Cơ quan điều tra đánh giá, trong quá trình điều tra, hầu hết các bị can đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực hợp tác với CQĐT làm rõ bản chất vụ án, nộp lại phần lớn số tiền đã hưởng lợi, gây thiệt hại cho nhà nước và tiền đưa, nhận hối lộ...
Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã tiến hành kiểm tra hiện trường về máy móc, thiết bị, mặt bằng sản xuất, nhân công và tổ chức thực nghiệm tại Phòng Sản xuất test xét nghiệm của Công ty Việt Á tại phường An Bình, TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương, có sự tham gia của luật sư bào chữa cho Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Á và đại diện Cục Khoa học Hình sự Bộ Công an, chính quyền TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương, các cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Y tế…
Quá trình thực nghiệm điều tra, CQĐT đã xác định, để sản xuất 1 lô gồm 2.500 test xét nghiệm Covid-19 theo quy trình đầy đủ mà Công ty Việt Á đã thực hiện, trong điều kiện sản xuất bình thường, hết tổng thời gian là 2 giờ 5 phút.
Về chất lượng test xét nghiệm, CQĐT đã trưng cầu Bộ Y tế giám định thành phần hóa học, cấu trúc, trình tự các mồi, mẫu dò, tính năng, công dụng, hiệu quả test xét nghiệm (đối với mẫu test xét nghiệm khi thực nghiệm điều tra và test xét nghiệm thu giữ tại Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Hải Dương). Hội đồng giám định tư pháp cũng kết luận, test xét nghiệm Covid-19 của Công ty Việt Á đảm bảo 4 tiêu chí: giới hạn phát hiện, độ nhạy, độ đặc hiệu, độ chính xác, phù hợp với hồ sơ cấp số đăng lý lưu hành của Bộ Y tế.
Căn cứ lời khai của Phan Quốc Việt và các bị can khác, kiểm tra sổ theo dõi test xét nghiệm được Công ty Việt Á sản xuất theo từng ngày, CQĐT xác định, số lượng test xét nghiệm mà Công ty Việt Á đã sản xuất trong 2 năm 2020, 2021 là 8.778.986 test.
Về giá thành test xét nghiệm, Công ty Việt Á chỉ sử dụng 11 loại hóa chất mua của 4 công ty. Trên cơ sở xác định lợi nhuận định mức mà Công ty Việt Á được hưởng khi được giao quyền sản xuất, kinh doanh, thương mại hóa test xét nghiệm phục vụ phòng, chống dịch Covid-19 là 5%, các chi phí do Công ty Việt Á kê khai khi hiệp thương giá (theo nguyên tắc có lợi cho Công ty Việt Á), xác định: giá thành sản xuất 1 test xét nghiệm của Công ty Việt Á tối đa là 143.461 đồng.
Trong tổng số hơn 8,7 triệu test xét nghiệm đã sản xuất, Công ty Việt Á đã tiêu thụ (bán, cho, tặng, ứng trước) cho các đơn vị, cơ sở y tế là trên 8,3 triệu test, tổng trị giá gần 4.000 tỷ đồng (tính theo đơn giá mà Phan Quốc Việt đã nâng khống khi hiệp thương với Bộ Y tế là 470.000 đồng/test) . Trong đó, đã được thanh toán gần 6 triệu test, với tổng giá trị trên 2.257 tỷ đồng.
Liên quan đến việc Công ty Việt Á bán test xét nghiệm cho các đơn vị, cơ sở y tế công lập, sử dụng ngân sách nhà nước để thanh toán cho Công ty Việt Á, CQĐT đã tiến hành điều tra, làm rõ. Trong đó, CQĐT đã khởi tố điều tra về việc Phan Quốc Việt và đồng phạm Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng trong quá trình Công ty Việt Á tiêu thụ gần 680.000 test xét nghiệm tại CDC các tỉnh Bình Dương, Bắc Giang, Nghệ An, Hải Dương, gây thiệt hại tài sản nhà nước hơn 222 tỷ đồng. Công an các tỉnh, thành phố cũng làm rõ việc Công ty Việt Á tiêu thụ test xét nghiệm tại các đơn vị, cơ sở y tế công lập khác trên địa bàn cả nước.
Đến nay, CQĐT Công an 15 tỉnh, thành phố đã khởi tố 15 vụ án về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, với tổng số gần 600.000 test xét nghiệm, gây thiệt hại tài sản nhà nước trên 180 tỷ đồng. CQĐT xác định, tổng số tiền hưởng lợi bất chính của Công ty Việt Á là gần 1.236 tỷ đồng. Trừ đi số tiền được xác định đã gây thiệt hại cho nhà nước hơn 402 tỷ đồng, CQĐT xác định số tiền cần phải thu hồi cho nhà nước là 833 tỷ đồng.
Ngoài ra, Phan Quốc Việt cũng bị cơ quan CSĐT Bộ Công an truy tố tội “Đưa hối lộ” số tiền hơn 106 tỷ đồng, trong đó, đưa nhiều nhất là cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long 51,1 tỷ đồng; Phạm Duy Tuyến, Giám đốc CDC Hải Dương 27 tỷ đồng; Trịnh Thanh Hùng, Phó Vụ trưởng Vụ KH&CN các ngành kinh tế kỹ thuật Bộ KH&CN hơn 8 tỷ đồng; Nguyễn Minh Tuấn, nguyên Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình Y tế, Bộ Y tế gần 7 tỷ đồng…
CQĐT đánh giá, trong quá trình điều tra, hầu hết các bị can đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực hợp tác với CQĐT làm rõ bản chất vụ án, nộp lại phần lớn số tiền đã hưởng lợi, gây thiệt hại cho nhà nước và tiền đưa, nhận hối lộ, vì vậy, đề nghị xem xét giảm nhẹ khi lượng hình.