Vì sao nâng mức tiêu chuẩn khí thải xe gắn máy hai bánh từ năm 2027?

Mô tô hai bánh áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 từ năm 2026

Theo Quyết định số 19/2024/QĐ-TTg ngày 15/11/2024 của Thủ tướng Chính phủ quy định lộ trình áp dụng mức tiêu chuẩn khí thải đối với xe cơ giới nhập khẩu và sản xuất, lắp ráp, từ ngày 1/7/2026 chính thức áp dụng mức tiêu chuẩn khí thải (TCKT) đối với xe mô tô hai bánh nhập khẩu và sản xuất, lắp ráp từ Mức 3 lên Mức 4.

Từ 1/7/2026, xe mô tô hai bánh nhập khẩu, sản xuất, lắp ráp sẽ áp dụng tiêu chuẩn khí thải Mức 4 (ảnh minh họa).

Bộ GTVT cho biết, từ năm 2021, Bộ GTVT đã triển khai nghiên cứu xây dựng lộ trình áp dụng mức TCKT tương đương Euro 4 cho xe mô tô, xe gắn máy tại Việt Nam.

Kết quả cho thấy, việc nâng mức TCKT đối với xe mô tô nhập khẩu và xe mô tô sản xuất, lắp ráp lên Mức 4 là khả thi; mặt khác, các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu cũng đã sẵn sàng cho việc nâng mức TCKT từ Mức 3 lên Mức 4. Thậm chí, một số doanh nghiệp theo nhu cầu kinh doanh đã đầu tư công nghệ để sản xuất xe mô tô đạt TCKT Mức 4 để xuất khẩu.

Cũng theo kết quả nghiên cứu nêu trên, nếu như TCKT Mức 4 được áp dụng đối với xe mô tô sẽ giảm được 50% - 60% lượng phát thải khí độc hại phát thải từ loại phương tiện này. Với mức độ tăng trưởng về số lượng xe đưa vào hàng năm hiện nay khoảng 3 triệu xe/năm sẽ đem lại hiệu quả đáng kể đối với công tác bảo vệ môi trường không khí.

Qua rà soát việc áp dụng TCKT của các nước khu vực ASEAN còn cho thấy, đa phần các nước trong khu vực đã áp dụng hoặc có lộ trình áp dụng TCKT Euro 4 (Malaysia, Thailand, Singapore đang áp dụng Euro 4; Indonesia dự kiến áp dụng Euro 4 vào năm 2025, Philippines dự kiến áp dụng Euro 4 vào năm 2027).

"Cũng chính vì điều này, Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) đã có kiến nghị với Bộ GTVT sớm có lộ trình nâng mức TCKT đối với xe mô tô nhập khẩu và xe mô tô sản xuất, lắp ráp lên mức 4 để hài hòa với các nước trong khu vực", Bộ GTVT nhấn mạnh.

So với xe mô tô, xe gắn máy hai bánh nhập khẩu, sản xuất, lắp ráp sẽ áp dụng tiêu chuẩn khí thải Mức 1 sau một năm, tức từ ngày 1/7/2027 (ảnh minh họa).

Nâng mức tiêu chuẩn khí thải xe gắn máy chậm hơn một năm so với xe mô tô

Khác với xe mô tô hai bánh, từ ngày 1/7/2027, xe gắn máy hai bánh nhập khẩu và sản xuất, lắp ráp mới chính thức áp dụng TCKT Mức 4 thay vì Mức 2 như hiện nay.

Bộ GTVT cho biết, hiện nay, TCKT đối với xe gắn máy hai bánh còn thấp, để thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, thể hiện quyết tâm chính trị và trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc thực thi chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về bảo vệ môi trường, cần đặt ra lộ trình chấm dứt áp dụng TCKT Mức 2 và nâng lên TCKT Mức 4 để đồng bộ với xe mô tô 2 bánh.

Qua đó, tạo động lực thúc đẩy việc chuyển đổi năng lượng xanh trong giao thông vận tải. Tuy nhiên, do chuyển đổi thẳng từ TCKT Mức 2 lên TCKT Mức 4 khó khăn hơn (do bỏ qua mức 3). Trong khi các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe gắn máy hai bánh hầu hết là doanh nghiệp nhỏ trong nước, năng lực về đầu tư, công nghệ hạn chế.

"Chính vì vậy, để doanh nghiệp có thời gian chuyển đổi, thích ứng, việc ban hành lộ trình áp dụng TCKT mức 4 đối với xe gắn máy hai bánh dài hơn 1 năm so với xe mô tô hai bánh (áp dụng từ ngày 1/7/2027) là phù hợp", Bộ GTVT nhấn mạnh.

Yến Chi