Tuyên bố áp thuế 100% của Mỹ: Giơ cao đánh khẽ?
Hai ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa áp thêm thuế 100% đối với hàng nhập từ Trung Quốc để trả đũa việc Bắc Kinh siết chặt nguồn cung đất hiếm, Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích chính sách phân biệt đối xử của Washington, song giới phân tích lưu ý họ không hề tuyên bố đáp trả.

Nguồn: Fox News
Phát biểu ngày 12/10, người phát ngôn Bộ Thương Mại Trung Quốc, được AFP trích dẫn, khẳng định hành động của Tổng thống Mỹ “cản trở các thảo luận kinh tế và thương mại giữa hai bên”, và cho biết “việc Mỹ liên tục đe dọa áp thuế cao không phải là cách tiếp cận đúng đắn để hợp tác với Trung Quốc”.
Theo Reuters, Bộ Thương Mại Trung Quốc giải thích rằng, nước này siết chặt kiểm soát xuất khẩu đất hiếm sau một loạt các động thái áp của Mỹ, kể từ các cuộc đàm thương mại song phương tại Madrid hồi tháng trước, như việc Mỹ đưa nhiều công ty Trung Quốc vào danh sách đen thương mại, hoặc áp đặt phí cảng đối với các tàu thuyền liên quan đến Trung Quốc. Bắc Kinh không gắn liền các biện pháp này của Mỹ với việc quyết định hạn chế xuất khẩu đất hiếm, nhưng cho biết lo ngại về nguy cơ sử dụng những nguyên liệu này cho các mục đích quân sự vào thời điểm mà “xung đột quân sự thường xuyên xảy ra”.
Giới quan sát đặc biệt chú ý đến việc Bắc Kinh không tuyên bố các biện pháp trả đũa, một động thái có thể để ngỏ cơ hội cho đàm phán xuống thang. Ông Alfredo Montufar-Helu, Giám đốc điều hành của công ty tư vấn chiến lược GreenPoint, có trụ sở tại Bắc Kinh nhận định: “Bằng cách làm rõ lý do đằng sau các biện pháp trả đũa, Bắc Kinh cũng đang để ngỏ viễn cảnh cho cuộc đàm phán. Trái bóng hiện đang ở phía sân Mỹ”.
Ông Philippe Aguignier, chuyên gia về kinh tế Trung Quốc lưu ý cần thận trọng trước những tuyên bố mạnh mẽ của tổng thống Mỹ, trong nhiều trường hợp có thể chỉ là giơ cao đánh khẽ: “Từ góc nhìn của Trung Quốc, cho đến nay, chiến lược của họ trước sức ép từ các biện pháp và lời lẽ đe dọa của Tổng thống Trump, đã khá thành công. Trong nhiều trường hợp, ông Trump thường bắt đầu với những lời lẽ đe dọa rất cứng rắn, cảnh báo sẽ áp dụng các biện pháp trả đũa cực kỳ mạnh mẽ, nhưng sau đó ông lại nhượng bộ một chút. Quả thực, phản ứng đầu tiên của ông Trump là đánh thuế 100%, như ông ấy vẫn thường làm. Nhưng Tổng thống Mỹ cũng hiểu rõ tương quan lực lượng, nếu chúng ta xem xét kỹ những gì ông ấy đã nói".
Đầu mùa hè 2025, thế đối đầu giữa hai chính quyền Mỹ và Trung Quốc tạm thời dịu xuống sau khi hai bên nhất trí đàm phán để tìm giải pháp, trong đó đất hiếm là hồ sơ trọng tâm. Trong thời gian chờ đợi, cho đến tháng 11, Mỹ tạm thời tăng thuế 30% với hàng hóa Trung Quốc, và thuế của Bắc Kinh đối với hàng Mỹ là 10%.