Tử vong do tả tăng 46% trên thế giới, Việt Nam ứng phó thế nào trước nguy cơ bệnh này có thể xâm nhập?

Tổ chức Y tế thế giới đánh giá tình hình dịch tả toàn cầu đang trở nên phức tạp, với các đợt bùng phát xảy ra ở 31 quốc gia, tỷ lệ tử vong do bệnh tả tăng cao, tăng 46% so với cùng kỳ năm trước.

Hơn 400.000 trường hợp mắc bệnh tả tại 31 quốc gia, tỷ lệ tử vong tăng 46%

Bệnh tả lây theo đường tiêu hóa, chủ yếu qua ăn, uống. Vi khuẩn tả xâm nhập vào đường tiêu hóa của người lành từ nước uống và thức ăn có nhiễm vi khuẩn tả, đặc biệt là thức ăn có nguồn gốc thủy hải sản. Khoảng 75% người nhiễm vi khuẩn tả là không có biểu hiện triệu chứng bệnh, tuy nhiên họ vẫn đào thải vi khuẩn ra môi trường trong vòng 7 - 14 ngày. Trong số những người có biểu hiện triệu chứng, 80% là ở thể nhẹ và vừa, 20% có biểu hiện mất nước nặng.

Vi khuẩn tả có thể tồn tại lâu ở vùng nước lợ nơi cửa sông hay ven biển. Trong nước vi khuẩn tả sống ký sinh chủ yếu ở các loài động, thực vật thủy sinh phù du như rong, tảo, đặc biệt ở các động vật giáp xác như tôm, cua, sò, ốc, hến…

Theo thông tin của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tính từ đầu năm 2025 đến ngày 29/8/2025, WHO đã theo dõi 409.222 trường hợp mắc bệnh (4.738 ca tử vong) được báo cáo tại 31 quốc gia trên toàn cầu, trong đó ghi nhận 6/31 quốc gia báo cáo tỷ lệ tử vong trên 1%. Tuy số ca mắc giảm 20% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng số ca tử vong lại tăng 46%.

WHO đánh giá tình hình dịch tả toàn cầu đang trở nên phức tạp, với các đợt bùng phát xảy ra ở 31 quốc gia với tỷ lệ tử vong tăng cao và được đánh giá là "Do quy mô, mức độ nghiêm trọng và tính chất liên kết của các đợt bùng phát này, nguy cơ lây lan thêm trong và giữa các quốc gia là rất cao".

Năm 2025, Khu vực Đông Địa Trung Hải ghi nhận số ca mắc bệnh tả cao nhất (230.991 ca với 6 quốc gia), tiếp theo là Khu vực Châu Phi (172.750 ca với 23 quốc gia), Khu vực Đông-Nam Á (2.985 ca mắc bệnh tả với 5 quốc gia) và Khu vực Châu Mỹ (2.496 ca với 1 quốc gia).

Số ca tử vong liên quan đến bệnh tả cao nhất ở Khu vực Châu Phi (3.763 ca tử vong, chiếm 2,2%), tiếp theo là Khu vực Đông Địa Trung Hải (943 ca tử vong, chiếm 0,4%), Khu vực Châu Mỹ (31 ca tử vong, chiếm 1,2%), Khu vực Đông-Nam Á (01 ca tử vong, chiếm 0,03%).

Bệnh tả đang bùng phát trở lại ở một số quốc gia, bao gồm một số quốc gia không báo cáo số ca bệnh đáng kể trong nhiều năm. Trong khi các quốc gia khác như Cộng hòa Dân chủ Congo, Nam Sudan và Sudan, đang trải qua các đợt bùng phát tiếp tục từ năm 2024, với sự mở rộng đáng kể về mặt địa lý.

Việt Nam ứng phó thế nào trước nguy cơ không loại trừ bệnh tả xâm nhập?

Cục Phòng bệnh cho hay, để chủ động và tăng cường công tác phòng chống bệnh tả trong thời gian tới, Cục Phòng bệnh tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh và chỉ đạo các tỉnh, thành phố tăng cường công tác phòng chống dịch bệnh;

Các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur, các Bệnh viện tuyến Trung ương: Phối hợp với các tỉnh tập trung giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh; tăng cường chỉ đạo công tác phòng chống bệnh tả trên địa bàn phụ trách;

Đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố tăng cường giám sát dịch ngay tại cửa khẩu, tại các cơ sở y tế và cộng đồng nhằm phát hiện sớm ca bệnh nghi ngờ, đặc biệt tại những khu vực có người trở về từ vùng có dịch. Khi phát hiện trường hợp nghi ngờ, cần tiến hành lấy mẫu bệnh phẩm để chẩn đoán xác định kịp thời;

Chỉ đạo các cơ sở khám, chữa bệnh tổ chức tốt việc thu dung điều trị bệnh nhân, khai thác tiền sử bệnh, khám, điều trị kịp thời và thực hiện nghiêm việc điều trị, chẩn đoán bệnh tả theo quy định tại Quyết định số 4178/QĐ-BYT của Bộ Y tế; đồng thời có kế hoạch phân cấp chuyên môn, tránh tình trạng quá tải bệnh viện;

Đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nội dung truyền thông cần tập trung vào đặc điểm bệnh tả, triệu chứng điển hình, đường lây truyền và các biện pháp phòng chống để người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống và kịp thời đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị đúng hướng dẫn;

Rà soát, chuẩn bị đầy đủ nhân lực, thuốc, vật tư, trang thiết bị và hóa chất phòng chống dịch, đảm bảo khả năng ứng phó kịp thời khi dịch xảy ra; Thành lập các đoàn kiểm tra giám sát phòng chống dịch trên địa bàn, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao.

Cục Phòng bệnh cho biết sẽ tiếp tục giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh và phối hợp chặt chẽ với WHO và các Cơ quan đầu mối quốc gia thực hiện Điều lệ y tế quốc tế chia sẻ thông tin tình hình dịch bệnh, các biện pháp phòng chống để kịp thời báo cáo và đề xuất các biện pháp phòng, chống dịch bệnh phù hợp, hiệu quả.

D.T