Triển khai hệ thống thẻ vé tự động: cú hích cho giao thông thông minh
Việc tích hợp trong thanh toán vé giúp giảm thiểu thủ tục, đồng thời nâng cao tính an toàn và tiện lợi, hướng tới một hệ thống giao thông công cộng văn minh, hiện đại.

Hệ thống bán vé tự động ở dự án đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội. Ảnh: T.A
Lợi ích nâng tầm chất lượng
Từ khi chính thức đi vào vận hành thương mại, đến nay các tuyến đường sắt đô thị trên địa bàn Thủ đô đã thu được nhiều kết quả nổi bật. Sản lượng vận chuyển hành khách luôn đạt mức cao. Nhìn từ tuyến đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội có thể thấy, ngay khi được vận hành, tuyến đã nhanh chóng thu hút lượng lớn hành khách, qua đó khẳng định vai trò tất yếu của hệ thống tàu điện trong việc giảm ùn tắc và nâng tầm chất lượng giao thông Thủ đô.
Còn tại tuyến Metro Cát Linh - Hà Đông, các ga có lượng khách ra/vào đông nhất, bao gồm ga Cát Linh, ga Văn Quán và ga Yên Nghĩa. Đây là những ga có vị trí thuận lợi, kết nối với các khu vực dân cư có mật độ cao và các điểm đến quan trọng. Tuy nhiên, một số ga như ga La Thành, ga Vành đai 3… là các ga có lượng hành khách thấp hơn, do những hạn chế trong việc tiếp cận.
Tuy nhiên, có một thực tế nhãn tiền là hiện hai tuyến đường sắt đô thị chưa kết nối được với nhau. Trong đó, việc thiếu đồng bộ được thể hiện ngay từ thẻ vé không đồng nhất đến việc các tuyến không thông với nhau, phải qua khâu trung chuyển xe buýt đã dẫn đến tình trạng vào giờ thấp điểm, lượng khách vẫn chưa đạt kỳ vọng. Đây là hạn chế lớn, hết sức bất tiện bởi hành khách mỗi khi muốn di chuyển thì phải dùng hệ thống thẻ vé khác nhau.
Theo Trung tâm Quản lý và Điều hành giao thông TP Hà Nội, hiện Hà Nội đã triển khai hệ thống vé điện tử liên thông đa phương thức, giúp người dân sử dụng xe buýt nhanh chóng, thuận tiện hơn. Khi sử dụng vé điện tử, người dân không cần đến điểm đăng ký mà có thể thực hiện mua vé, gia hạn hoàn toàn trực tuyến.
Ngoài ra, gần một năm nay, Trung tâm đã phát triển thêm thẻ vé ảo, cho phép hành khách thực hiện mọi thao tác ngay trên ứng dụng “Thẻ vé giao thông Hà Nội” trên điện thoại thông minh. Đặc biệt, trong quá trình sử dụng, hệ thống đã được nâng cấp để thẻ ảo hoạt động mà không cần kết nối internet, tạo sự thuận tiện tối đa cho hành khách tham gia giao thông công cộng.
Đánh giá tích cực việc ứng dụng thẻ vé ảo, anh Phạm Văn Tú, ở Hà Đông, Hà Nội chia sẻ, việc tải ứng dụng và sử dụng dịch vụ khá dễ dàng, thuận lợi, dễ sử dụng. Anh Tú hài lòng nhất là ở nhà vào bất cứ thời gian nào cũng có thể đăng ký làm thẻ để sử dụng mà không phải ra điểm giao dịch. Khi đi xe buýt, không cần phải mang theo thẻ giấy mà chỉ cần quét mã QR, không còn nỗi lo quên hoặc mất thẻ.
Tương tự, chị Nguyễn Thu Hồng, nhân viên văn phòng ở Đống Đa cho biết, việc Hà Nội đưa thẻ vé ảo vào sử dụng rất tiện lợi. Tiện lợi lớn nhất là người có nhu cầu sử dụng xe buýt thường xuyên sẽ không mất nhiều thời gian làm thẻ. Thay vì đến các điểm đăng ký, khách hàng có nhu cầu chỉ cần ở nhà thao tác ngay trên điện thoại là có thể tạo tài khoản hoặc gia hạn thêm thời gian của vé tháng. Đây là điều hết sức tiện lợi, giúp hành khách tối ưu hóa thời gian.

Hành khách kiểm tra vé tự động tại nhà ga Cầu Giấy. Ảnh: Công Hùng
Tạo thói quen sử dụng thẻ vé điện tử
Mới đây, tại cuộc tọa đàm “Giải pháp thanh toán thông minh phục vụ giao thông hiện đại”, Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Đỗ Việt Hải cho biết, từ năm 2024, UBND TP Hà Nội đã chấp thuận chủ trương triển khai vé điện tử liên thông đa phương thức ở Hà Nội bằng hình thức thuê dịch vụ công nghệ thông tin, thời gian thuê dự kiến từ năm 2025 đến năm 2030.
Theo kế hoạch, ngày 2/9 Sở Xây dựng Hà Nội sẽ khai trương hệ thống thẻ vé liên thông. Hệ thống không chỉ liên thông với vận tải hành khách công cộng mà còn với thu phí tự động, các bến, bãi đỗ xe; hướng tới kết nối nhiều dịch vụ giao thông trên toàn quốc. Thẻ vé liên thông sẽ được tích hợp với các thẻ thanh toán quốc tế như thẻ Visa.
Ông Đỗ Việt Hải cho biết vấn đề khó khăn là cần tạo thói quen sử dụng thẻ vé điện tử, đặc biệt ở nhóm người cao tuổi khi tham gia vận tải khách công cộng. Khi hệ thống thẻ vé liên thông vận hành thì khoảng 4.000 lao động trên 2.000 xe buýt dư thừa vì không phải bán vé, cần sắp xếp công việc cho số lao động này.
Chủ tịch Hội đồng thành viên Metro Hà Nội Khuất Việt Hùng cho biết, hai hệ thống thu soát vé tự động của cả hai tuyến đường sắt trên cao nếu hoạt động đơn tuyến là rất tin cậy. Việc xử lý thông tin rất chính xác và tốc độ đóng mở cửa rất nhanh, bởi vì thông tin đơn giản. Đặc biệt trong giờ cao điểm, hành khách phải đi ra, đi vào cổng rất nhiều nên hệ thống càng đơn giản, đóng mở càng nhanh thì thoát càng nhanh. “Hiện Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06) là đơn vị chủ lực phối hợp với các bộ, ngành thực hiện phương án sử dụng VNeID để mua vé tàu điện, dự kiến 15/9 phải đưa hệ thống vào hoạt động” - ông Khuất Việt Hùng cho biết.
Liên quan đến vấn đề này, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông TP Hà Nội Trần Thị Phương Thảo thông tin, việc thí điểm hệ thống vé điện tử đã từng bước hình thành hệ thống vé điện tử liên thông, tạo nền tảng cho hệ thống giao thông thông minh tại Hà Nội. Hệ thống này cũng cung cấp dữ liệu quan trọng phục vụ việc hoạch định chính sách và quản lý hệ thống vận tải hành khách công cộng một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Việc triển khai hệ thống thẻ vé tự động tại Hà Nội đã mở ra nhiều tiện ích cho người dân, đặc biệt là trong việc sử dụng phương tiện giao thông công cộng. Nhờ vào tính năng đơn giản, an toàn và khả năng sử dụng ngay cả khi không có internet, thẻ ảo đã thu hút được sự ủng hộ mạnh mẽ từ mọi tần lớp Nhân dân. Đây là một bước tiến quan trọng hướng tới một hệ thống giao thông thông minh và bền vững, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân trong tương lai.
Chúng tôi mong là có thể liên thông giữa các tuyến đường sắt đô thị với nhau, liên thông giữa đường sắt đô thị với xe buýt. Công cụ thanh toán thông minh sẽ giúp người dân không phải sử dụng tiền mặt để mua vé.