Tổng thống Mỹ cam kết hoàn thành sơ tán công dân khỏi Afghanistan

Binh sĩ Mỹ gác tại sân bay quốc tế ở Kabul, Afghanistan nhằm đảm bảo quá trình sơ tán các nhà ngoại giao, nhân viên Mỹ và công dân Afghanistan phục vụ cho các hoạt động của Mỹ ở quốc gia Tây Nam Á diễn ra an toàn, ngày 16/8/2021. Ảnh: AFP/TTXVN

Ngày 20/8, Tổng thống Joe Biden cam kết rằng chính quyền sẽ làm mọi thứ có thể để sơ tán công dân Mỹ và những người Afghanistan đã hỗ trợ lực lượng Mỹ ở Afghanistan, đồng thời thừa nhận nhiệm vụ này phải đối mặt với rủi ro và tình hình ở Afghanistan là không thể đoán trước. Vì vậy, ông không thể đảm bảo kết quả cuối cùng sẽ như thế nào.

Trong phát biểu từ Nhà Trắng, Tổng thống Biden bảo vệ quyết định rút quân của chính quyền Mỹ khỏi Afghanistan và nhấn mạnh rằng các quan chức đã đạt được tiến bộ trong các nỗ lực sơ tán. Ông Biden đánh giá nhiệm vụ sơ tán rất nguy hiểm, liên quan đến rủi ro đối với các lực lượng vũ trang của Mỹ và được tiến hành trong những hoàn cảnh khó khăn.

Tổng thống Mỹ khẳng định: "Với tư cách là tổng tư lệnh, tôi có thể đảm bảo với các bạn rằng tôi sẽ huy động mọi nguồn lực cần thiết”. Tổng thống Biden nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ sơ tán toàn bộ người Mỹ trước khi quân đội rời đi và chính quyền của ông cam kết sơ tán những người Afghanistan đã hỗ trợ Mỹ trong cuộc xung đột kéo dài 20 năm.

Ông Biden cho biết Mỹ đã sơ tán hơn 18.000 người kể từ tháng 7/2021 và 13.000 người kể từ ngày 14/8, đồng thời lưu ý rằng gần 6.000 binh sĩ Mỹ đang bảo vệ an ninh cho đường băng và xung quanh sân bay Kabul để hỗ trợ dân thường sơ tán. Tổng thống Mỹ nhấn mạnh: "Đây là một trong những chiến dịch không vận lớn và khó khăn nhất trong lịch sử”.

Theo truyền thông Mỹ, chính quyền đã phải chịu áp lực rất lớn trong việc giải quyết các nỗ lực sơ tán ở Afghanistan, nơi thường dân Afghanistan đã tranh giành nhau tại sân bay Kabul để chạy trốn khỏi đất nước. Phát biểu của ông Biden được đưa ra sau khi các chuyến bay được nối lại tại Sân bay quốc tế của Kabul, khi trước đó đã buộc phải tạm dừng do các cơ sở tiếp nhận người tị nạn ở Qatar quá tải.

Cùng ngày, một quan chức cấp cao trong chính quyền Joe Biden cho hay chỉ huy lực lượng Mỹ tại sân bay Kabul đã cho khởi động lại các chuyến bay sơ tán khỏi Afghanistan sau khi có gián đoạn. Quan chức giấu tên này nói: “Có gián đoạn tạm thời vì hôm qua chúng ta sơ tán rất nhiều người, có chút dồn ứ vì họ phải xử lý người sơ tán tại các nước thứ ba. Vị chỉ huy tại thực địa đã ra lệnh cho khởi động lại”.

Cùng ngày, Đại sứ quán Các tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất (UAE) tại Mỹ cho biết nước này đã đồng ý tạm tiếp nhận 5.000 công dân Afghansitan được sơ tán bằng máy bay của Mỹ trên đường sang các nước thứ ba.

Ngày 20/8, Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết vận tải cơ C-17, chiếc máy bay xuất hiện trên các trang mạng xã hội với cảnh tượng hàng trăm người Afghanistan chen chúc trong khoang, đã chở tới 823 người sơ tán trong chuyến bay đó. Đây là số lượng hành khách kỷ lục đối với loại máy bay này.

Trên Twitter, Lầu Năm Góc cho hay chiếc máy bay khởi hành đến Qatar đã “vận chuyển an toàn” 823 công dân Afghanistan từ sân bay quốc tế Hamid Karzai ở thủ đô Kabul vào ngày 15/8. Vận tải cơ C-17 có thể chở tối đa 80 binh sĩ trên dãy ghế giữa và 54 người trên dãy ghế hai bên khoang hàng. Máy bay có thể tháo bỏ ghế ngồi để tăng sức chứa và dùng dây chăng ngang khoang hàng làm đai bảo hiểm cho nhiều người.

Trong diễn biến khác, ngoại trưởng các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ngày 20/8 cảnh báo Taliban không được để Afghanistan một lần nữa trở thành nơi chứa chấp khủng bố như hai thập kỷ trước, điều từng khiến phương Tây đưa quân vào nước này.

Trong tuyên bố sau cuộc họp trực tuyến khẩn cấp về khủng hoảng tại Afghanistan, các ngoại trưởng NATO nhấn mạnh: “Trong 20 năm qua, NATO đã thành công trong việc ngăn chặn Afghanistan trở thành nơi cho những tên khủng bố ẩn náu an toàn để từ đó chúng phát động các cuộc tấn công. NATO vẫn cam kết đấu tranh chống khủng bố với sự quyết tâm và đoàn kết”.

Phát biểu họp báo sau cuộc họp trên, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết một số thành viên khối này đã đề xuất duy trì các hoạt động sơ tán tại sân bay Kabul sau thời hạn chót hiện tại là 31/8 để có thể đưa thêm người ra khỏi Afghanistan. Bên cạnh đó, ông lưu ý rằng thách thức hiện nay không phải là đưa người rời khỏi Kabul mà là đưa họ đến sân bay này, đồng cho rằng đây là một “vấn đề cấp bách”.

Cũng trong ngày 20/8, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã kêu gọi cộng đồng quốc tế ngăn chặn sự "sụp đổ" ở Afghanistan sau khi lực lượng Taliban tiếp quản quyền kiểm soát tại quốc gia Tây Nam Á này. Tổng thống Putin đưa ra lời kêu gọi trên trong buổi họp báo chung với Thủ tướng Đức Angela Merkel tại thủ đô Moscow.

Ông Putin nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ngăn chặn các phần tử khủng bố từ Afghanistan xâm nhập các nước trong khu vực, kể cả dưới hình thức tị nạn. Ông đồng thời lên tiếng phản đối việc áp đặt "các giá trị bên ngoài" lên Afghanistan vốn đang chìm trong xung đột.

Trong khi đó, hãng thông tấn TASS của Nga ngày 20/8 dẫn nguồn Bộ Ngoại giao Uzbekistan cho biết đã gửi trả về Afghanistan 150 người tị nạn theo một thỏa thuận với Taliban. Theo Bộ Ngoại giao Uzbekistan, những người tị nạn Afghanistan nói trên đã được bảo đảm an toàn.

H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)