Tin thế giới 3/11: UAV Nga dồn dập tấn công Ukraine, Mỹ khẳng định 'quyền tự vệ' của Israel

Trong cuộc gặp ngày 3/11 tại Manila, Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio và Tổng thống Philippines Marcos Jr. đã nhất trí bắt đầu đàm phán RAA. (Nguồn: Reuters)

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.

Nga-Ukraine

* Ukraine: Nga tấn công quy mô lớn bằng UAV: Ngày 3/11, viết trên mạng xã hội, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nêu rõ: “Đêm qua có khoảng 40 ‘Shahed’ (UAV). Hơn một nửa trong số đó đã bị bắn hạ”. Theo ông, các UAV của Nga đã được triển khai tới 10 khu vực, trong đó có Kharkov, Zaporizhzhia, Lviv cũng như thủ đô Kiev. Còn Lực lượng không quân Ukraine tuyên bố đã bắn hạ 24 UAV cùng một tên lửa của Nga.

Bộ trưởng Nội vụ Igor Klymenko miêu tả đây là cuộc tấn công “quy mô lớn”, trong khi Chánh văn phòng tổng thống Ukraine Andriy Yermak cảnh báo Nga đang “tăng dần các cuộc không kích”.

Truyền thông phương Tây cho rằng Nga đã sử dụng hàng trăm UAV Shahed cảm tử do Iran sản xuất để tấn công khắp Ukraine kể từ đầu cuộc xung đột. (AFP)

* Ngoại trưởng Ukraine: Kết nạp Kiev là “cách duy nhất” để EU mạnh mẽ hơn: Ngày 2/11, tham dự hội nghị tại Berlin (Đức) về mở rộng và cải cách quy trình ra quyết định của Liên minh châu Âu (EU), ông Dmytro Kuleba nhấn mạnh Ukraine đang nỗ lực đáng kể và đạt kết quả rõ rệt trong cải cách có ý nghĩa quan trọng đối với xã hội Ukraine, qua đó làm nước này mạnh mẽ và kiên cường hơn.

Theo ông, việc Ukraine gia nhập EU sẽ tăng cường an ninh chứ không làm suy yếu an ninh châu Âu. Kiev sẽ mang tới, “giá trị gia tăng” chứ không là gánh nặng. Hành động của Nga cho thấy EU có thể mạnh mẽ và hành động quyết đoán hơn.

Nhà ngoại giao này nêu rõ: “Người Ukraine hiện có sự lạc quan cao nhất về dự án châu Âu. Họ cam kết tuân thủ các giá trị và nguyên tắc của EU. Không thể bỏ qua thời điểm lịch sử và mức độ hỗ trợ chưa từng có này. Tiềm năng này nên được sử dụng để mang lại những thay đổi tích cực hơn cho tình hình EU”.

Ông Dmytro Kuleba nhấn mạnh rằng bản thân các công dân EU sẽ là những người đầu tiên được hưởng lợi từ việc mở rộng vì điều đó có nghĩa là tăng cường khả năng của thị trường chung, nhân quyền và pháp quyền, đồng thời đưa EU trở thành một bên tham gia mạnh mẽ hơn vào các công việc của thế giới. (TTXVN)

Israel-Hamas

* Israel tiêu diệt chỉ huy cấp cao Hamas, cắt đứt “mọi liên lạc” với dải Gaza: Ngày 2/11, Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) và Cơ quan an ninh Israel Shin Bet cho biết ông Mustafa Dalul, Chỉ huy Tiểu đoàn Sabra Tel al-Hawa của phong trào Hamas, đã bị tiêu diệt cuộc không kích đêm 2/11 của IDF tại dải Gaza. Nhân vật này đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực của Hamas chống lại IDF ở dải Gaza

Ngoài ra, IDF đã tiêu diệt một số phần tử khủng bố khác, phát hiện và thu giữ nhiều vũ khí, trang thiết bị của Hamas. Lực lượng này cũng cho hay, đã có thêm 4 quân nhân Israel thiệt mạng trong các cuộc giao tranh tại Gaza, nâng tổng số quân nhân thiệt mạng trong chiến dịch tấn công trên bộ tại Gaza lên con số 23.

Cùng ngày, ủy ban an ninh Israel nêu rõ: “Israel đang cắt đứt mọi liên lạc với Gaza. Sẽ không còn người lao động Palestine từ Gaza. Những người lao động từ Gaza đã ở Israel vào ngày chiến tranh bùng nổ sẽ được đưa trở lại Gaza”. Sáng hôm sau, Israel đã trả tự do cho 3.200 lao động Palestine từ dải Gaza vốn bị tạm giữ tại Bờ Tây sau cuộc tấn công bất ngờ của Hamas hôm 7/10. Ngay sau đó, họ đã được đưa về dải Gaza qua cửa khẩu Kerem Shalom, ở Đông cửa khẩu Rafah.

Theo COGAT, cơ quan quốc phòng Israel chịu trách nhiệm về các vấn đề dân sự của Palestine, trước khi xung đột Israel-Hamas bắt đầu, Israel đã cấp giấy phép lao động cho khoảng 18.500 người Gaza, chủ yếu là công nhân xây dựng và nông nghiệp, làm việc tại các công trường và nông trại ở Bờ Tây cũng như quanh dải Gaza. Hiện Israel đang thiếu hụt một lượng lớn lao động trong các lĩnh vực này và đang tích cực đàm phán với các nước liên quan để đảm bảo tái sản xuất ngay trong giai đoạn chiến tranh đang tiếp diễn. (AFP/Jerusalem Post/Times of Israel)

* Hamas tố cáo Israel không kích trường học Liên hợp quốc, đề cập khả năng thỏa hiệp: Ngày 2/11, Cơ quan Y tế Chính quyền Hamas tố cáo Israel đã không kích trường học của Liên hợp quốc trong trại tị nạn Jabalia khiến 27 người thiệt mạng và nhiều người bị thương. Video đăng tải trên trang AFP cho thấy đám đông người Palestine đang xúm lại hỗ trợ một số người bị thương sau vụ không kích. Trong khi đó, Cơ quan Liên hợp quốc về người tị nạn Palestine (UNWRA), tổ chức quản lý trường học nói trên, đến nay vẫn chưa bình luận về vụ việc này.

Trong một diễn biến khác có liên quan, Cơ quan phòng thủ dân sự ở Gaza cùng ngày cho biết có ít nhất 15 người Palestine vừa thiệt mạng trong cuộc không kích mới nhất của Israel vào trại tị nạn Bureij ở phía Nam dải Gaza.

Tong một tin liên quan, ngày 2/11, trả lời phỏng vấn kênh truyền hình NBC (Mỹ), ông Ghazi Hamad, quan chức cấp cao của phong trào Hamas tuyên bố, phong trào này sẵn sàng “thỏa hiệp toàn diện” để trao đổi tù binh với Israel. Theo ông, điều kiện của Hamas đưa ra cũng giống trước đây: Israel thả tự do cho tất cả các tù nhân Palestine đang bị giam giữ. Đổi lại, Hamas sẽ phóng thích 240 con tin Israel. Quan chức Hamas cũng tuyên bố, Israel phải ngừng cuộc tấn công ở dải Gaza để các bên đàm phán thả con tin. (AFP/Jerusalem Post)

* Lebanon lên tiếng, Ngoại trưởng Nhật Bản-Mỹ lần lượt tới Israel: Ngày 2/11, gặp Đặc phái viên của Đức về các vấn đề nhân đạo ở Trung Cận Đông, Deike Potzel tại Beirut, Ngoại trưởng Lebanon Abdallah Bou Habib cho biết: “Israel phải dừng cỗ máy quân sự và đồng ý một giải pháp chính trị dựa trên giải pháp hai nhà nước theo các nghị quyết của Liên hợp quốc”.

Trước đó cùng ngày, ông đã gặp với các đại sứ Hungary, Czech, Áo và Paraguay, kêu gọi phương Tây gây áp lực đối với Israel, nhằm ngăn chặn những lời đe dọa tiêu diệt Lebanon và các cuộc tấn công quân sự vào miền Nam của nước này.

Theo một nguồn tin giấu tên của tình báo Lebanon, các cuộc đối đầu ở biên giới với Israel tiếp tục diễn ra ngày 2/11, khiến 3 công dân Lebanon và 1 chiến binh Hezbollah thiệt mạng. Israel đã thực hiện 13 cuộc không kích dọc đường biên giới, bắt đầu từ Naqoura ở phía Tây Nam đến Shebaa và Kfarchouba ở phía Đông Nam Lebanon. Theo đó, riêng trong ngày, IDF đã bắn hơn 225 quả đạn pháo vào hơn 40 thị trấn miền Nam Lebanon, gây thiệt hại nghiêm trọng.

Trong khi đó, phong trào Hezbollah tuyên bố các chiến binh đã tấn công doanh trại IDF ở Shebaa Farms bằng hai UAV chứa đầy chất nổ, khu định cư Al Manara và các mục tiêu của Israel ở đối diện với thị trấn Hula ở miền Nam Lebanon.

Cùng ngày, phát biểu tại hội nghị chính sách ở Abu Dhabi, Quốc vụ khanh phụ trách các vấn đề đối ngoại của Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), ông Noura al-Kaabi nói: “Khi chúng ta tiếp tục nỗ lực ngăn chặn xung đột, chúng ta không thể bỏ qua bối cảnh rộng hơn và sự cần thiết phải hạ nhiệt tình hình khu vực. vốn đang tiến gần đến điểm sôi. Nguy cơ lan tỏa ra khu vực và leo thang hơn nữa đang hiện hữu và các nhóm cực đoan sẽ lợi dụng hoàn cảnh để thúc đẩy các hệ tư tưởng khiến chúng ta bị mắc kẹt trong vòng xoáy bạo lực”.

Trong khi đó, ngày 3/11, phát biểu với báo giới trước khi gặp Tổng thống Israel Isaac Herzog ở Tel Aviv, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói: “Israel không chỉ có quyền mà còn có nghĩa vụ tự bảo vệ mình... để đảm bảo rằng cuộc tấn công ngày 7/10 này sẽ không bao giờ xảy ra nữa. Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần khẳng định, cách thức Israel thực hiện quyền này cũng rất quan trọng”

Trước đó cùng ngày, ông kêu gọi Israel phải bảo vệ dân thường tại Gaza, trong bối ca trong bối cảnh IDF tiếp tục chiến dịch tấn công trên bộ vào khu vực này. Ngoại trưởng Mỹ nêu rõ: “Mọi thứ phải được thực hiện để bảo vệ họ và hỗ trợ cho người cần, vốn không chịu trách nhiệm về những gì đã xảy ra ngày 7/10”. Đây là lần thứ hai ông Blinken có mặt tại khu vực này chỉ trong chưa đầy 1 tháng.

Về phần mình, ngày 3/11, Ngoại trưởng Nhật Bản Kamikawa Yoko đã gặp người đồng cấp Israel Eli Cohen tại Tel Aviv. Bà là Bộ trưởng Nhật Bản đầu tiên đến thăm Israel kể từ khi xung đột giữa Nhà nước Do Thái và Hamas bùng phát ngày 7/10. Tại đây, bà sẽ hội đàm với người đồng cấp Palestine Riyadh al-Maliki tại Ramallah ở Bờ Tây cuối ngày 3/11. Dự kiến Ngoại trưởng Nhật Bản sẽ yêu cầu các bên tạm dừng xung đột để viện trợ nhân đạo tới dải Gaza.

Chuyến công du 4 ngày của Ngoại trưởng Nhật Bản tại Trung Đông, cũng sẽ đưa bà đến Jordan. Nhật Bản phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu dầu thô từ Trung Đông và có truyền thống duy trì mối quan hệ hữu nghị với khối Arab cũng như Israel, quốc gia được hỗ trợ mạnh mẽ bởi Mỹ - đồng minh an ninh quan trọng của Tokyo.

Bà Kamikawa cho biết sự ổn định khu vực là quan trọng với Nhật Bản và đã cam kết viện trợ khẩn cấp 10 triệu USD cho dân thường ở Gaza. Tokyo đã chỉ trích hành động quân sự của Hamas vào tháng trước dẫn đến cuộc đụng độ quân sự quy mô lớn đang diễn ra. Tuy nhiên, Tokyo đã không chỉ trích các đợt công kích của Israel, hiện khiến nhiều quốc gia quan ngại. (Kyodo/Jerusalem Post/Reuters)

* Đông Nam Á nỗ lực sơ tán công dân ở Gaza: Ngày 3/11, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. cho biết, theo cam kết từ phía Israel, các công dân nước này đang chờ để rời khỏi Gaza qua cửa khẩu Rafah ở biên giới với Ai Cập có thể rời đi trong ngày 3/11 hoặc 4/11. Nhà lãnh đạo này cũng đề nghị hỗ trợ các nước Đông Nam Á khác có công dân đang mắc kẹt tại cửa khẩu Rafah.

Cùng ngày, theo Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi, 4 công dân nước này và vợ của một công dân đã sơ tán khỏi Gaza ngày 2/11 và đã tới Cairo, Ai Cập.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Thái Lan Parnpree Bahiddha-Nukara nhấn mạnh nước này đang phối hợp với tất cả các chính phủ có liên lạc với Hamas để giải cứu hàng chục công dân Thái Lan đang bị nhóm này bắt làm con tin. Theo nhà ngoại giao này, các quan chức Iran đã hứa sẽ giúp đàm phán với Hamas. (Reuters)

Đông Nam Á

* Nhật Bản, Philippines tăng cường hợp tác quốc phòng: Ngày 3/11, Thủ tướng Kishida Fumio và Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã nhất trí tăng cường hợp tác quốc phòng giữa hai nước trong bối cảnh Trung Quốc tăng cường sự hiện diện quân sự trong khu vực.Trước đó cùng ngày, ông Kishida đã đến thủ đô Manila.

Tại đây, hai bên xác nhận sẽ bắt đầu đàm phán về hiệp ước song phương mới, được gọi là Thỏa thuận Tiếp cận đối ứng (RAA), để tăng cường quan hệ an ninh và tạo điều kiện tổ chức các cuộc tập trận phòng thủ chung. Đây sẽ là RAA đầu tiên của Nhật Bản với một thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và là hiệp ước thứ 3 sau các hiệp ước với Australia và Anh có hiệu lực trước đó năm 2023. (Reuters)

Nam Thái Bình Dương

* Australia “lấy làm tiếc” về việc Nga hủy phê chuẩn CTBT: Ngày 3/11, Bộ Ngoại giao và Thương mại nước này đã “lấy làm tiếc” về việc Moscow hủy phê chuẩn Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBT), xem đó là “sự coi thường” đối với tất cả những ai mong muốn một thế giới không có vũ khí hạt nhân.

Theo thông cáo, Tổng thống Nga Vladimir Putin một lần nữa “coi thường” các quy tắc và chuẩn mực quốc tế để theo đuổi các mục tiêu chính trị riêng mình. Canberra cho rằng hành động của Moscow đã làm suy yếu hòa bình và ổn định toàn cầu. Australia cùng các đối tác kêu gọi Nga đảo ngược hành động lập tức.

Với 178 lần phê chuẩn, CTBT là một phần thiết yếu của cơ chế không phổ biến và giải trừ vũ khí hạt nhân toàn cầu nhằm chấm dứt vĩnh viễn thử nghiệm vũ khí hạt nhân. Australia kêu gọi tất cả các quốc gia hãy ký và phê chuẩn hiệp ước ngay lập tức. Canberra cũng hoan nghênh những nỗ lực của Tổ chức Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện trong phổ biến và thúc đẩy hiệp ước này có hiệu lực. (Reuters)

Đông Bắc Á

* Trung Quốc khẳng định hợp tác bền chặt với Đức: Ngày 3/11, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Đức Olaf Scholz đã gặp trực tuyến.

Đài Truyền hình Trung ương CCTV (Trung Quốc) dẫn lời ông Tập cho biết thương mại giữa Trung Quốc và Đức đang phát triển ổn định, với sự quan tâm ngày càng tăng với đầu tư hai chiều. Ông nhấn mạnh Bắc Kinh hy vọng rằng Đức sẽ thúc đẩy EU duy trì các nguyên tắc thị trường hóa và công bằng, hợp tác với Trung Quốc để bảo vệ cạnh tranh thị trường công bằng và thương mại tự do.

Trong khi đó, người phát ngôn của Chính phủ Đức cho biết người phát ngôn này cho hay hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về hợp tác kinh tế, cũng như cuộc tấn công của phong trào Hồi giáo Hamas vào Israel và tình hình trong khu vực. Theo tuyên bố, ông Scholz và ông Tập Cận Bình cũng thảo luận về Ukraine, nhấn mạnh rằng không thể để chiến tranh hạt nhân xảy ra ở quốc gia này. (Reuters/Tân Hoa xã)

Châu Âu

* Nga bác tin Wagner cung cấp hệ thống Pantsir-S1 cho Hezbollah: Ngày 3/11, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng tập đoàn quân sự tư nhân Wagner “trên thực tế” không tồn tại và cáo buộc như vậy là vô căn cứ.

Trước đó, cùng ngày, tờ Wall Street Journal (Mỹ) dẫn lời quan chức xứ cờ hoa giấu tên cho biết Washington có thông tin tình báo rằng Wagner có kế hoạch cung cấp cho Nga hệ thống Pantsir-S1. Hệ thống này được NATO gọi là SA-22, sử dụng tên lửa phòng không và súng phòng không để đánh chặn máy bay.

Trong một tin liên quan, nhận định về trừng phạt của phương Tây, ông Peskov nói: "Chúng tôi đã học được cách vượt qua chúng", đề cập đến các biện pháp trừng phạt của phương Tây. Trước đó, ngày 2/11, Mỹ đã công bố gói trừng phạt mới, nhắm vào công ty Arctic LNG 2 và nhiều cá nhân, thực thể khác do hoạt động quân sự của Nga tại Ukraine. (Reuters)

Minh Vương