Tín dụng chính sách 'đồng cam, cộng khổ' cùng người nghèo (Bài 2)
Cơn bão số 3 (Yagi) đã giáng một đòn nặng nề xuống những thành quả mà chúng ta dày công vun đắp trong công cuộc xóa đói giảm nghèo. Với tình dân tộc, nghĩa đồng bào trong khốn khó, Đảng, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã có những chỉ đạo sát sao, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã nhanh chóng ban hành những chính sách và dành nguồn lực lớn cho các giải pháp hỗ trợ kịp thời các đối tượng bị ảnh hưởng nặng nề. Sự quan tâm, sẻ chia đã trở thành 'trợ lực' giúp người nghèo, đối tượng chính sách sớm ổn định cuộc sống, tái thiết sản xuất, phục hồi kinh tế sau bão.
Bài 2: Tấm lòng cán bộ Sen hồng trong mùa bão

Những quyết sách kịp thời
Có thể nói, cơn bão số 3 (Yagi) là cơn bão mạnh nhất trong vòng 30 năm trên Biển Đông và trong 70 năm qua trên đất liền; chưa năm nào người dân ở miền Bắc nước ta lại phải hứng chịu một đợt thiên tai khốc liệt và nghiêm trọng như vậy. Với phương châm “không một ai bị bỏ lại phía sau”, Đảng và Nhà nước ta đã dốc sức chăm lo cho đời sống của đồng bào chịu hậu quả bão lụt, trong đó có người yếu thế, người nghèo, đối tượng chính sách. Qua đó củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân và khẳng định tính chính danh, tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta, một chế độ xã hội thực sự vì con người.

Cán bộ NHCSXH tham gia dọn dẹp vệ sinh trụ sở UBND phường Yên Ninh, thành phố Yên Bái sau bão lũ
Hòa cùng tinh thần kiên cường chiến đấu với thiên tai của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, với tinh thần “tương thân, tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, các cán bộ đoàn viên công đoàn và người lao động NHCSXH đã và đang dốc lòng, dồn sức cùng chia sẻ, ủng hộ và chung tay với nhân dân vùng bị thiệt hại do bão lũ gây ra, giúp họ sớm ổn định cuộc sống, tiếp tục vươn lên thoát nghèo. Nhiều cán bộ NHCSXH đã dầm mình trong mưa đến tận nơi người dân đang cần sự giúp đỡ, cứu trợ; chia sẻ, động viên, đau cùng nỗi đau của mỗi hoàn cảnh, trăn trở để có các giải pháp tốt nhất giúp người dân được đảm bảo cuộc sống... Sự hỗ trợ không chỉ giúp người yếu thế, người nghèo, đối tượng chính sách sớm khắc phục hậu quả bão, ổn định đời sống, sản xuất, ổn định học tập, lao động mà còn là sự sẻ chia, động viên tinh thần trước những mất mát, thiệt hại to lớn của nhân dân vùng lũ.
Với đặc thù khách hàng của NHCSXH là người yếu thế, người nghèo, đối tượng chính sách. Ông Huỳnh Văn Thuận, Phó Tổng Giám đốc NHCSXH khẳng định, sau cơn bão, từ những doanh nghiệp lớn có tiềm lực kinh tế cho đến người dân bình thường đã gặp không ít khó khăn thì những đối tượng yếu thế, người nghèo, đối tượng chính sách cũng chịu ảnh hưởng rất nhiều. Qua rà soát thiệt hại cùng với địa phương, NHCSXH ước tính hơn 51.000 khách hàng (số khách hàng thiệt hại của toàn ngành Ngân hàng là 94.000 khách hàng) với dư nợ 3.338 tỷ đồng bị ảnh hưởng bởi bão số 3. Số lượng khách hàng bị thiệt hại lớn là do NHCSXH cho vay với các khoản vay nhỏ, địa bàn hoạt động lớn.
Để hỗ trợ người yếu thế, người nghèo, đối tượng chính sách vượt qua khó khăn sau bão, ngay sau khi Thủ tướng họp trực tuyến với các địa phương chịu thiệt hại do bão Yagi và đưa ra các chỉ đạo cho các bộ, ngành, địa phương, NHCSXH đã họp trên toàn hệ thống, tìm giải pháp phù hợp để tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ khách hàng vay vốn sớm khắc phục hậu quả, khôi phục sản xuất kinh doanh, sớm ổn định cuộc sống sau mưa bão; tập trung đẩy nhanh việc giải ngân các chương trình tín dụng chính sách đến đúng đối tượng thụ hưởng, căn cứ số liệu rà soát, tổng hợp thiệt hại của khách hàng vay vốn tại NHCSXH, xây dựng nhu cầu cho khách hàng vay mới để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Đặc biệt ưu tiên vốn cho các địa phương bị ảnh hưởng nặng nề để cho vay khôi phục sản xuất kinh doanh sau bão.

NHCSXH tích cực triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ người dân phục hồi sản xuất sau bão Yagi
Đồng thời, NHCSXH cũng chưa thực hiện thu lãi vay đối với khách hàng bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 và mưa lũ sau bão đến hết ngày 31/12/2024. NHCSXH cũng thực hiện gia hạn nợ, điều chỉnh kỳ hạn nợ đối với các món vay đến hạn trả nợ (triển khai đối với các món vay phát sinh nợ đến hạn từ tháng 9/2024). Thời hạn thông thường tối đa là 12 tháng đối với các khoản cho vay ngắn hạn và tối đa 1/2 thời hạn cho vay đối với các khoản cho vay trung và dài hạn. Căn cứ mức độ thiệt hại về vốn, tài sản và con người của hộ vay, NHCSXH nơi cho vay khẩn trương hoàn thiện quy trình thiết lập hồ sơ đề nghị xử lý nợ rủi ro theo quy định hiện hành để trình các cấp có thẩm quyền quyết định xử lý nợ bị rủi ro kịp thời, nhằm tạo điều kiện cho hộ vay bị thiệt hại khắc phục hậu quả do thiên tai, ổn định cuộc sống, nhanh chóng khôi phục sản xuất kinh doanh.
Với những hộ còn dư nợ, lại bị ảnh hưởng nặng nề, nhưng vẫn cần vốn để tạo dựng lại cơ nghiệp, ông Huỳnh Văn Thuận cho biết, NHCSXH đang phối hợp với chính quyền các cấp thực hiện rà soát, thống kê nhu cầu vay vốn khôi phục sản xuất để có kế hoạch cho vay. Đối với đối tượng là hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo rà soát cho vay vốn để khôi phục sản xuất kinh doanh khi thuộc các trường hợp là khách hàng vay vốn bị rủi ro đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt khoanh nợ; khách hàng có dư nợ mới bị thiệt hại được xem xét khoanh nợ theo quy định (hiện nay là 40% trở lên) và sử dụng đúng mục đích.
Đặc biệt, nhờ có Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-CT/TW, sự chỉ đạo của các cấp chính quyền đối với việc lồng ghép tín dụng chính sách với các chương trình hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả sau mưa bão trở nên xuyên suốt hơn khi có các đồng chí là Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp trực tiếp phụ trách Trưởng Ban đại Hội đại diện quản trị NHCSXH cùng cấp để chỉ đạo, phát triển khai các chương trình tín dụng chính sách tại địa phương mình. Trên nền tảng đã có, NHCSXH đã chỉ đạo các đơn vị trong hệ thống khẩn trương phối hợp với chính quyền địa phương, tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác và các đơn vị liên quan rà soát, thống kê thiệt hại của khách hàng vay vốn để triển khai việc giải ngân các chương trình tín dụng chính sách đến đúng đối tượng thụ hưởng, nhằm tháo gỡ khó khăn cho khách hàng; trong đó ưu tiên vốn cho các địa phương bị ảnh hưởng nặng nề sau cơn bão để cho vay nhằm sớm khắc phục hậu quả, khôi phục sản xuất kinh doanh, sớm ổn định cuộc sống.
Bổ sung nguồn lực vững trãi hơn
Theo ước tính của NHCSXH, tổng nhu cầu vốn phát sinh tương đương 4.900 tỷ đồng. Để có nguồn lực vững chắc, kịp thời đáp ứng nhu cầu vay vốn để người yếu thế, người nghèo, đối tượng chính sách sớm khắc phục hậu quả, khôi phục sản xuất kinh doanh, sớm ổn định cuộc sống, đồng chí Nguyễn Thị Hồng, Thống đốc NHNN, Chủ tịch Hội đồng quản trị NHCSXH đề xuất, các bộ, ngành, cơ quan báo cáo cấp có thẩm quyền để bố trí nguồn vốn cho các chương trình tín dụng chính sách đang được thực hiện ở NHCSXH để bổ sung nguồn vốn thực hiện chương trình tín dụng. Trong trường hợp cần thiết, các bộ, ngành cần trình Thủ tướng để bổ sung chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho NHCSXH trong năm 2024-2025.
Cụ thể, NHCSXH đã báo cáo gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ đề nghị báo cáo, trình Thủ tướng Chính phủ giao bổ sung tăng trưởng năm 2024 từ 8% lên 10% (tăng thêm 2%, tương ứng số tuyệt đối tăng khoảng 4.900 tỷ đồng), dự kiến để cho vay 82.000 khách hàng) để có nguồn lực kịp thời hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi cơn bão Yagi vượt qua khó khăn, khôi phục sản xuất, kinh doanh, ổn định cuộc sống, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Với số vốn tăng trưởng này, nếu được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận giao bổ sung, tổng tăng trưởng dư nợ tín dụng năm 2024 của NHCSXH dự kiến sẽ đạt khoảng 33.500 tỷ đồng
Đồng thời, ông Dương Quyết Thắng, Tổng Giám đốc NHCSXH cũng nhiều lần nhấn mạnh yêu cầu toàn hệ thống là chủ động, tích cực hơn nữa, tham mưu cho Chính phủ, các Bộ, Ban ngành, cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương thực hiện tốt Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-KL/TW của Ban Bí thư. Chi nhánh NHCSXH các tỉnh, thành phố chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền bổ sung ngân sách địa phương ủy thác sang NHCSXH để cho vay đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác, tăng cường chuyển nguồn vốn ủy thác từ ngân sách địa phương sang NHCSXH để cho vay đối với người dân bị thiệt hại do bão, lũ và mưa bão sau lũ để sớm khôi phục sản xuất, ổn định đời sống. Cùng với đó, tập trung đẩy nhanh việc giải ngân các chương trình tín dụng chính sách đến đúng đối tượng thụ hưởng; căn cứ số liệu rà soát, tổng hợp thiệt hại của khách hàng vay vốn tại NHCSXH, xây dựng nhu cầu cho khách hàng vay mới để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Vườn hoa của gia đình bà Hoàng Thị Hương đã chớm vào vụ thu hoạch mới
Từ những chính sách kịp thời và lòng quyết tâm hành động, chúng ta một lần nữa được chứng kiến và cảm nhận sức mạnh kỳ diệu của con người và dân tộc Việt Nam. Sau 2 vụ hoa thất bại, bão Yagi tiếp tục là cú giáng thứ ba cho hi vọng thoát nghèo của gia đình bà Hoàng Thị Hương (TP. Hải Phòng). Tuy nhiên, ngay sau bão nhờ nguồn vốn vay của NHCSXH, 3 vườn hoa cúc và hoa dơn tưởng trừng đã lụi tàn của gia đình đã xanh mát trở lại, chuẩn bị đơm hoa trong mùa thu hoạch tới. Hoa nở, lòng bà cùng nhẹ nhõm và tươi tắn hơn vì mình nghèo nhưng không bị bỏ lại phía sau.
Niềm vui của bà hòa cùng niềm vui của nhiều đối tượng chính sách khác giúp sức mạnh của tình yêu thương được lan tỏa khắp trăm miền Tổ quốc. Tình yêu và sức mạnh đó đã chan hòa trong trái tim mỗi người cán bộ "sen hồng" sưởi ấm những cuộc đời gặp khó khăn trong cơn hoạn nạn. Cùng từ đây, người nghèo, đối tượng chính sách có thêm niềm tin, động lực để vươn lên, hướng về một tương lai tươi sáng giống như những lời thơ sâu sắc, chân tình của nhà thơ - nhà cách mạng Tố Hữu:
"Tình thương lớn mạnh hơn lửa thép
Trận địa đây xây giữa lòng người
Dẫu mưa nắng, trái đất tròn vẫn đẹp
Đời yêu ta, ta phải thắng cho Đời".