Thúc đẩy văn hóa đọc từ công nghệ số

Nằm ở trung tâm thành phố Lào Cai, Trường THPT số 1 từ lâu đã là “nôi đào tạo” nhân tài của tỉnh. Để đáp ứng nhu cầu đổi mới giáo dục, nhà trường đã tiên phong ứng dụng công nghệ số. Một trong số đó là ứng dụng công nghệ số để thúc đẩy văn hóa đọc.

Theo đó, thư viện truyền thống với những kệ sách gỗ nay được bổ sung thêm hệ thống thư viện số hiện đại. Những chiếc máy tính kết nối internet tốc độ cao, cùng các thiết bị đọc sách điện tử cho phép học sinh tiếp cận hàng nghìn đầu sách từ văn học, khoa học đến kỹ năng sống chỉ bằng vài cú nhấp chuột.

Em Nguyễn Minh Châu, học sinh lớp 12D3, người từng đạt danh hiệu Đại sứ Văn hóa đọc tỉnh Lào Cai năm 2024 chia sẻ: Trước đây, em chỉ đọc những cuốn sách có sẵn trong thư viện trường. Giờ đây, nhờ công nghệ, em có thể đọc nhiều hơn các tài liệu trong nước và nước ngoài, tham khảo kiến thức từ nhiều nguồn. Công nghệ giúp em tiết kiệm thời gian và khám phá được nhiều điều mới mẻ. Bên cạnh đó, em còn sử dụng các nền tảng trực tuyến để kết nối với những người có cùng đam mê tham gia thảo luận sách, lan tỏa niềm yêu thích đọc sách đến bạn bè và cộng đồng.

Theo cô giáo Hà Thùy Linh, Phó Hiệu trưởng Trường THPT số 1 thành phố Lào Cai, nắm bắt xu hướng, thư viện của trường tập trung số hóa, ứng dụng công nghệ, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số giáo dục. Bên cạnh đó, nhà trường cũng triển khai nhiều hoạt động khác như: xây dựng “Kênh cùng bạn đọc sách”; sử dụng phần mềm quản lý thư viện để theo dõi sở thích đọc của học sinh, từ đó gợi ý những cuốn sách phù hợp…

Nhờ nỗ lực của thầy và trò nhà trường, văn hóa đọc tại Trường THPT số 1 thành phố Lào Cai đã trở thành một phần không thể thiếu trong học đường. Học sinh không chỉ đọc để học mà còn đọc để trưởng thành, hiểu biết và vươn tới những ước mơ.

Còn tại thị xã Sa Pa, Trường Tiểu học Tả Phìn là minh chứng cho tinh thần vượt khó để mang tri thức đến với học sinh. Ở nơi vùng cao, việc tiếp cận sách, báo từng là thử thách lớn nhưng nhờ tinh thần sáng tạo và sự tận tâm của đội ngũ giáo viên, công nghệ đã trở thành “chìa khóa” mở ra kho tàng kiến thức cho học sinh nơi đây.

Tại thư viện của Trường Tiểu học Tả Phìn, 5 chiếc máy tính được kết nối internet đã trở thành phương tiện cho học sinh dân tộc Mông, Dao tiếp cận tri thức. Vừa chăm chú đọc truyện “Dê con đi lạc” trên máy tính, em Phan Tám Minh (lớp 4A3) vừa chia sẻ: "Em thích đọc truyện vì có nhiều hình ảnh và chữ to, dễ hiểu. Thầy cô còn dạy em cách tìm sách, truyện trên mạng nên em đọc được nhiều hơn trước".

Được biết, những chiếc máy tính này vốn được bố trí cho Ban Giám hiệu và giáo viên trong trường sử dụng, nhưng với mong muốn mang đến cơ hội học tập tốt hơn cho học sinh, các thầy cô đã nhường lại máy tính để phục vụ hoạt động của thư viện. Nhờ đó, học sinh có cơ hội được truy cập kho sách điện tử miễn phí, tham gia các hoạt động học tập trực tuyến.

Cô giáo Ong Thị Hiên, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Tả Phìn chia sẻ: Chúng tôi luôn nỗ lực để học sinh được tiếp cận tri thức một cách tốt nhất. Dù điều kiện còn hạn chế, nhưng với những chiếc máy tính này, các em đã có cơ hội đọc và học nhiều hơn.

Không dừng lại ở việc cung cấp thiết bị, nhà trường còn khuyến khích các hoạt động đọc sáng tạo. Học sinh được hướng dẫn làm video kể chuyện hoặc thuyết trình về cuốn sách yêu thích, qua đó các em rèn luyện sự tự tin và kỹ năng giao tiếp. Đặc biệt, nhà trường cũng phối hợp với các nghệ nhân địa phương để số hóa tri thức dân gian, văn hóa bản sắc dân tộc, tạo nên kho tư liệu quý.

Có thể nói, công nghệ đã góp phần nâng tầm văn hóa đọc tại Lào Cai, tạo môi trường học tập năng động, khuyến khích sự sáng tạo và tư duy độc lập. Nếu tại Trường THPT số 1 thành phố Lào Cai, công nghệ giúp học sinh tiếp cận tri thức toàn cầu, chuẩn bị hành trang cho tương lai thì ở Trường Tiểu học Tả Phìn, công nghệ là “cầu nối” đưa tri thức đến những bản làng xa xôi, thắp sáng ước mơ trẻ em vùng cao.

Nhìn rộng hơn, những nỗ lực này đang góp phần xây dựng môi trường học tập suốt đời, nơi mỗi trang sách là một cánh cửa mở ra cơ hội mới. Sự đồng hành của công nghệ trong văn hóa đọc ở Lào Cai đang viết nên những chương mới, đầy hứa hẹn cho một thế hệ trẻ giàu tri thức và bản lĩnh.

Lê Nam