Thúc đẩy ứng dụng công nghệ AI trong nâng cao năng suất nông nghiệp
Sáng 23/3, tại Hà Nội, Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chủ trì tổ chức Hội thảo 'Ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) trong nâng cao năng suất nông nghiệp' - một chủ đề vẫn còn khá mới mẻ nhưng đang thu hút được sự quan tâm lớn của Chính phủ và các doanh nghiệp sản xuất vì những ưu thế mà nó mang lại so với nông nghiệp truyền thống.
Tham dự Hội thảo có ông Hồ Xuân Hùng, Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam; ông Vũ Mạnh Hùng, Phó Vụ trưởng Vụ Nông nghiệp-Nông thôn, Ban Kinh tế Trung ương; GS,TS Mai Quang Vinh, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Kinh tế số Việt Nam; TS Trần Quý, Viện trưởng Viện Phát triển kinh tế số Việt Nam; các chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực nông nghiệp…
Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam Hồ Xuân Hùng cho biết, Đảng và Nhà nước thường xuyên quan tâm đến nông nghiệp, nông dân và nông thôn, từ lâu đã có nhiều quyết sách lớn, quan trọng nhằm phát triển nền nông nghiệp nước nhà một cách hiệu quả và bền vững.
Tiêu biểu trong số đó, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 5/11/2016 về thực hiện có hiệu quả tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, giữ vững ổn định chính trị-xã hội trong bối cảnh nước ta tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, nhấn mạnh những định hướng về phát triển nông nghiệp hiện đại, ứng dụng công nghệ cao như: “Hiện đại hóa, thương mại hóa nông nghiệp, chuyển mạnh sang phát triển nông nghiệp theo chiều sâu, sản xuất lớn, dựa vào khoa học-công nghệ, có năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh và giá trị gia tăng cao. Chuyển nền nông nghiệp từ sản xuất lương thực là chủ yếu sang phát triển nền nông nghiệp đa dạng phù hợp với lợi thế của từng vùng”.
Ngày 26/1/2021 Thủ tướng Chính phủ cũng ban hành Quyết định số 127/QÐ-TTg về việc Ban hành chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030; trong đó có nội dung: “Thúc đẩy và phát triển các ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nhằm cải tiến thông minh hóa, tự động hóa quy trình sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp, bảo đảm quy trình sản xuất, xuất xứ minh bạch, cung cấp thực phẩm sạch cho người tiêu dùng”.
Ngày nay, những loại thiết bị máy móc ứng dụng AI đang dần phổ biến trong thời đại công nghệ phát triển. Những loại máy này được sáng tạo và ứng dụng trong nhiều lĩnh vực đời sống, trong đó có cả sản xuất nông nghiệp.
Trí tuệ nhân tạo giúp năng suất cây trồng được tăng lên, cây trồng được khỏe mạnh hơn, kiểm soát sâu bệnh và các điều kiện trồng trọt; tổ chức dữ liệu cho nông dân, giúp giải quyết khối lượng công việc và cải thiện một loạt các nhiệm vụ liên quan đến nông nghiệp trong toàn bộ chuỗi cung ứng thực phẩm.
Hội thảo được tổ chức nhằm phân tích, đánh giá thực tiễn về điều kiện và hiện trạng của nền nông nghiệp Việt Nam, từ đó cung cấp thông tin tham mưu để cơ quan quản lý có thẩm quyền xây dựng các chính sách phù hợp; kết nối và thu hút các nhà doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhà khoa học và nhà nông, góp phần đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ AI trong nông nghiệp để nâng cao hiệu quả sản xuất.
8 định hướng lớn về chuyển đổi số nông nghiệp
Trình bày báo cáo tại hội thảo, ông Nguyễn Quốc Toản, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số và Thống kê nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề cập 8 định hướng lớn của Chính phủ Việt Nam về chuyển đổi số nông nghiệp, gồm: Phát triển nông nghiệp công nghệ cao; Xây dựng hệ thống dữ liệu lớn; Thúc đẩy phát triển nông dân số; Thúc đẩy ứng dụng công nghệ số; Tự động hóa quy trình sản xuất; Giám sát nguồn gốc, chuỗi cung ứng sản phẩm; Phát triển thương mại điện tử trong ngành nông nghiệp; và Chuyển đổi số trong quản lý, điều hành.
Để thực hiện các định hướng nêu trên, ông Toản nhấn mạnh cần phải có lộ trình giải quyết những nút thắt như: nhận thức, thể chế về chuyển đổi số trong quản lý, điều hành, ứng dụng số chưa toàn diện; chưa xây dựng được Kiến trúc dữ liệu ngành nông nghiệp; hạ tầng thiết bị cũ, thiếu đồng bộ và còn phân tán; nguồn lực đầu tư manh mún.
Cùng với đó là chưa xây dựng được cơ sở dữ liệu lớn về truy xuất nguồn gốc, mã số vùng trồng, vùng nuôi, dữ liệu chuỗi ngành hàng; phần mềm phục vụ chỉ đạo điều hành chưa có liên kết chia sẻ dữ liệu…
Đề cập một số giải pháp thúc đẩy chuyển đổi số ngành nông nghiệp trong thời gian tới, ông Toản cho biết trước hết phải đẩy mạnh truyền thông chính sách chuyển đổi số trong nội bộ ngành; xây dựng, ban hành Kiến trúc dữ liệu ngành nông nghiệp, hoàn thiện các quy định liên quan chuyển đổi số; xây dựng Trung tâm dữ liệu ngành, Trung tâm điều hành thông minh.
Đồng thời, phát triển các nền tảng số như hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản, nền tảng dữ liệu số nông nghiệp, ứng dụng công nghệ số phục vụ nông dân; nghiên cứu, hợp tác, đào tạo, chuyển giao công nghệ số…
Trong khuôn khổ hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học đã tập trung trao đổi, thảo luận về thực trạng, cũng như thách thức và triển vọng của việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong nông nghiệp tại Việt Nam hiện nay.
Bên cạnh đó, đại diện một số doanh nghiệp cũng chia sẻ những bài học kinh nghiệm về thực tiễn ứng dụng AI vào trong hoạt động sản xuất, như ứng dụng AI vào truy xuất nguồn gốc trong sản phẩm hàng hóa nông nghiệp, giải pháp ánh sáng và điều khiển ứng dụng trong sản xuất nông nghiệp thông minh, giải pháp đánh giá sức khỏe cây trồng bằng máy bay không người lái và trí tuệ nhân tạo, hệ thống quản lý, điều khiển nông trại lớn bằng trí tuệ nhân tạo.