Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm New Zealand: Giai đoạn mới, xung lực mới

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân lên đường tham dự Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN-Australia, thăm chính thức Australia và New Zealand.

Xin Đại sứ cho biết ý nghĩa và những nội dung trọng tâm trong chuyến thăm chính thức New Zealand theo lần này của Thủ tướng Chính phủ?

Chuyến thăm chính thức New Zealand của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và đoàn cấp cao chính phủ Việt Nam mang nhiều ý nghĩa đặc biệt. Đây là chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Phạm Minh Chính đến New Zealand, Đối tác chiến lược của Việt Nam kể từ năm 2020, và là người đứng đầu chính phủ đầu tiên là khách mời của Thủ tướng Christopher Luxon kể từ khi New Zealand có chính phủ mới tháng 11/2023. Chuyến thăm của người đứng đầu Chính phủ cũng là dịp quan trọng để làm sâu sắc thêm quan hệ hợp tác, Đối tác chiến lược, hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước vào năm 2025.

Đại sứ Việt Nam tại New Zealand Nguyễn Văn Trung. (Ảnh: NH)

Chuyến thăm còn là bước triển khai cụ thể đường lối đối ngoại của Đại hội Đảng lần thứ XIII, trong đó xác định coi trọng phát triển quan hệ hợp tác với khu vực châu Á - Thái Bình Dương, bao gồm New Zealand, một đối tác chiến lược quan trọng của Việt Nam.

Đây còn là dịp để bạn bè, người dân New Zealand hiểu biết thêm về thành tựu đổi mới của đất nước, phát triển nhanh và bền vững, tích cực hội nhập quốc tế, chú trọng hợp tác với khu vực Thái Bình Dương, góp phần củng cố xu thế hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển trên thế giới của Việt Nam.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, sau lễ đón chính thức và lễ đón theo phong tục của người Maori bản địa, Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ có nhiều hoạt động quan trọng, gồm hội đàm chính thức với người đồng cấp nước chủ nhà Christopher Luxon, cùng chứng kiến lễ ký văn kiện hợp tác, chào xã giao, hội kiến với Toàn quyền và Chủ tịch Quốc hội New Zealand, dự chiêu đãi chính thức của Thủ tướng và phu nhân New Zealand.

Người đứng đầu chính Việt Nam sẽ có bài phát biểu chính sách quan trọng tại Đại học Victoria ở thủ đô Wellington, gặp gỡ sinh viên, chuyên gia và giảng viên của trường. Thủ tướng và Đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ cũng sẽ có chuyến thăm Aukland, thành phố lớn nhất New Zealand, nơi tập trung đông đảo cộng đồng và sinh viên Việt Nam, thăm Viện nghiên cứu cây trồng và thực phẩm New Zealand và dự án hợp tác về giống cây trồng và hoa quả nhiệt đới. Thủ tướng còn có cuộc gặp gỡ cán bộ, nhân viên Đại sứ quán và các hội đoàn cộng đồng người Việt tại New Zealand, tiếp Nhóm chuyên gia khoa học công nghệ người Việt, tọa đàm với các doanh nghiệp hàng đầu New Zealand.

Trong chuyến thăm, một số văn kiện hợp tác sẽ được ký kết giữa hai nước. Chúng ta hoàn toàn tin tưởng rằng, chuyến thăm của Thủ tướng đến New Zealand sẽ tạo thêm nhiều xung lực mới cho hợp tác song phương trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, giáo dục và đào tạo, an ninh, quốc phòng, phát hiện và khai thác tiềm năng hợp tác trong các lĩnh vực mới, đóng góp vào động lực tăng trưởng kinh tế, ổn định xã hội và phát triển bền vững của đất nước.

Chúng ta cũng tin tưởng rằng, với chuyến thăm đầu năm mới của Thủ tướng Chính phủ đến New Zealand, quan hệ Đối tác chiến lược sẽ ngày càng phát triển sâu sắc hơn, góp phần củng cố mối thiện cảm, hiểu biết lẫn nhau và tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước.

Chương trình hành động triển khai quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - New Zealand giai đoạn 2021-2024 là định hướng quan trọng trong hợp tác hai nước kể từ khi thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược đến nay. Xin Đại sứ đánh giá những kết quả nổi bật trong triển khai Chương trình này cũng như triển vọng về Chương trình hành động giữa hai nước trong giai đoạn mới?

Kể từ khi nâng cấp lên Đối tác chiến lược vào năm 2020, quan hệ hợp tác song phương đã có những bước phát triển tốt đẹp. Chương trình hành động triển khai quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-New Zealand giai đoạn 2021-2024 được đề ra có trọng tâm tăng cường quan hệ chính trị, thúc đẩy quan hệ thương mại, tăng cường hợp tác nông nghiệp, thúc đẩy kết nối về giáo dục và đào tạo, phát triển hợp tác quốc phòng, an ninh, gia tăng hoạt động kết nối, giao lưu nhân dân hai nước.

Có thể khẳng định, Chương trình hành động 2021-2024 đã và đang đạt kết quả tốt, mặc dù gặp nhiều khó khăn do đại dịch Covid-19 và bối cảnh phức tạp của tình hình quốc tế và khu vực.

Cụ thể, quan hệ chính trị, ngoại giao giữa hai nước tiếp tục phát triển tốt đẹp, góp phần nâng cao mức độ tin cậy chính trị, tôn trọng và hiểu biết lẫn nhau. Công tác trao đổi đoàn diễn ra thường xuyên ở các cấp, trong đó phải kể đến các chuyến thăm cấp cao trong năm 2022 và trên 20 đoàn công tác cấp bộ, ngành, địa phương trong năm 2023. Hai bên cũng tiếp tục phối hợp chặt chẽ và hợp tác trên các diễn đàn đa phương, cùng chia sẻ nhiều quan điểm, tầm nhìn chung về các vấn đề quốc tế và khu vực.

Bên cạnh đó, trao đổi thương mại đã có bước phục hồi bền vững sau đại dịch. Việt Nam hiện là bạn hàng thứ 15 của New Zealand trong khi New Zealand đối tác thương mại lớn thứ 38 của Việt Nam. Kim ngạch hai chiều đạt giá trị 1,3 tỷ USD năm 2023. Các cơ chế hợp tác nông nghiệp, thương mại hàng hóa, hợp tác phát triển vận hành hiệu quả, góp phần thúc đẩy hợp tác giữa doanh nghiệp và nhà đầu tư hai nước. Một số loại hoa quả nhiệt đới của ta như chanh và bưởi lần đầu tiên đã có mặt tại thị trường New Zealand từ năm 2023.

Giáo dục và đào tạo tiếp tục là lĩnh vực hợp tác truyền thống và có được thành quả rõ rệt, kể từ khi hai nước tổ chức Diễn đàn giáo dục Việt Nam-New Zealand lần đầu tiên vào cuối năm 2022. Hiện có khoảng 2.000 học sinh, sinh viên và lưu học sinh Việt Nam theo học tại New Zealand.

Đặc biệt, trong năm 2023, New Zealand đã đón gần 100 cán bộ nguồn của ta sang đào tạo tại các trung tâm đại học danh tiếng nhất của nước này. New Zealand tiếp tục dành cho ta học bổng đào tạo tiếng Anh, thực tập, nghiên cứu khoa học và đào tạo chuyên gia, đẩy mạnh quảng bá giáo dục New Zealand tại Việt Nam để thu hút thêm học sinh và sinh viên sang đào tạo...

Dựa trên những thành quả có được đó, trong chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính lần này, hai bên sẽ trao đổi biện pháp nhằm tổng kết Chương trình hành động 2021-2024, đồng thời xác định trọng tâm và lĩnh vực hợp tác mới phù hợp với tình hình mới.

Tại cuộc gặp bên lề WEF Thiên Tân tại Trung Quốc tháng 6/2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Chris Hipkins khẳng định sẽ tạo điều kiện thuận lợi và khuyến khích doanh nghiệp hai nước đầu tư mạnh mẽ hơn nữa. Vậy nhìn vào tổng thể bức tranh hợp tác, đầu tư song phương, theo Đại sứ đã có những khởi sắc với những đường nét chủ đạo nào, thưa Đại sứ?

New Zealand hiện đứng thứ 39/143 quốc gia và vùng lãnh thổ đã có đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, với tổng vốn đầu tư 208,35 triệu USD tại 52 dự án, trong đó lớn nhất là lĩnh vực bất động sản, giáo dục đào tạo, công nghiệp chế biến và sản phẩm gỗ.

Quốc gia hải đảo tươi đẹp trên Thái Bình Dương này cũng đang tiếp tục ưu tiên hợp tác phát triển với Việt Nam, hỗ trợ thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, trong đó lĩnh vực có thế mạnh là nông nghiệp, cây trồng, giáo dục và đào tạo, quản lý và ứng phó biến đổi khí hậu, xóa đói giảm nghèo, phát triển bình đẳng giới.

Bên cạnh đó, chính phủ New Zealand tiếp tục sự hỗ trợ rất có giá trị cho chúng ta trong các dự án chuyển giao kỹ thuật, công nghệ về giống cây trồng, bảo vệ thực vật, vệ sinh dịch tễ, trong đó có dự án Vietfruit về các loại quả như bơ, thanh long và quả chanh leo xuất khẩu. Đất nước này cũng đã hỗ trợ chúng ta về quản lý và an toàn đập nước, công trình thủy lợi và 2 triệu NZD giúp phục hồi kinh tế sau đại dịch.

Đại sứ đánh giá như thế nào về triển vọng hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới, bên cạnh các lĩnh vực hợp tác truyền thống đã minh chứng tính hiệu quả rõ nét, đâu là những “khoảng trời” mới cho hợp tác song phương?

Bên cạnh việc tiếp tục củng cố và mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực truyền thống như kinh tế, thương mại, đầu tư, nông nghiệp, giáo dục và đào tạo, an ninh, quốc phòng, du lịch và giao lưu nhân dân... như đề cập ở trên, hai nước cần khai thác triệt để dư địa hợp tác trên các lĩnh vực mới, tìm kiếm động lực phát triển mới cho quan hệ hợp tác giữa hai nước.

New Zealand có thế mạnh trên các lĩnh vực như kinh tế xanh, chuyển đổi năng lượng, đổi mới sáng tạo, kinh tế số và chuyển đổi số. Là quốc gia hải đảo, New Zealand cũng có truyền thống và năng lực khoa học công nghệ trong các lĩnh vực quản lý và bảo vệ môi trường biển, phát triển kinh tế biển gắn với bảo vệ đa dạng sinh học và môi trường biển. Ngoài ra, với dân số ít, "vùng đất của dải mây trắng dài" này hiện đang thiếu nhiều lao động, kể cả lao động phổ thông và có tay nghề. Đây là dư địa cần khai thác trong triển vọng hợp tác hai nước trong thời gian tới.

Trong bối cảnh quan hệ Đối tác chiến lược hai bên đang có những bước phát triển tốt đẹp như thế, cùng với tiềm năng và thế mạnh hợp tác của mỗi bên, chúng ta hoàn toàn tin tưởng rằng, chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính đến New Zealand, với sự tham gia của lãnh đạo nhiều bộ, ngành quan trọng sẽ là dịp tốt để thảo luận với lãnh đạo cấp cao và đối tác New Zealand các định hướng nhằm biến cơ hội thành hiện thực hợp tác, tạo ra động lực và đột phá mới cho quan hệ hai nước trong những năm tới.

Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ!

Khải Hằng