Thủ tướng Israel muốn hòa đàm với Syria, đã đề nghị quốc gia này làm trung gian?
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã đề nghị Mỹ đóng vai trò trung gian trong các cuộc đàm phán với chính phủ lâm thời của Syria do ông Ahmed al-Sharaa lãnh đạo, hướng tới một thỏa thuận hòa bình toàn diện giữa hai nước.
Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa (trái) và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu liệu sẽ lập lại hòa bình cho quan hệ giữa hai nước? (Nguồn: Jerusalem Post)
Thông tin trên do hãng Axios công bố ngày 11/6. Theo báo Jerusalem Post, nếu diễn ra, đây sẽ là lần đầu tiên kể từ năm 2011, Israel và Syria tiến hành đối thoại chính thức.
Nguồn tin của Axios cho biết, ông Netanyahu đã trực tiếp truyền đạt ý định này tới Đại sứ Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ kiêm Đặc phái viên phụ trách Syria Tom Barrack. Động thái được đưa ra trong bối cảnh lực lượng do Iran hậu thuẫn đã rút khỏi Syria, tạo ra không gian địa chính trị mới cho các thỏa thuận tiềm năng.
Một quan chức cấp cao Israel tiết lộ với Axios rằng, ông al-Sharaa hiện có xu hướng nghiêng về liên minh Mỹ-Saudi Arabia, điều mà Israel coi là thuận lợi cho việc thúc đẩy tiến trình ngoại giao. “Chúng tôi muốn tiến tới bình thường hóa quan hệ với Syria càng sớm càng tốt”, quan chức này khẳng định.
Cũng theo Axios, ông Netanyahu đang theo đuổi một loạt thỏa thuận với Syria, bắt đầu bằng việc cập nhật Hiệp định Phân tách Lực lượng ký năm 1974, với mục tiêu cuối cùng là một hiệp ước hòa bình.
Một quan chức Mỹ tiết lộ, phía Israel đã nêu rõ các “giới hạn đỏ” cho một thỏa thuận, gồm: không chấp nhận sự hiện diện của căn cứ quân sự Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria, yêu cầu phi quân sự hóa khu vực miền Nam Syria và không để các nhóm khủng bố do Iran hậu thuẫn quay trở lại.
Phía Israel cũng nhấn mạnh rằng, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) sẽ duy trì hiện diện dọc biên giới Syria cho đến khi đạt được một thỏa thuận rõ ràng.
Ông Tom Barrack, người vừa đến Israel tuần trước sau chuyến công du Syria, mô tả căng thẳng giữa hai nước là “một vấn đề có thể giải quyết được”.
Ông nhấn mạnh rằng, hai quốc gia Trung Đông nên bắt đầu từ một "hiệp định không gây hấn". Trên nền tảng mạng xã hội X, ông viết: “Tôi có thể bảo đảm với quý vị rằng, tầm nhìn của Tổng thống Donald Trump và khả năng triển khai của Ngoại trưởng Marco Rubio không chỉ là hy vọng, mà còn là điều hoàn toàn khả thi”.
Tuy vẫn chưa có xác nhận chính thức về việc khởi động đàm phán, nhưng các nguồn tin cho biết, vấn đề Cao nguyên Golan sẽ không thể tránh khỏi trong các vòng thương lượng tiếp theo. Tuy nhiên, Tổng thống lâm thời Syria al-Sharaa được cho là tỏ ra cởi mở hơn với khả năng đạt được thỏa thuận với Israel.
