Tại sao máy bay Air India rơi sau chưa đầy 60 giây?

Theo lịch trình, máy bay cất cánh lúc 13h39 giờ địa phương. Tuy nhiên, chỉ vài giây sau khi rời đường băng, chiếc Boeing 787-8 Dreamliner đã gặp sự cố nghiêm trọng về lực đẩy và không thể đạt được độ cao ổn định. Sau khi lên tới khoảng 120 mét - mức cao nhất mà nó đạt được, máy bay đột ngột mất liên lạc với kiểm soát không lưu và lao xuống một khu dân cư, tạo thành một quả cầu lửa khổng lồ có thể nhìn thấy từ cách đó nhiều km.

Ảnh: Telegraph

Hình ảnh hiện trường cho thấy chiếc máy bay vẫn ở tư thế mũi hướng lên trên khi lao xuống, cho thấy tổ lái đã cố gắng giành lại quyền kiểm soát đến giây phút cuối cùng. Trong khoảnh khắc sinh tử, cơ trưởng Sumeet Sabharwal và cơ phó Clive Kundar đã phát đi tín hiệu cấp cứu "Mayday", nhưng không thể ngăn chặn thảm kịch.

Tờ Indian Express dẫn lời cảnh sát địa phương cho biết toàn bộ 242 người có mặt trên chuyến bay xấu số đã thiệt mạng. Tuy nhiên, theo ông GS Malik, cảnh sát trưởng Ahmedabad, lực lượng cứu hộ vẫn đang tiếp tục tìm kiếm trong đống đổ nát. Trong số các nạn nhân, có cả hành khách và người dưới mặt đất. Ít nhất 41 người bị thương, song chưa rõ họ là hành khách hay cư dân tại khu vực rơi máy bay.

Hiện trường "cực kỳ phức tạp và nguy hiểm"

Theo ông Tim Atkinson, cựu điều tra viên tai nạn hàng không, hiện trường vụ rơi máy bay được đánh giá là “một trong những vụ tai nạn hàng không phức tạp nhất từng thấy”. Phát biểu với BBC, ông cho biết:

"Đây là hiện trường cực kỳ khó khăn, không chỉ với các nhà điều tra mà còn với lực lượng cứu hộ. Mọi thứ đều tiềm ẩn nguy hiểm, kể cả trước khi bắt đầu tìm kiếm hộp đen hay các bộ phận chính của máy bay".

Ông cho rằng việc khôi phục hộp đen và xác định nguyên nhân sẽ rất phức tạp, kéo dài nhiều ngày, thậm chí nhiều tuần.

Đồ đạc của hành khách nằm rải rác tại hiện trường vụ rơi máy bay Air India. Ảnh: Xinhua / Alamy Live News

Nghi vấn lỗi động cơ và hệ thống điều khiển

Về mặt lý thuyết, hai động cơ của Boeing 787-8 phải hoạt động ở lực đẩy tối đa để đưa máy bay đầy nhiên liệu cùng 242 người rời mặt đất. Tuy nhiên, đoạn video ghi lại vụ việc cho thấy máy bay không thể đạt được độ cao cần thiết và bay là là gần mặt đất, giống như đang trong quá trình hạ cánh, trước khi lao xuống.

Một giả thuyết ban đầu cho rằng máy bay có thể đã gặp sự cố động cơ, do lỗi kỹ thuật hoặc có một con chim bị hút vào động cơ khi cất cánh, điều từng xảy ra trong một số tai nạn hàng không khác. Tuy nhiên, các chuyên gia lưu ý rằng máy bay vẫn có thể bay an toàn bằng một động cơ trong giai đoạn cất cánh, vì vậy có thể còn tồn tại lỗi ở hệ thống khác.

Alastair Rosenschein, cựu phi công và chuyên gia phân tích hàng không của British Airways, cũng chỉ ra rằng phần càng máy bay dường như vẫn hạ xuống khi máy bay lao xuống, điều không bình thường:

“Càng đáp đáng lẽ ra phải được thu lại. Nếu nó vẫn hạ, có thể là dấu hiệu của trục trặc nào đó".

Ngoài ra, hệ thống cánh tà - bộ phận giúp máy bay tạo lực nâng trong giai đoạn cất cánh, cũng bị nghi ngờ trục trặc. Theo ông Rosenschein, nếu máy bay không đạt tốc độ cần thiết, việc cánh tà không hoạt động đúng có thể khiến máy bay không thể nâng độ cao và rơi thẳng xuống đất.

Các quan chức kiểm tra các mảnh vỡ tại hiện trường vụ tai nạn máy bay gần Sân bay quốc tế ở Ahmedabad, Ấn Độ ngày 12/6/2025. Ảnh: Shutterstock

Điều tra nguyên nhân thảm kịch

Hiện các nhà điều tra đang thu thập video, dữ liệu kỹ thuật và đặc biệt là hai hộp đen, ghi âm buồng lái và dữ liệu chuyến bay, để xác định nguyên nhân chính xác. Ngoài lỗi động cơ và hệ thống điều khiển, họ cũng sẽ kiểm tra khả năng trục trặc trong hệ thống điện hoặc thiết bị điện tử trên máy bay.

Cơ quan Hàng không Dân dụng Ấn Độ xác nhận rằng phi công đã phát tín hiệu khẩn cấp trước khi tai nạn xảy ra, nhưng kiểm soát không lưu không nhận được bất kỳ phản hồi nào sau đó.

Mảnh vỡ của đuôi máy bay Air India sau khi nó bị rơi ở Ahmedabad, Ấn Độ ngày 12/6/2025. Ảnh: Shutterstock

Theo các chuyên gia, điều kiện thời tiết vào thời điểm máy bay cất cánh được ghi nhận là quang đãng và ổn định - điều loại trừ yếu tố thời tiết gây tai nạn.

Chiếc máy bay gặp nạn là một chiếc Boeing 787-8 Dreamliner - dòng máy bay hiện đại với hồ sơ an toàn tốt. Tuy nhiên, vụ việc lần này một lần nữa cho thấy những rủi ro tiềm ẩn trong giai đoạn cất cánh và hạ cánh - hai thời điểm thường xảy ra nhiều tai nạn nhất trong ngành hàng không.

Ngọc Mai