Sở Xây dựng Thái Nguyên: Tăng cường hỗ trợ nhà ở – Phát triển hạ tầng giao thông – Xây dựng nền tảng an sinh xã hội bền vững

Nhà ở - Trụ cột an sinh xã hội

Trong giai đoạn 2021–2025 và đặc biệt sau sáp nhập đơn vị hành chính, tỉnh Thái Nguyên đứng trước nhiều cơ hội phát triển nhưng cũng không ít thách thức. Một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất là thực hiện hiệu quả các Chương trình mục tiêu quốc gia, trong đó có giảm nghèo đa chiều, giảm nghèo bền vững, gắn với nâng cao chất lượng đời sống nhân dân.

Đồng hành cùng mục tiêu ấy, Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên đã đóng vai trò nòng cốt trong hai lĩnh vực trụ cột: Hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo và thúc đẩy đầu tư hạ tầng giao thông, tạo nền tảng quan trọng giúp các xã vùng cao, vùng sâu, vùng xa từng bước cải thiện điều kiện sống, nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ cơ bản, và tạo cơ hội sinh kế bền vững cho người dân.

Nhằm nâng cao chất lượng nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, Sở Xây dựng đã chủ trì hướng dẫn các địa phương triển khai hỗ trợ trong Chương trình mục tiêu quốc gia. Các nhiệm vụ cụ thể bao gồm: Hướng dẫn quy trình thực hiện, tiêu chí chọn đối tượng và thứ tự ưu tiên hỗ trợ. Rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hằng năm theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022–2025 trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Rà soát hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo thuộc Chương trình giảm nghèo bền vững của tỉnh Bắc Kạn trước khi sáp nhập, theo Quyết định số 2112/QĐ-UBND ngày 31/10/2022.

Tham mưu điều chỉnh, bổ sung Đề án hỗ trợ nhà ở qua nhiều năm tại Quyết định 2403/QĐ-UBND ngày 20/12/2023 và Quyết định 1441/QĐ-UBND ngày 21/8/2024. Ban hành bộ thiết kế mẫu nhà ở điển hình dành cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, giúp các hộ dễ dàng lựa chọn mẫu phù hợp, tiết kiệm chi phí và bảo đảm an toàn. Thực hiện ủy quyền phê duyệt sử dụng vật liệu địa phương, tạo điều kiện giảm giá thành xây dựng và giúp người dân chủ động hơn trong triển khai.

Với cách tiếp cận toàn diện, đồng bộ, Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên đang biến các chính sách của Nhà nước thành những giá trị cụ thể, thiết thực cho người dân (Ảnh: Phối cảnh dự án NOXH - Khu dân cư Đại Thắng).

Không chỉ ban hành chính sách, Sở Xây dựng còn thường xuyên kiểm tra, giám sát, nắm bắt khó khăn của các huyện, xã để kịp thời tháo gỡ, đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình hỗ trợ nhà ở. Kết quả nổi bật là đã có hơn 3.000 hộ có nhà mới, nhà kiên cố; Giai đoạn 2021–2025, tổng số hộ được hỗ trợ nhà ở theo Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh đạt 3.049 hộ. Trong đó: 2.904 hộ được xây mới, 145 hộ được cải tạo, sửa chữa.

Phân theo chương trình thành phần: Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững: 606 hộ (461 xây mới, 145 cải tạo), chương trình phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi: 2.443 hộ (100% xây mới). Con số này cho thấy sự tập trung mạnh mẽ của tỉnh và ngành Xây dựng trong việc xóa nhà tạm, nhà dột nát – yếu tố quan trọng trong chỉ số đánh giá nghèo đa chiều. Với một ngôi nhà kiên cố, hộ nghèo không chỉ được cải thiện nơi ở, mà còn nâng cao khả năng thích ứng thiên tai, ổn định cuộc sống và yên tâm phát triển sinh kế.

“Then chốt” quan trọng trong giảm nghèo đa chiều

Theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022–2025, chất lượng nhà ở và khả năng tiếp cận dịch vụ hạ tầng cơ bản là hai chỉ số quan trọng. Vì vậy, những nỗ lực của Sở Xây dựng không chỉ mang tính hỗ trợ ngắn hạn, mà còn giúp giảm tổn thất về tài sản khi thiên tai xảy ra; Cải thiện môi trường sinh hoạt, vệ sinh, sức khỏe; Tạo động lực cho trẻ em học tập tốt hơn; Giảm tâm lý tự ti của đồng bào dân tộc thiểu số; Tăng khả năng tham gia các mô hình sinh kế, liên kết sản xuất. Có thể nói, mỗi ngôi nhà mới không chỉ là mái ấm, mà còn là “bước đệm” để hộ nghèo thoát nghèo một cách bền vững.

Bên cạnh nhà ở, hạ tầng giao thông cũng là yếu tố quyết định để người dân vùng khó tiếp cận thị trường, trường học, trạm y tế và các dịch vụ xã hội cơ bản. Khó khăn trong đầu tư hạ tầng giao thông sau sáp nhập đã tạo ra những trở ngại, khiến nhiều xã vùng sâu, vùng xa bị “cô lập mềm”, người dân khó tiếp cận dịch vụ và cơ hội phát triển.

Chính vì lý do này nên Sở đã chủ động tham mưu – mở rộng không gian phát triển giao thông. Với vai trò cơ quan chuyên môn về xây dựng, Sở Xây dựng đã phối hợp với các sở, ngành, địa phương tham mưu UBND tỉnh định hướng phát triển hạ tầng giao thông vùng khó, giai đoạn 2026–2030.

Danh mục đề xuất bao gồm hàng loạt dự án trọng điểm như Cao tốc Thái Nguyên (Bắc Kạn) – Cao Bằng; Cao tốc Lạng Sơn – Thái Nguyên – Tuyên Quang; Các tuyến đường kết nối đường cao tốc, đường gom ven cao tốc; Cải tạo đường tỉnh nối trung tâm các xã; Đường Hồ Núi Cốc, đường du lịch Sông Công – Núi Cốc; Tuyến kết nối ĐT 270 – Cù Vân – Tân Thái (Đại Từ); Công trình vượt dòng thay thế ngầm, tràn ở phía Bắc tỉnh; Cải tạo nâng cấp Quốc lộ 17; Dự án đường vành đai 5 Hà Nội (đoạn CT.07 – ĐT.261).

Các dự án này không chỉ tạo đột phá về kết nối vùng mà còn mở ra không gian mới cho phát triển đô thị, công nghiệp, du lịch và dịch vụ, qua đó tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho người dân vùng khó. Giao thông thuận lợi giúp nông sản vùng cao đến được thị trường nhanh hơn, giá tốt hơn; Người dân tiếp cận trường học, bệnh viện dễ dàng…

Với cách tiếp cận toàn diện, đồng bộ, Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên đang biến các chính sách của Nhà nước thành những giá trị cụ thể, thiết thực cho người nghèo. Không chỉ xây nhà mới, không chỉ mở đường mới – mỗi công trình được triển khai là một bước tiến của tỉnh trong hành trình xây dựng nền tảng an sinh vững chắc, thu hẹp khoảng cách vùng miền, tạo cơ hội để người dân vùng khó vươn lên bằng chính nội lực của mình.

Giảm nghèo bền vững không chỉ là nhiệm vụ kinh tế – xã hội mà còn là cam kết trách nhiệm với đồng bào các dân tộc. Sở Xây dựng Thái Nguyên, với vai trò của mình, tiếp tục khẳng định quyết tâm đồng hành cùng tỉnh và người dân, để mọi hộ gia đình đều có nhà ở an toàn, có đường đi thuận lợi, từ đó có tương lai tốt đẹp hơn trên chính mảnh đất quê hương.

Trần Việt