Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh: Đề nghị bỏ quy định UBND cấp xã ban hành quyết định để thực hiện phân cấp

Toàn cảnh Phiên thảo luận tại Tổ 9

Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh Vũ Đại Thắng điều hành Phiên thảo luận tại Tổ 9 gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh: Quảng Ninh, Tây Ninh, Bến Tre và Hòa Bình.

Thảo luận tại Tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL), các đại biểu cơ bản tán thành việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành VBQPPL; đồng thời, tán thành việc xây dựng, ban hành Luật theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Đa số ý kiến cho rằng, dự thảo Luật đã quán triệt, bám sát yêu cầu của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư để đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; đồng thời, sửa đổi một số quy định của Luật hiện hành để thuận lợi hơn trong triển khai thực hiện.

Đề nghị bỏ quy định UBND cấp xã ban hành quyết định để thực hiện phân cấp

Phó Chủ tich Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu tại Phiên thảo luận ở Tổ 9

Phát biểu tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh bày tỏ đồng tình với việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành VBQPPL. Quan tâm về nội dung văn bản của UBND cấp xã, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, hiện nay tại khoản 4, Điều 1 của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Điều 22 của Luật Ban hành VBQPPL quy định: “2. HĐND cấp xã ban hành nghị quyết để quy định những vấn đề được luật, nghị quyết của Quốc hội giao; thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp” và “3. UBND cấp xã ban hành quyết định để quy định những vấn đề được luật, nghị quyết của Quốc hội giao; phân cấp và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp”.

Với quy định nêu trên, Phó Chủ tịch Quốc hội bày tỏ băn khoăn: “UBND xã là cấp hành chính thấp nhất, nếu phân cấp thì phân cấp cho ai?”. Vì vậy, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị Cơ quan soạn thảo tiếp thu ý kiến chỉ đạo của UBTVQH cũng như thông báo Kết luận của UBTVQH về nội dung này. Theo đó, yêu cầu bỏ quy định UBND cấp xã ban hành quyết định để thực hiện phân cấp. Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, thực tế bối cảnh hiện nay cấp xã là phải gần dân, sát dân, nếu quy định cấp xã lại tiếp tục phân cấp nữa thì không hợp lý.

Đồng tình với quan điểm nêu trên, đại biểu Đại biểu Đặng Bích Ngọc - Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình nhấn mạnh, trong bối cảnh chúng ta đang thực hiện tinh gọn, sắp xếp tổ chức bộ máy và thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đã cơ bản đáp ứng yêu cầu thực tiễn hiện nay.

Đại biểu Đặng Bích Ngọc - Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình

Góp ý vào khoản 4, Điều 1 của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Điều 22 của Luật Ban hành VBQPPL, đại biểu Đặng Bích Ngọc bày tỏ băn khoăn việc UBND cấp xã ban hành quyết định để thực hiện phân cấp. “UBND cấp xã là đơn vị nhỏ nhất chỉ ban hành quyết định để quy định những vấn đề được luật, nghị quyết của Quốc hội giao và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp. Nếu quy định UBND cấp xã “phân cấp” tiếp thì sẽ phân cho đơn vị nào?”, đại biểu nêu quan điểm.

Vì vậy, đại biểu Đặng Bích Ngọc đề nghị Cơ quan soạn thảo rà soát, cần nhắc bỏ cụm từ “phân cấp” và nên quy định theo hướng: "UBND cấp xã ban hành quyết định để quy định những vấn đề được luật, nghị quyết của Quốc hội giao và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp". Đại biểu cho rằng, trước đây huyện phân cấp cho xã là phù hợp nhưng hiện nay đã kết thúc hoạt động cấp huyện thì UBND cấp xã ban hành quyết định để phân cấp tiếp là không hợp lý.

Về quy định chuyển tiếp tại khoản 18, Điều 1, đại biểu Đặng Bích Ngọc đồng tình với phương án của dự thảo luật khi cho phép văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp huyện tiếp tục có hiệu lực đến ngày 1/3/2027 hoặc cho đến khi bị thay thế bằng văn bản của cấp xã sau sắp xếp. Tuy nhiên, cần làm rõ cơ chế xử lý trong các tình huống phức tạp. Ví dụ như văn bản quy phạm pháp luật của cấp huyện được ban hành riêng cho địa phương đã bị sáp nhập vào địa bàn khác hoặc trường hợp xã mới được hình thành thì nhiều xã thuộc cấp huyện khác nhau thì áp dụng văn bản nào và chính sách đặc thù đang áp dụng cho một xã sẽ được xử lý như thế nào khi nhập vào phường hoặc khu vực không đủ điều kiện áp dụng những nội dung này? Do vậy, nếu không có quy định hướng dẫn cụ thể sẽ rất khó khăn trong quá trình thực hiện sau này.

Rà soát, sửa đổi quy định về hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật

Về hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật, đại biểu Đặng Bích Ngọc thống nhất với Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị là giữ nguyên quy định hiện hành về việc văn bản hướng dẫn tiếp tục có hiệu lực nếu không trái văn bản mới. Đại biểu cho rằng, việc chuyển sang cơ chế mới buộc công bố tiếp tục hiệu lực như đề xuất của Chính phủ có thể gây áp lực về thời gian rà soát, dẫn đến những khoảng trống pháp lý nếu việc công bố chậm chễ. Hơn nữa, Luật Ban hành VBQPPL mới chỉ có hiệu lực từ ngày 1/4/2025, chưa đủ thời gian đánh giá hiệu quả, do đó, đại biểu Đặng Bích Ngọc cho rằng, việc sửa đổi nếu không thật sự cần thiết thì không cần đưa vào dự thảo Luật lần này.

Quan tâm đến hiệu lực của văn bản quy định chi tiết, quy định biện pháp cụ thể để tổ chức, hướng dẫn thi hành VBQPPL (khoản 12 Điều 1 của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 57 của Luật Ban hành VBQPPL), đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh cho biết, Chính phủ đề nghị sửa đổi khoản 2 Điều 57 từ chỗ quy định văn bản quy định chi tiết, quy định biện pháp cụ thể để tổ chức, hướng dẫn thi hành “tiếp tục có hiệu lực trong trường hợp không trái với VBQPPL thay thế hoặc sửa đổi, bổ sung, trừ trường hợp được công bố hết hiệu lực toàn bộ hoặc một phần” thành “hết hiệu lực, trừ trường hợp được công bố tiếp tục có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần”.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh

Đại biểu bày tỏ băn khoăn: “Cơ quan quản lý nhà nước nào khẳng định văn bản đó là không trái với quy định? Người dân và doanh nghiệp khi thực hiện các văn bản dưới luật của các văn bản hết hiệu lực cũng lo lắng, dè dặt. Liệu cơ quan nhà nước có vì quy định này mà sẽ chậm ban hành văn bản quy định chi tiết hay không?”

Vì vậy, đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà đề nghị cơ quan nhà nước phải có trách nhiệm rà soát và công bố văn bản, quy định tiếp tục được áp dụng mà không cần ban hành văn bản quy định chi tiết. Bởi đây là cơ sở pháp lý để người dân và doanh nghiệp cũng như các cơ quan quản lý nhà nước khác yên tâm thực hiện. Qua đó, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, giúp tiết kiệm chi phí, thời gian xây dựng, ban hành văn bản mới, thể hiện rõ trách nhiệm của cơ quan nhà nước để đảm bảo hiệu lực của văn bản quy định chi tiết.

Nhấn mạnh với tư duy đổi mới mạnh mẽ công tác xây dựng pháp luật, nhất là không gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp trong thiết kế chính sách và xây dựng pháp luật, đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà đề nghị Cơ quan soạn thảo rà soát, sửa đổi, làm rõ hơn các nội dung tại khoản 2 Điều 57 của Luật hiện hành.

Cũng tại Phiên họp, các đại biểu thảo luận về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính; Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Nội quy kỳ họp Quốc hội ban hành kèm theo Nghị quyết số 71/2022/QH15 của Quốc hội.

Một số hình ảnh tại Phiên thảo luận ở Tổ 9:

Toàn cảnh Phiên họp

Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh Vũ Đại Thắng điều hành Phiên thảo luận tại Tổ 9

Các đại biểu tham gia Phiên thảo luận tại Tổ 9

Đại biểu Nguyễn Trúc Sơn - Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre

Đại biểu Phạm Đức Ấn - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh

Các đại biểu tham gia Phiên thảo luận tại Tổ 9

Bích Ngọc - Trọng Quỳnh