Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định chủ trì họp Đoàn giám sát về nguồn lực cho phòng, chống dịch Covid-19

Tham dự có các Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Đoàn giám sát của Quốc hội: Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh; Trưởng ban Dân nguyện Dương Thanh Bình.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu

Về phía Chính phủ có: đại diện lãnh đạo Bộ Y tế, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam…

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định chủ trì phiên họp thứ ba của Đoàn giám sát

Trình bày dự thảo Báo cáo tóm tắt kết quả giám sát, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Hoàng Mai cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được trong việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh Covid - 19, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, khó khăn như việc ban hành một số chính sách, pháp luật chưa đáp ứng được yêu cầu, còn thiếu đồng bộ, chưa kịp thời, chưa bảo đảm tính bao quát, vừa ban hành vừa rút kinh nghiệm, gây khó khăn, lúng túng trong việc tổ chức thực hiện.

Việc huy động, lập dự toán, phân bổ, quản lý, sử dụng nguồn lực từ ngân sách nhà nước, nguồn lực xã hội hóa còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, đặc biệt trong công tác thanh toán, quyết toán các khoản kinh phí; việc xác lập sở hữu toàn dân đối với các khoản tài trợ, công tác quản lý, sử dụng các máy móc, trang thiết bị y tế, vật tư, sinh phẩm… Còn để xảy ra sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng nguồn lực trong công tác phòng, chống dịch, trong đó có nhiều vụ việc có sai phạm lớn gây bức xúc trong dư luận xã hội và phải xử lý hình sự. Nhiều vấn đề phát sinh trong và sau khi kiểm soát dịch Covid-19 liên quan đến quản lý, sử dụng nguồn lực, trong đó có việc thanh toán, quyết toán chưa được quan tâm giải quyết dứt điểm.

Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình phát biểu

Về việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Hoàng Mai cho biết, còn những hạn chế, vướng mắc nhất định như: hệ thống chính sách, pháp luật còn dàn trải, điều chỉnh ở nhiều văn bản, chưa có tính bao quát, chưa đáp ứng được các tình huống khẩn cấp tương tự như phòng, chống dịch... Tổ chức y tế cơ sở chưa thật sự ổn định; nhân lực của y tế cơ sở, y tế dự phòng tuy đã được củng cố nhưng vẫn còn thiếu về số lượng, hạn chế về trình độ, năng lực chuyên môn; cơ chế tài chính chưa tạo được động lực cho sự phát triển của y tế cơ sở, y tế dự phòng; đầu tư cho y tế dự phòng chưa mang tính hệ thống…

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh phát biểu

Nguyên nhân chính của những tồn tại, hạn chế nêu trên là: chưa có hệ thống pháp luật hoàn chỉnh để ứng phó với tình hình đặc biệt trong điều kiện đặc biệt; việc chuẩn bị, xây dựng phương án bảo đảm về nguồn lực của các địa phương, đơn vị chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế; việc xác định nhu cầu, số lượng thiết bị cần thiết cho công tác phòng, chống dịch phụ thuộc nhiều vào diễn biến của dịch, số lượng ca bệnh; các đơn vị, địa phương chưa dự kiến được số thiết bị được tiếp nhận từ các tổ chức, cá nhân tài trợ; còn có tâm lý lo ngại trong việc triển khai mua sắm, đấu thầu, dẫn đến tình trạng thiếu thuốc, vật tư, trang thiết bị tại thời điểm trong và sau dịch. Nhiều vướng mắc về thủ tục, hồ sơ thanh quyết toán, đặc biệt là các khoản chi cho cán bộ thực hiện công tác phòng, chống dịch, chi hỗ trợ người dân, người lao động và doanh nghiệp nhưng chưa được các cơ quan quản lý nhà nước hướng dẫn kịp thời hoặc đề xuất với cấp có thẩm quyền để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc...

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Hoàng Mai trình bày dự thảo báo cáo tóm tắt kết quả giám sát

Về kiến nghị, theo dự thảo Báo cáo kết quả giám sát, đối với Quốc hội, cần ban hành Nghị quyết cho phép: thực hiện việc hồi tố đối với các trường hợp đã thực hiện mua sắm thuốc, vật tư, hóa chất, trang thiết bị phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 đã thực hiện dưới các hình thức tạm ứng, huy động và tiếp nhận tài trợ, viện trợ trước thời điểm Nghị quyết số 30/2021/QH15 có hiệu lực thi hành; xử lý các tài sản được tài trợ, cho, biếu, tặng nhưng không có đầy đủ hồ sơ, tài liệu, không xác định được giá trị hoặc giá trị tài trợ trong biên bản tài trợ có sự chênh lệch so với giá mặt hàng tương đương được công bố, công khai trên thị trường và cổng thông tin của cơ quan chức năng... theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công để xác lập sở hữu tài sản công; có cơ chế tài chính cho phép chính quyền cấp huyện có thể hỗ trợ kinh phí (đầu tư, chi hoạt động chuyên môn) cho các cơ sở y tế tuyến cơ sở mà Sở Y tế quản lý…

Góp ý vào dự thảo Báo cáo giám sát, các thành viên Đoàn giám sát đánh giá đã tương đối đầy đủ, toàn diện. Bên cạnh đó, một số ý kiến cũng đề nghị, cần nêu bật được bối cảnh công tác phòng, chống dịch Covid - 19 và bối cảnh tiến hành chuyên đề giám sát này; đánh giá sâu sắc hơn về công tác phòng, chống dịch; phân tích đầy đủ, toàn diện các bài học tích cực, kinh nghiệm rút ra trong quá trình tổ chức thực hiện.

Toàn cảnh phiên họp

Qua giám sát cho thấy, chính sách, chế độ đãi ngộ đối với lực lượng y tế cơ sở, y tế dự phòng còn nhiều bất cập, chưa tạo động lực cho sự phát triển của y tế cơ sở, y tế dự phòng. Góp ý vào nội dung này, có ý kiến cho rằng, vấn đề cốt lõi của thực trạng này là thực hiện cải cách tiền lương, vì vậy, dự thảo Báo cáo kết quả giám sát cần bổ sung giải pháp đẩy nhanh việc thực hiện cải cách tiền lương và cơ cấu lại lực lượng đội ngũ cán bộ, công chức ngành y tế; tính toán để có chế độ đãi ngộ phù hợp cho lực lượng y tế. Bên cạnh đó, một số ý kiến nhấn mạnh các nội dung trong dự thảo Nghị quyết giám sát, làm cơ sở giao Chính phủ hướng dẫn như: việc thanh quyết toán chi phí liên quan đến công tác phòng, chống dịch; việc giải thể các trạm y tế lưu động, vấn đề xử lý hóa chất, trang thiết bị hết hạn, xác lập sở hữu toàn dân…

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định ghi nhận và đánh giá cao ý kiến của các thành viên Đoàn giám sát góp ý vào dự thảo Báo cáo kết quả giám sát và dự thảo Nghị quyết giám sát. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Tổ giúp việc hoàn thiện báo cáo đầy đủ, chỉnh sửa phụ lục; hoàn thiện báo cáo tóm tắt, dự thảo Nghị quyết, bảo đảm các tài liệu toàn diện, đồng bộ, đầy đủ; bảo đảm tính thống nhất, kết nối, cân đối giữa các nội dung tài liệu.

Cùng với đó, dự thảo Báo cáo kết quả giám sát cần làm rõ các số liệu, nguyên nhân, tồn tại, hạn chế trong quản lý, huy động, sử dụng nguồn lực cho phòng, chống dịch Covid - 19; đề xuất các giải pháp cụ thể, thiết thực nhằm tháo gỡ vướng mắc, khó khăn trong tổ chức thực hiện huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng...

Tin và ảnh: Thanh Chi