Phát triển kinh tế tư nhân, tạo bứt phá cho tăng trưởng
Chia sẻ với phóng viên TBTCVN, TS. Nguyễn Minh Thảo - Trưởng ban Môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% năm 2025, ngoài các động lực truyền thống thì một trong những trụ cột quan trọng nhất chính là thúc đẩy phát triển khu vực kinh tế tư nhân.

Một trong những trụ cột quan trọng để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% cho năm 2025 chính là đầu tư từ khu vực kinh tế tư nhân. Ảnh tư liệu
PV: Tại kỳ họp bất thường vừa qua, Quốc hội đã nâng mục tiêu tăng trưởng kinh tế của Việt Nam năm 2025 lên 8%. Bà có bình luận gì về điều này?

TS. Nguyễn Minh Thảo: Việc Quốc hội có nghị quyết bổ sung nâng mục tiêu tăng trưởng của năm 2025 lên 8% trở lên nhằm đạt được mục tiêu quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045. Đặt mục tiêu như vậy chúng ta mới có được những bước đà cho những năm tiếp theo. Trên cơ sở đánh giá được các cơ hội cũng như là tính khả thi, Quốc hội đã quyết định mức tăng trưởng 8%.
Xây dựng thành công các trung tâm tài chính, thúc đẩy tăng trưởng
Theo TS. Nguyễn Minh Thảo, trong thời gian tới đây, việc xây dựng trung tâm tài chính quốc tế và khu vực ở Đà Nẵng và TP. Hồ Chí Minh, với thể chế pháp lý riêng cho 2 khu vực này sẽ tạo ra lực hút nguồn vốn quốc tế đầu tư vào Việt Nam. Đây cũng là một trong những nhóm giải pháp thúc đẩy được tăng trưởng cũng như tạo ra cơ hội lớn cho phát triển kinh tế.
Đây cũng được kỳ vọng như là một áp lực rất lớn để chúng ta có những hành động nhanh, mạnh và có những giải pháp mang tính bứt phá, đột phá hơn, khác biệt hơn so với trước. Với cách tiếp cận như vậy, những giải pháp của Chính phủ và những kế hoạch triển khai cũng cần được thực hiện nhanh chóng, kịp thời, với tư duy thực hiện phải có sự khác biệt hơn, nhất là đối với những chính sách thúc đẩy sự bứt phá trong tăng trưởng.
PV: Theo bà, để đạt được mục tiêu tăng trưởng, cần chú ý tới động lực tăng trưởng nào?
TS. Nguyễn Minh Thảo: Để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% cho năm 2025 và tạo đà trong những năm tiếp theo, có rất nhiều yếu tố để tạo ra động lực tăng trưởng. Ngoài những yếu tố đã nhìn nhận khá rõ trong thời gian qua, như đầu tư công, tiêu dùng, chi tiêu Chính phủ, hoạt động xuất nhập khẩu, thì một trong những trụ cột quan trọng nhất chính là đầu tư từ khu vực kinh tế tư nhân.
Trong thời gian vừa qua, chúng ta nhìn thấy rất nhiều hoạt động về đầu tư của khu vực FDI. Để tạo thêm sự bứt phá cho năm 2025 này, bên cạnh việc tiếp tục duy trì nỗ lực thu hút FDI, một trong những yếu tố quan trọng cần phải chú trọng là thu hút và khuyến khích được tinh thần kinh doanh ở khu vực kinh tế tư nhân.
Do đó, phải tạo ra độ hấp dẫn của môi trường đầu tư, bao gồm tính thông thoáng của môi trường kinh doanh, sự ổn định về chính sách và củng cố cầu thị trường. Đây là hạ tầng tốt để thúc đẩy hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh.
Cần củng cố cầu thị trường trong nước và tạo cơ hội tìm kiếm ở các thị trường nước ngoài. Những nhóm giải pháp kích cầu tiêu dùng và tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, xuất nhập khẩu cũng như tìm kiếm các kết nối với đối tác là kênh thúc đẩy hoạt động đầu tư của doanh nghiệp. Khi có cầu thị trường phát triển tốt thì doanh nghiệp sẽ có nhu cầu đầu tư kinh doanh nhiều hơn.
Yếu tố rất quan trọng tiếp nữa là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và số hóa. Đây là yếu tố để tạo được sự bứt phá. Tại kỳ họp thứ 9 của Quốc hội khóa 15 vừa qua đã có một nghị quyết về cơ chế để tháo bỏ những rào cản trong khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Đây cũng chính là một trong những công cụ chính sách rất hữu hiệu để khuyến khích tinh thần đầu tư kinh doanh. Trong đó, việc chấp nhận những rủi ro trong nghiên cứu khoa học sẽ tạo động lực cho những tinh thần kinh doanh mới có thể phát triển. Những nhóm giải pháp thực hiện và hiện thực về khoa học công nghệ là những nhóm giải pháp sẽ giúp cho các bứt phá về đầu tư, từ đó tạo sự bứt phá về tăng trưởng.
Tuy nhiên, để có sự bứt phá về khoa học công nghệ hay đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số cần phải có thể chế, nền tảng về mặt pháp lý hỗ trợ cho các hoạt động như vậy. Do đó, trong thời gian tới, những quy định pháp lý liên quan đến hoạt động về khoa học công nghệ hay đổi mới sáng tạo cần phải kịp thời được ban hành để tạo ra được cú hích. Ví dụ như những cơ chế về đặc thù hay cơ chế về thu hút các nhà đầu tư chiến lược, ưu đãi đầu tư đặc biệt cần sớm được ban hành, tạo ra lực đẩy cho hoạt động này.
PV: Bà nhìn nhận như thế nào về vai trò của chính sách tài khóa đối với việc hỗ trợ các doanh nghiệp để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025?
TS. Nguyễn Minh Thảo: Có thể thấy, trong thời gian vừa qua, đặc biệt là giai đoạn thực hiện chương trình phục hồi và phát triển kinh tế, một trong những nhóm giải pháp hiệu quả và hữu hiệu nhất, được kiểm chứng đi vào cuộc sống và mang lại đóng góp tích cực chính là chính sách tài khóa. Các nhóm chính sách liên quan đến việc giảm thuế giá trị gia tăng, giảm, giãn, hoãn tiền nộp thuế, tiền thuê đất, giảm lệ phí trước bạ là những nhóm giải pháp trực tiếp nhìn thấy hiệu quả và tạo được cầu thị trường rất tốt.
Vì vậy, trong thời gian tới, những nhóm giải pháp về tài khóa vẫn cần tiếp tục được coi là những nhóm giải pháp trọng tâm. Trong đó, có thể cân nhắc việc duy trì giảm thuế giá trị gia tăng, giảm, hoãn, giãn nộp một số loại thuế, tiền thuê đất và trong một chừng mực nào đó, với những chính sách liên quan đến việc tăng thuế, cũng có thể có sự cân nhắc lùi thời hạn thực hiện để tạo ra động lực tăng trưởng. Sau đó, khi doanh nghiệp đã phục hồi và kinh tế đã có sự tăng trưởng tốt, sẽ thực hiện tăng thuế theo lộ trình. Bên cạnh đó, việc sửa đổi các luật thuế liên quan như thuế thu nhập doanh nghiệp hay thuế thu nhập cá nhân cũng là nhóm giải pháp về tài khóa cần được chú trọng trong thời gian tới.
PV: Xin cảm ơn bà!