Ổn định dân số, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân

Cán bộ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tư vấn cho phụ nữ lựa chọn biện pháp tránh thai hiện đại.

Trong quá trình thực hiện công tác dân số và phát triển trên địa bàn, tỉnh ta đã ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết và các văn bản chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể, các địa phương tăng cường tuyên truyền, phổ biến các nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước liên quan đến công tác dân số-KHHGĐ, Pháp lệnh Dân số đến nhân dân. Nội dung của công tác dân số được đưa vào chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội hằng năm của từng địa phương. Cùng với đó, tổ chức bộ máy đảm nhiệm công tác dân số - KHHGĐ thường xuyên được củng cố, kiện toàn từ tỉnh đến cơ sở, bao gồm: Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh; 204 cán bộ chuyên trách tại các xã, phường, thị trấn được tuyển dụng thành viên chức làm việc tại trạm y tế ở các địa phương này và 3.750 cộng tác viên dân số phụ trách các bản, tiểu khu, tổ dân phố. Hằng năm, đội ngũ cán bộ này được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

Công tác tuyên truyền được triển khai sâu rộng đến với từng người dân, nhằm nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi dân số của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, của thanh niên, tuổi vị thành niên. Hình thức tuyên truyền đa dạng, phong phú: Truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng; tuyên truyền trực tiếp; tuyên truyền trong các buổi sinh hoạt của các câu lạc bộ tiền hôn nhân, không sinh con thứ ba trở lên, không tảo hôn và kết hôn cận huyết thống, không lựa chọn giới tính thai nhi...; lồng ghép tuyên truyền trong các cuộc họp của tổ, bản, tiểu khu, các tổ chức đoàn thể; tư vấn trực tiếp của đội ngũ CTV dân số tổ, bản, tiểu khu và 204 cán bộ chuyên trách dân số ở xã, phường, thị trấn. Ngoài ra, ngành Y tế tỉnh phối hợp với Hội LHPN, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội Nông dân các cấp, tổ chức Hội thi liên hoan tuyên truyền viên giỏi cấp tỉnh; hội nghị biểu dương các gia đình sinh 2 con gái tiêu biểu; cuộc thi tìm hiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi; lễ phát động tuyên truyền giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh... tạo sức lan tỏa trong cộng đồng.

Bác sỹ Bệnh viện Đa khoa tỉnh hướng dẫn người dân biện pháp chăm sóc trẻ em.

Hằng năm, ngành Y tế tỉnh đã triển khai chiến dịch tăng cường tuyên truyền, vận động lồng ghép dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/KHHGĐ đến các vùng khó khăn, vùng có mức sinh cao. Qua mỗi đợt chiến dịch đã có hàng nghìn người đăng ký thực hiện các biện pháp tránh thai hiện đại, như: Cấy thuốc tránh thai, sử dụng bao cao su, tiêm thuốc tránh thai, đặt vòng tránh thai... Cùng với đó, triển khai thực hiện Đề án: “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và kết hôn cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Sơn La giai đoạn I (2015-2020)” tại các huyện: Bắc Yên, Vân Hồ, Phù Yên, Mường La, Thuận Châu; mô hình can thiệp giảm thiểu tảo hôn và kết hôn cận huyết thống tại 35 xã và 12 trường phổ thông dân tộc nội trú, gắn với điểm tư vấn về sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân cho thanh niên và vị thành niên trên địa bàn triển khai mô hình. 25 điểm sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, bệnh viện đa khoa các huyện và trung tâm y tế các huyện, thành phố đã mang lại những kết quả khả quan về nhận thức của người dân trong việc tầm soát bệnh tật trước sinh và sau sinh, tránh dị tật gây ra cho trẻ bằng cách thực hiện các xét nghiệm sơ sinh trong vòng 48 giờ sau sinh. Đồng thời, vận động phụ nữ mang thai thực hiện sàng lọc trước sinh để phát hiện thai nhi bất thường, từ đó đưa ra những quyết định đúng đắn để đứa trẻ sinh ra được bình thường, khỏe mạnh. Đặc biệt, mô hình thí điểm “Kiểm soát dân số vùng biên giới” duy trì hoạt động tại 5 xã: Chiềng Khương, Mường Cai (Sông Mã); Mường Và, Nậm Lạnh (Sốp Cộp); Lóng Sập (Mộc Châu), đã góp phần cùng các xã giải quyết dứt điểm tình trạng di cư không theo quy hoạch và không còn trường hợp vượt biên trái phép.

Nhờ thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên của tỉnh đã giảm còn 1,19% (năm 2018); các tỷ lệ: sinh con thứ ba trở lên, tảo hôn, kết hôn cận huyết thống hằng năm đều giảm. Những kết quả này đã góp phần tích cực vào quá trình phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.

Hồng Luận