Nhiều hạng mục vẫn dở dang, dự án kênh Tham Lương - Bến Cát có về đích đúng hẹn?

Dự án cải tạo kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên có tổng mức đầu tư 9.030 tỷ đồng, chiều dài toàn tuyến lên tới 32,7km. Các hạng mục chính bao gồm kè bê tông hai bên bờ, nạo vét lòng kênh, xây dựng đường song hành rộng 8 - 12m, hệ thống thoát nước, chiếu sáng, cây xanh, 12 bến thuyền và 3 cầu bắc qua kênh.

Công trường thi công dự án đoạn cầu An Lạc tới cống Nước Lên (quận Bình Tân cũ). Ảnh: Mỹ Quỳnh

Theo kế hoạch, dự án sẽ hoàn thành trong giai đoạn 2021 - 2026. Trong đó, giai đoạn 2021 - 2025 sẽ phục vụ đầu tư hoàn thành dự án theo tiến độ đã được UBND TP phê duyệt. Năm 2026 thực hiện các công tác như thanh toán chi phí giữ lại của các gói thầu; thực hiện công tác bàn giao, quyết toán, kết thúc dự án.

Dù theo kế hoạch, dự án cải tạo kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên sẽ cơ bản hoàn thành trong năm 2025, nhưng thực tế tại công trường cho thấy, nhiều hạng mục vẫn đang trong giai đoạn thi công dang dở, tuyến kênh vẫn khá ngổn ngang, chưa đảm bảo được tiến độ như kỳ vọng.

Nhiều đoạn kênh chưa được kè bờ hoàn chỉnh, hệ thống đường song hành còn đứt quãng. Một số gói thầu xây lắp vẫn còn chậm do vướng mặt bằng, thiếu hụt vật liệu thi công như cát, đá hoặc năng lực thi công của nhà thầu không đảm bảo. Bên cạnh đó, việc di dời hạ tầng kỹ thuật cũng còn vướng làm ảnh hưởng đến tiến độ tổng thể của dự án.

Toàn tuyến kênh vẫn còn rất ngổn ngang. Ảnh: Mỹ Quỳnh

Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM (chủ đầu tư) cho biết, dự án xây dựng hạ tầng và cải tạo môi trường kênh Tham Lương – Bến Cát – rạch Nước Lên gồm 40 gói thầu, trong đó có 20 gói tư vấn, 10 gói phi tư vấn và 10 gói xây lắp.

Hiện tổng khối lượng theo hợp đồng đạt 56,55%. Các gói thầu xây lắp có tiến độ cụ thể: Gói XL-02 đạt 47,18%; gói XL-03 đạt 55,56%; gói XL-04 đạt 44,36%; gói XL-05 đạt51,20%; gói XL-06 đạt 48,93%; gói XL-07 đạt 57,50%; gói XL-08 đạt 56,97%;gói XL-09 đạt 69,84%; gói XL-10 đạt 51,05%). Tuy nhiên, thực tế thi công ngoài công trường đã đạt khoảng 67–70% do nhiều hạng mục đang triển khai nhưng chưa nghiệm thu.

Theo chủ đầu tư, tiến độ các gói thầu không đồng đều, có nhà thầu vượt kế hoạch, nhưng vẫn có một số nhà thầu (nhất là hạng mục đường giao thông) còn chậm. Ban đã áp dụng nhiều biện pháp chấn chỉnh như tổ chức họp định kỳ, yêu cầu ký cam kết tiến độ, cập nhật tình hình hằng ngày, cảnh báo và xử phạt hợp đồng. Nếu nhà thầu không cải thiện, sẽ cắt khối lượng chuyển cho đơn vị khác trong liên danh.

Đến nay, dự án đã thông xe kỹ thuật gần 15km đường bên kênh (5,33 km dịp 30/4 và 9,7 km dịp 2/9).

Nhiều đoạn kênh chưa được thi công kè. Ảnh: Mỹ Quỳnh

"Dự kiến dự án sẽ cơ bản thông xe toàn tuyến (trừ những vị trí vướng mặt bằng và hạ tầng kỹ thuật điện cao thế) vào cuối năm 2025 và hoàn thành toàn bộ dự án đưa vào sử dụng vào năm 2026 theo đúng kế hoạch của dự án được phê duyệt", Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM cho biết.

Về mặt bằng, dự án còn 14 trường hợp chưa bàn giao hoặc tái lấn chiếm, chính quyền địa phương đang tiếp tục vận động để sớm giải quyết. Với hạ tầng điện, đa số đã di dời xong, chỉ còn một số vị trí do Điện lực Gia Định phụ trách đang triển khai.

Khó khăn lớn khác là bãi đổ đất bùn và nguồn vật liệu. Theo hồ sơ được phê duyệt, đất và bùn dư của dự án sẽ được vận chuyển về Tiểu khu 3 (phường An Lạc) và Công viên văn hóa Gò Vấp (phường An Nhơn). Ban Quản lý dự án đã hoàn tất thủ tục xin chấp thuận theo đúng quy định, nhưng đến nay vẫn chưa được phê duyệt chính thức, nên chưa thể triển khai đổ đất.

Tạm thời, một phần đất được chuyển về các vị trí đất công tại quận 12 và huyện Bình Chánh cũ theo thỏa thuận với địa phương, song trữ lượng tiếp nhận hạn chế. Do đó, việc sớm được chấp thuận 2 vị trí đổ đất theo hồ sơ là điều kiện tiên quyết để xử lý toàn bộ 4,7 triệu m³ đất, bùn dư của dự án.

Với thời gian còn lại chưa không dải, áp lực để đưa dự án hoàn thành là rất lớn. Ảnh: Mỹ Quỳnh

Nhu cầu vật liệu của dự án khoảng 1,4 triệu m³ cát và 755.000 m³ đá, hiện mới đáp ứng 20–25%. Ban Quản lý đang phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM để kết nối các nhà thầu với mỏ vật liệu tại Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu cũ nhằm tháo gỡ.

Ban Quản lý dự án khẳng định, dù còn nhiều khó khăn, nhưng với sự hỗ trợ của các sở ngành và chính quyền địa phương, cùng nỗ lực của các nhà thầu, tiến độ tổng thể vẫn đảm bảo để dự án hoàn thành như kế hoạch.

Đặc biệt, trong thời gian tới, khi bước qua mùa mưa, các mũi thi công sẽ được triển khai đồng loạt để bù đắp tiến độ bị ảnh hưởng trong mùa mưa.

Mỹ Quỳnh