Ngoại trưởng Mỹ bất ngờ thăm Ukraine

Lời trấn an đúng lúc

Theo AP, chuyến thăm của ông Blinken diễn ra chưa đầy nửa tháng sau khi Quốc hội Mỹ thông qua gói viện trợ quân sự trị giá 60 tỷ USD sau thời gian dài trì hoãn. Đây cũng là gói trang thiết bị quân sự cực kỳ quan trọng trong bối cảnh kho vũ khí của Ukraine đang dần cạn kiệt.

Chuyến thăm thứ 4 tới Ukraine của Ngoại trưởng Mỹ kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt hồi tháng 2/2022 được cho là nhằm tái khẳng định cam kết mạnh mẽ của Chính phủ của Tổng thống Mỹ Joe Biden trong việc bảo đảm ninh và quốc phòng lâu dài cho Ukraine.

Giới chức Ukraine đang chờ đợi "vòng tay nồng ấm" từ Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (Ảnh: AP).

Giới chức Mỹ cho biết kể từ khi Tổng thống Mỹ Joe Biden ký thông qua gói cứu trợ trị giá 60 tỷ USD nói trên, Chính phủ Mỹ đã cung cấp số hàng hóa viện trợ trị giá tới 1,4 tỷ USD trong ngắn hạn và 6 tỷ USD trong dài hạn.

Phát biểu với báo giới tại Nhà Trắng ngày 13/5 trước thềm chuyến thăm Ukraine của ông Bliken, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan nhấn mạnh, Mỹ đang đẩy mạnh tốc độ chuyển giao vũ khí cho Ukraine. "Những gì tôi muốn nói ở đây chính là cường độ vận chuyển trang thiết bị quân sự đang ở mức 10/10", ông Sullivan nói.

Một quan chức cao cấp của Mỹ tháp tùng ông Blinken đến Ukraine cho biết, cho đến nay, Mỹ đã chuyển một số khẩu pháo, hệ thống phòng không và tên lửa đạn đạo tầm xa cho Ukraine và một vài trong số này đã có mặt trên chiến tuyến.

Quan chức này cho biết, chuyến thăm của ông Blinken sẽ "gửi đi một thông điệp trấn an mạnh mẽ" tới giới chức Ukraine và một số nhân vật lãnh đạo dân sự mà ông dự kiến sẽ gặp trong 2 ngày ở thăm Ukraine.

Trong thông cáo chính thức được đưa ra sau khi ông Blinken đến Ukraine, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Ngoại trưởng Mỹ sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và nhiều quan chức cấp cao Ukraine "để thảo luận về tình hình trên chiến trường; Tác động của gói viện trợ an ninh và kinh tế mới mà Mỹ dành cho Ukraine; Những cam kết lâu dài về an ninh và những công việc cần phải làm để hồi sinh kinh tế Ukraine".

Không xao nhãng bởi tình hình Israel

Cho đến thời điểm này, việc Mỹ chậm chuyển giao vũ khí, trang thiết bị cho Ukraine đặc biệt là kể từ khi Israel phát động cuộc chiến tranh với Hamas ở Dải Gaza hồi đầu tháng 10 đã khiến cả Ukraine và châu Âu cực kỳ quan ngại về khả năng an ninh tại Ukraine bị đe dọa và Mỹ có thể bỏ rơi Ukraine trước sự tấn công dữ dội của Nga.

Điều này càng trở nên rõ ràng khi ông Blinken đã liên tục có các chuyến thăm Trung Đông kể từ khi xung đột ở Dải Gaza bùng phát. Trong khi đó, chuyến thăm cuối cùng của ông tới Kiev đã là từ tháng 9/2023.

Ông Blinken (phải) bắt tay Tổng thống Ukraine Zelensky trong chuyến thăm Kiev hồi tháng 9/2023 (Ảnh: Văn phòng Tổng thống Ukraine).

Giới chức Mỹ cho biết, ông Blinken dự kiến sẽ có bài phát biểu vào cuối ngày 14/4 (giờ địa phương) nhằm ca ngợi những thành công chiến lược của Ukraine trên chiến trường. Đây cũng được coi là cách để ông Blinken bảo vệ quan điểm được đưa ra năm ngoái tại Helsinki, Phần Lan rằng chiến lược của Tổng thống Nga Putin trên chiến trường Ukraine đã thất bại.

Tuy nhiên, trên thực tế Nga đang đẩy mạnh các cuộc tấn công trên nhiều mặt trận tại Ukraine đặc biệt là khi Hạ viện Mỹ trong suốt nhiều tháng qua không thông qua gói cứu trợ trị giá 60 tỷ USD dành cho Ukraine khiến hầu hết các loại trang thiết bị quân sự mà Mỹ dự định chuyển cho Ukraine bị đình trệ. Theo giới quan sát, Nga rõ ràng đã tận dụng rất tốt việc Ukraine thiếu cả nhân lực và vũ khí để chiến đấu trong thời gian chờ đợi số hàng viện trợ mới từ Mỹ chuyển sang.

Trước đó, vào cuối tuần, Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết giao tranh dữ dội đang diễn ra gần khu vực biên giới phía Đông và Đông Bắc Ukraine và các binh sĩ Ukraine dù thua thiệt về con người và súng ống vẫn cố gắng đẩy lui cuộc tấn công trên bộ của quân đội Nga.

Dù vậy, các quan chức cấp cao Mỹ khẳng định, Ukraine vẫn có cơ hội giành được những thắng lợi quan trọng bao gồm việc chiếm lại 50% lãnh thổ mà quân đội Nga kiểm soát trong những tháng đầu của cuộc chiến, thúc đẩy kinh tế phát triển, tăng cường kết nối giao thông và thương mại tại khu vực Biển Đen.

Giới chức Mỹ thừa nhận Ukraine đang phải đối mặt với áp lực vô cùng lớn từ phía Nga nhưng vẫn bày tỏ tin tưởng người dân Ukraine sẽ càng thêm trở nên tự tin hơn khi số hàng hóa viện trợ của Mỹ và phương Tây bắt đầu gia tăng.

Bản thân Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ngày 12/5 cho rằng, việc hàng viện trợ bị trì hoãn trong nhiều tháng qua chắc chắn sẽ gây nhiều vấn đề cho Ukraine nhưng ông cam kết "chúng tôi đang làm mọi thức có thể để đẩy nhanh quá trình chuyển giao hàng hóa viện trợ".

"Đó thực sự là thời khắc đầy thách thức nhưng chúng tôi cũng như hơn 50 quốc gia đang ủng hộ Ukraine sẽ không bỏ cuộc. Viện trợ sẽ được tiếp tục và nếu Tổng thống Nga Putin tin rằng ông ấy có thể đánh bại được Ukraine hay những nước ủng hộ Ukraine thì ông ấy đã nhầm", ông Blinken khẳng định.

Khánh An