Mùa hè - Hành trình tìm con chữ và học tiếng dân tộc

Lớp học ngày hè - Gìn giữ chữ viết của đồng bào Khmer

Chúng tôi tìm đến chùa Pôthi Sal Chrôi Tưm Kan Đal, xã Đại Tâm (huyện Mỹ Xuyên) thấy giữa không gian yên bình, khoảng sân rộng trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Từng tốp học sinh ngồi ngay ngắn, chăm chú nghe sư thầy giảng bài. Trên tay các em là những cuốn sách học chữ Khmer đã sờn mép, trên bảng là những nét chữ cái phụ âm và nguyên âm uốn lượn đặc trưng của tiếng Khmer.

Nhà chùa phối hợp với đoàn viên, thanh niên hỗ trợ sách, vở, bút viết cho các em đang theo học chữ Khmer tại chùa Pôthi Sal Chrôi Tưm Kan Đal, xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên (Sóc Trăng). Ảnh: THẠCH PÍCH

Cậu bé Sơn Hoàng Phương, xã Đại Tâm đến chùa học chữ Khmer cùng các bạn trong xóm phấn khởi bày tỏ: “Lần đầu cắp sách đến chùa học chữ Khmer dành cho lớp 1, con cảm thấy không khí rất vui. Dù từng chữ cái có nét khó viết, nhưng được sư thầy nhiệt tình cầm tay viết từng chữ, con cũng cố gắng rèn viết chữ. Khi viết được chữ cái, con mừng lắm!”.

Vào dịp hè, việc các chùa Phật giáo Nam tông Khmer mở lớp dạy chữ là nhằm giúp các em nâng cao khả năng sử dụng ngôn ngữ dân tộc, giữ gìn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer. Đây cũng là hoạt động thiết thực hưởng ứng chủ trương của Đảng và Nhà nước về công tác bảo tồn tiếng nói, chữ viết của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

Đại đức Sơn Thon - Trụ trì chùa Pôthi Sal Chrôi Tưm Kan Đal cho biết: “Hằng năm cứ vào dịp hè, nhà chùa đã tổ chức mở các lớp dạy chữ Khmer miễn phí cho con em trong bổn chùa. Năm nay, các lớp học đã thu hút hơn 100 em tham gia. Đây là hoạt động đã duy trì trong những năm qua, nhằm giúp con em không quên tiếng nói, chữ viết của dân tộc mình. Học chữ Khmer không chỉ để đọc, viết mà còn giúp con em học lễ nghĩa, phong tục, tập quán, cách chào hỏi, cách ứng xử… như một cách “truyền lửa” văn hóa từ thế hệ này sang thế hệ khác. Chính vì tinh thần hiếu học ấy làm nên một mùa hè thật đáng nhớ và đầy ý nghĩa”.

Hành trình tìm con chữ

Đối với nhiều con em phật tử, những lớp học chữ Khmer vào mùa hè là cơ hội quý giá để kết nối với con chữ và tiếng mẹ đẻ của dân tộc mình. Em Thạch Sà Rinh, ở phường Vĩnh Phước (thị xã Vĩnh Châu) tham gia lớp học chữ tại chùa Serey Kandal tâm sự: “Trong thời gian đến trường, em học ở trường bằng tiếng Việt, chỉ ở nhà ông bà, cha mẹ mới nói chuyện bằng tiếng Khmer. Tham gia lớp học chữ Khmer tại chùa, em thấy vui lắm và có ích cho bản thân”.

Lớp học chữ Khmer tại điểm chùa Serey Kandal, thị xã Vĩnh Châu (Sóc Trăng) thu hút đông đảo các em học sinh tham gia. Ảnh: THẠCH PÍCH

Không chỉ các em nhỏ, nhiều phụ huynh cũng tích cực động viên, đưa đón con em đến lớp mỗi ngày. Anh Thạch Hiền, phụ huynh ở phường Vĩnh Phước (thị xã Vĩnh Châu) chia sẻ: “Tôi rất mừng khi con tôi thích thú đi học chữ Khmer trong chùa. Đó là cách để con có dịp tiếp thu những kiến thức mới, cũng như cách ứng xử, giao tiếp theo phong tục”.

Đại đức Thạch Hồng - Trụ trì chùa Serey Kandal cho biết: “Hè năm nay, nhà chùa tiếp nhận hơn 450 con em tham gia học ở 3 khối lớp chữ Khmer, từ lớp 1 đến lớp 4. Nhà chùa cũng bố trí phòng học, sắp xếp thời gian, chia lớp học cho phù hợp theo từng lứa tuổi để giúp các em dễ học và tiếp thu. Việc chăm lo dạy chữ Khmer cho con em phật tử là một việc làm có ý nghĩa thiết thực. Những em có hoàn cảnh khó khăn cũng được nhà chùa hỗ trợ tập, viết”.

Tỉnh Sóc Trăng hiện có 93 chùa Phật giáo Nam tông Khmer. Hằng năm, nhiều chùa trên địa bàn tỉnh luôn quan tâm mở các lớp dạy chữ Khmer cho con em tham gia học miễn phí. Các lớp học thường được tổ chức vào buổi sáng, hoặc buổi chiều những ngày trong tuần, do sư sãi đứng lớp giảng dạy. Những năm qua, tỉnh đã thực hiện nhiều chính sách đặc thù dành cho đồng bào Khmer như: hỗ trợ người dạy tiếng và chữ viết Khmer trong dịp hè.

Mùa hè đối với con em đồng bào Khmer ở Sóc Trăng không đơn thuần là kỳ nghỉ mà còn là cuộc hành trình trở về với tiếng nói, chữ viết và tâm hồn dân tộc. Trong không gian của những ngôi chùa thân thương, các em đang từng ngày viết tiếp câu chuyện giữ gìn bản sắc, góp phần thắp sáng niềm tin, giữ hồn văn hóa Khmer trong lòng thế hệ tương lai.

THẠCH PÍCH