Mới có hơn 50% cơ sở y tế triển khai bệnh án điện tử

Việc triển khai EMR là cơ sở quan trọng để ngành y tế thực hiện công tác quản trị hiện đại, hoạch định chính sách và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Triển khai bệnh án điện tử còn chậm trễ

Thầy thuốc nhân dân, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Quý Tường, Chủ tịch Hội Tin học y tế, nguyên Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Bộ Y tế) cho biết, trong bối cảnh chuyển đổi số ngành y tế đang diễn ra mạnh mẽ, việc triển khai hồ sơ bệnh án điện tử (EMR) thay thế hồ sơ giấy là yêu cầu tất yếu và cấp bách.

EMR mang lại nhiều lợi ích vượt trội, nhất là đối với người bệnh: không phải mang theo nhiều giấy tờ khi đi khám, tiết kiệm thời gian chờ đợi nhờ quy trình được xử lý nhanh chóng, thông tin bệnh sử, kết quả xét nghiệm và hình ảnh chẩn đoán được lưu trữ tập trung, chính xác và bảo mật.

Nhờ vậy, bác sĩ có thể nắm bắt đầy đủ tình trạng sức khỏe, hạn chế tình trạng xét nghiệm trùng lặp, giảm chi phí và công sức cho người bệnh. Hồ sơ điện tử cũng bảo đảm tính liên tục trong chăm sóc, cho phép bệnh nhân tiếp cận dịch vụ tại nhiều cơ sở y tế mà không lo thất lạc thông tin. Đồng thời, EMR góp phần nâng cao an toàn trong điều trị nhờ hạn chế sai sót trong kê đơn, dùng thuốc và hỗ trợ bác sĩ đưa ra quyết định chính xác hơn.

Đặc biệt, EMR còn giúp người bệnh chủ động theo dõi sức khỏe của mình qua các ứng dụng số, là cơ sở quan trọng để thiết lập hồ sơ sức khỏe điện tử từ đó gia tăng sự hài lòng và niềm tin đối với dịch vụ y tế.

Thầy thuốc Nhân dân, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Quý Tường, Chủ tịch Hội Tin học y tế, nguyên Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Bộ Y tế) quan tâm công tác chuyển đổi số trong ngành y tế.

Ở góc độ quản lý, việc triển khai EMR cung cấp nguồn dữ liệu lớn, “đủ-sạch-sống” về tình hình sức khỏe người dân và hoạt động khám chữa bệnh của các cơ sở y tế đối với cơ sở dữ liệu quốc gia. Đây là cơ sở quan trọng để ngành y tế thực hiện công tác quản trị hiện đại, hoạch định chính sách và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Tuy nhiên, sau hơn 7 năm kể từ khi Bộ Y tế ban hành Thông tư số 46/2018/TT-BYT ngày 28/12/2018 quy định về hồ sơ bệnh án điện tử, và gần 7 tháng thực hiện Chỉ thị số 07/CT-TTg ngày 14/3/2025 của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu 100% bệnh viện trên toàn quốc phải triển khai bệnh án điện tử (EMR) trước ngày 30/9/2025, tình hình triển khai đã đạt được những kết quả bước đầu.

Theo Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế (công bố tại địa chỉ: https://benhandientu.moh.gov.vn), tính đến ngày 3/10/2025 đã có 991 bệnh viện công bố triển khai hồ sơ bệnh án điện tử.

Trong số này, có 881 bệnh viện, đạt 53,6% (881/1.645 bệnh viện trên cả nước) đã công bố triển khai EMR trước ngày 02/10/2025 và được coi là đạt tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, còn 110 bệnh viện công bố triển khai sau ngày 2/10/2025 (thậm chí có nơi muộn đến tháng 6/2026), đồng nghĩa với việc không hoàn thành đúng hạn theo yêu cầu.

Trong 881 bệnh viện đạt tiến độ triển khai EMR, có 27/45 bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế (gồm cả 5 BV trường đại học Y), đạt tỷ lệ 60,0%; 329/492 bệnh viện tuyến tỉnh, đạt 66,9 %; 339/684 bệnh viện tuyến huyện, đạt 49,6 %; 147/384 bệnh viện tư nhân, đạt 38,2 %; 30 bệnh viện Quân đội, 3 bệnh viện Công an và 6 bệnh viện trực thuộc các bộ, ngành khác.

Đến nay, một số địa phương đã triển khai EMR ở tất cả các bệnh viện, như tỉnh Phú Thọ cũ, tỉnh Quảng Ninh, tỉnh An Giang, tỉnh Bắc Ninh (gồm Bắc Ninh cũ và Bắc Giang cũ), tỉnh Thái Nguyên cũ, tỉnh Vĩnh Long, thành phố Hà Nội, ... .

Top 10 bệnh viện triển khai EMR sớm nhất là các Bệnh viện: Đa khoa quốc tế Hải Phòng, đa khoa Khu vực An Giang, đa khoa tỉnh Phú Thọ, đa khoa thành phố Vinh (Nghệ An), Sản nhi Quảng Ninh, đa khoa tỉnh Quảng Ninh, đa khoa Bãi Cháy (Quảng Ninh), đa khoa Long Khánh (Đồng Nai), đa khoa Nông nghiệp, đa khoa Quang Khởi, (Nghệ An).

“Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, nhưng tiến độ triển khai EMR trên phạm vi toàn quốc vẫn chưa đạt yêu cầu và chưa hoàn thành mục tiêu “về đích” đúng thời hạn mà Thủ tướng Chính phủ đã giao”, ông Tường chia sẻ.

Cần tiếp tục gỡ khó cho các cơ sở y tế

Khi lưu trữ hồ sơ bệnh án điện tử thay cho hồ sơ bệnh án giấy, các bệnh viện cần xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin đủ mạnh, thiết bị lưu trữ phải có đủ dung lượng để lưu trữ hồ sơ bệnh án điện tử đáp ứng thời gian lưu trữ hồ sơ bệnh án theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, hiện việc áp dụng hồ sơ bệnh án điện tử (EMR) tại Việt Nam còn gặp nhiều thách thức. Theo chia sẻ của một số cơ sở y tế chưa “về đích” đúng hạn, việc triển khai EMR tại các bệnh viện công lập đòi hỏi kinh phí đầu tư ban đầu khá lớn, trong khi nguồn lực của các bệnh viện còn hạn chế. Hiện nay cũng chưa có hướng dẫn cụ thể về cơ chế tài chính cho ứng dụng công nghệ thông tin y tế nói chung và triển khai EMR nói riêng.

“Trong giá thành dịch vụ y tế cũng chưa tính đến thành phần chi phí công nghệ thông tin, do đó các bệnh viện chủ yếu phải sử dụng quỹ đầu tư phát triển của đơn vị, ảnh hưởng đến các hoạt động thiết yếu khác”, một vị cho hay.

Thầy thuốc Nhân dân, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Quý Tường, Chủ tịch Hội Tin học y tế, nguyên Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Bộ Y tế) cho rằng, Bộ Y tế cần tiếp tục quan tâm, chỉ đạo sát sao hơn nữa đối với công tác chuyển đổi số y tế nói chung và triển khai EMR nói riêng.

Nền tảng và hạ tầng công nghệ thông tin của ngành y tế Việt Nam còn yếu và thiếu, trong khi đây là điều kiện tiên quyết để triển khai EMR. Sự hạn chế này làm phát sinh tổng chi phí lớn và đòi hỏi phải huy động nhiều nguồn lực mới có thể cân đối. Vì vậy, cần nhìn nhận nghiêm túc vấn đề “tính sẵn sàng” trong triển khai EMR, bao gồm cả chính sách, hạ tầng kỹ thuật, nhân lực và tài chính.

Để tháo gỡ những khó khăn này, ông Tường cho rằng, Bộ Y tế cần tiếp tục quan tâm, chỉ đạo sát sao hơn nữa đối với công tác chuyển đổi số y tế nói chung và triển khai EMR nói riêng. Các vụ, cục phải chủ động tham mưu, đề xuất chính sách, giải pháp, đồng thời triển khai đồng bộ các nền tảng, hệ thống ứng dụng và cơ sở dữ liệu chuyên ngành, tạo động lực và “tính sẵn sàng” cho việc áp dụng EMR rộng khắp.

Bộ Y tế cần xây dựng, bổ sung và hoàn thiện các cơ chế, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật, cũng như tài liệu hướng dẫn chuyên môn để hỗ trợ các bệnh viện triển khai EMR một cách thống nhất, đồng bộ và hiệu quả; sớm ban hành quy định về giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh theo Điều 110 Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2024), trong đó chi phí công nghệ thông tin phải được tính đúng, tính đủ. Đây là điều kiện then chốt để các cơ sở khám chữa bệnh có nguồn kinh phí đầu tư, duy trì và phát triển hệ thống EMR.

EMR không chỉ tối ưu hóa quy trình khám chữa bệnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả và an toàn dịch vụ y tế, mà còn cải thiện rõ rệt trải nghiệm của người bệnh và nhân viên y tế.

“Ngành y tế cần phối hợp chặt chẽ hơn với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương các cấp, đưa ra những giải pháp quyết liệt, cụ thể, đặc biệt là đối với 46,4 % các bệnh viện còn lại phải khẩn trương triển khai EMR, bảo đảm hoàn thành mục tiêu chuyển đổi số y tế theo chỉ đạo của Chính phủ. Với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ Y tế, sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, địa phương cùng sự nỗ lực của toàn ngành y tế, mục tiêu triển khai thành công hồ sơ bệnh án điện tử trên phạm vi toàn quốc là hoàn toàn khả thi”, ông Tường khẳng định.

THIÊN LAM