Lũ lụt tàn phá Trung Âu, kinh tế thiệt hại nặng nề

Khu vực ngập lụt tại Skorogoszcz, Ba Lan ngày 17/9/2024. Ảnh: PAP/TTXVN

Theo báo Salzburger Nachrichten, một nhóm cứu hộ bằng trực thăng và chó nghiệp vụ đang được tỏa ra tìm tiếm sau khi một số người bị cuốn trôi do một trận tuyết lở trên một con đường đi bộ gần Huettschlag ở trung tâm Áo vào chiều 17/9. Cảnh báo về nguy cơ tuyết lở cao đã được ban hành gần ba tháng trước khi báo cáo thường xuyên được đưa ra sau khi tuyết rơi dày 150cm trong tuần qua.

Những đợt nắng nóng đã thiêu cháy Địa Trung Hải vào mùa Hè này, nâng nhiệt độ trên biển lên mức kỷ lục, đang làm gia tăng các cơn bão trên khắp châu Âu. Đây là một dấu hiệu khác cho thấy biến đổi khí hậu đang làm tăng cường độ và tần suất của các hiện tượng thời tiết cực đoan.

Nhà khoa học Bogdan Antonescu tại ClimaMeter, một dự án được Liên minh châu Âu (EU) và Trung tâm Nghiên cứu Quốc gia Pháp tài trợ, cho biết bão Boris là một lời nhắc nhở rõ ràng rằng ranh giới của những gì chúng ta coi là "thời tiết cực đoan" đang thay đổi nhanh chóng do biến đổi khí hậu.

Lũ lụt khiến Áo, CH Czech (Séc) và Romania (Ru-ma-ni) phải kích hoạt các biện pháp khẩn cấp, sau khi hàng nghìn người phải sơ tán. Theo Cơ quan Quản lý Nước của Romania, cường độ của trận mưa cuối tuần xảy ra một lần trong 100 -120 năm, khiến nó trở thành một sự kiện cực kỳ bất thường.

Các nhà chức trách CH Czech đang theo dõi nguy cơ đối với thành phố Ostrava phía Bắc, cũng như các phần phía Nam của đất nước, trong khi cảnh báo lũ đỏ đang được áp dụng cho Hungary và Slovakia (Xlô-va-ki-a). Tại Ba Lan, thành phố lớn thứ ba của đất nước Wroclaw có thể bị đe dọa vào cuối tuần này khi mực nước tại những con sông dâng lên.

Mặc dù nước lũ đang rút dần ở hầu hết phần lãnh thổ CH Czech trong ngày 17/9, song nhiều con đường và đường sắt ở phía Đông nước này vẫn phải đóng cửa để kiểm tra an toàn và sửa chữa. Một số cây cầu bị hư hại sẽ phải phá dỡ. Hiệp hội các công ty bảo hiểm CH Czech ước tính thiệt hại bảo hiểm trên toàn quốc vào khoảng 17 tỷ koruna (753 triệu USD).

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết ông sẽ phác thảo một kế hoạch tái thiết khi nước lũ rút, sử dụng cả nguồn vốn nhà nước và một phần trong số 1,5 tỷ euro (1,7 tỷ USD) được EU cung cấp cho các quốc gia bị ảnh hưởng.

Lũ lụt đã dẫn đến sự gián đoạn các dịch vụ vận tải, trong khi nguồn cung cấp điện cho nhiều thị trấn và làng mạc đã bị cắt tạm thời. Ít nhất 19 người đã thiệt mạng trên khắp khu vực.

Thủ tướng Tusk cho biết lũ lụt ở nước láng giềng Czech có thể tràn sang miền Nam Ba Lan, đe dọa thành phố Wroclaw, một thành phố có hơn 600.000 dân đã bị lũ lụt tàn phá nặng nề vào năm 1997. 44.000 cư dân ở thành phố Nysa, phía Tây Nam Ba Lan cũng đã được yêu cầu sơ tán giữa lo ngại rằng một đập hồ có thể bị vỡ. Lực lượng quân đội đã tham gia củng cố hệ thống phòng chống lũ lụt ở cả Wroclaw và Nysa.

Áo đã thông báo có 5 người thiệt mạng, trong khi các nhà chức trách tiếp tục sơ tán tại chín thị trấn trên khắp Lower Austria, nơi ghi nhận 21 trường hợp đập vỡ hôm 16/9. Giao thông đường sắt trên hành lang chính của Áo giữa Vienna và Salzburg vẫn đóng cửa trên các đoạn lớn. Ở thủ đô, bốn trong số năm tuyến tàu điện ngầm mới đang hoạt động một phần.

Trong thông báo mới ngày 18/9, Thủ tướng Karl Nehammer cho biết những ngày qua, nhiều khu vực ở Áo và các nước láng giềng đã hứng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của bão Boris với những hậu quả "không thể tưởng tượng". Chính phủ Áo quyết định tăng quỹ thiên tai gấp 3 lần lên 1 tỷ euro (1,11 tỷ USD). Quỹ này cung cấp tài chính cho các biện pháp phòng ngừa và khắc phục thiệt hại do thiên tai gây ra. Miền Nam nước Áo là vùng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, đã nhận được những khoản viện trợ đầu tiên trong ngày 17/9 khi chính phủ giải ngân cho vùng này 45 triệu euro từ quỹ thiên tai.

Ngoài việc tăng quỹ thiên tai liên bang, Chính phủ Áo cũng thực hiện các biện pháp khác như cung cấp các khoản vay không tính lãi lên tới 100 triệu euro cho các công ty bị ảnh hưởng và hỗ trợ các công ty tạo điều kiện cho người lao động làm việc trong thời gian ngắn. Chính phủ Áo dự tính trong những năm tới sẽ dành khoảng 1 tỷ euro đầu tư vào việc mở rộng các biện pháp bảo hiểm lũ lụt để giảm thiểu thiệt hại trong tương lai.

Tại Hungary, bờ sông Danube ở Budapest đã bị đóng cửa cho giao thông và hòn đảo Margitsziget, nơi cư dân đi chạy hoặc bơi cũng gặp tình trạng tương tự. Các tình nguyện viên đã tham gia cùng quân đội để làm việc suốt đêm để đóng bao cát dọc theo sông, khi các cơ quan quản lý dự kiến mực nước cao nhất trong hơn 10 năm.

Minh Hằng (Theo Bloomberg)